25
арқылы жасалған образдар тез қабылданып, ойда ұзақ сақталып, сӛз қолданысы
тұрақталып, бейнелі сӛздердің үлгісі молығады.
Образ жасаудың сӛзді метафоралы түрде қолданудан басқа да кӛптеген
тәсілдері бар. Оны тӛмендегі мысалдан кӛруге болады:
Бақтығүл атқа
мінісімен: "Әйдә, тарт!" -деп тебініп жіберіп, қозғалып кетті. Кӛп
сәйгүліктің аяғы сатыр-сұтыр басып, шымды жерді дүңк-дүңк еткізіп,
үстеріндегі ер-тұрман, қару-сайман бір-біріне шалдыр-шылдыр, тықыр-тықыр
соқтығып, ымырт қараңғылығын қуалай тартып береді.
/М.Әуезов. Қараш-
қараш. А.1960. 42 б./
Автор мұнда әр түрлі дыбыстарды еліктеуіш сӛздер арқылы бейнелеп
отыр. Осы тұста оқушы кӛп аттың тұяғы тиген жердің дүңкілін, ер-тұрманның
шылдырын айқын естіп тұрғандай сезінеді. Кӛркем шығарма тілі - күрделі
мәселе. Кӛркем шығарманы жасайтын - жазушы.
Шығармадан жазушының
ӛзіндік ерекшелігі, шеберлігі, стилі
байқалып отырады.
Шеберлік мәселесін
шығарманың тілінен бӛлек алып қарауға болмайды. Шеберлік мәселесі тілге
тікелей қатысты. Сондықтан да жазушының шеберлігі жайында сӛз еткенде, ең
алдымен оның тілінен бастаған жӛн /К.Федин. О мастерстве. 1955. 319 с./.
Достарыңызбен бөлісу: