1 .
031 б»р гана кубылыс бола турганымен де, эр турш кызметтер атка
руы мумкш, сондай-ак кергсшше б1р гана кызмет туршщез! эртурл! кубы-
лыстарда да колданылады.
2 . Р. Мертон дисфункция угымын енпзд!, ягни оган будшруил кызмет
деген магына беред!. Ол б'фкатар элементтер бтр жуйел! каты наста функ-
ционалды болуы мумкш жэне баска жуйеге катынас кезшде дисфунк-
ционалды болуы ыктимал деген корытынды жасады.
3 . Р. Мертон айкын жэне квзден таса жасырын латентп кызметтер
арасындагы айырмашылыктарды белплёщ. Айкын кызмет — саналы эре-
кетген туындаган кызмет. Латентпк кызмет эрекет етунп адамнын кажетп
амалды табуды ойламауынын нэтижес!.
Т. Парсонстын курылымдык-функционализм кезкарасы функциона
лизм эд1стемел1п дамуынын манызды кезеш деп сипатталады. Парсонс
тын П1К1р1 бойынша, кез келген когамдык жуйенщ ёю непзп багдары бар,
оларды «багдардьщ бш п» (ось) деп атаган. Бфшпп б т к «шю-сырткы бш к
деп аталады. Бул дёгешшз кез келген жуйе кандай да болмасын езш кор-
шаган ортадагы окигага багытталады, немесе ёзш?н проблемаларындагы
окигаларды камтиды. Екшип бш к — инструменталды-консумоторлык.
Бул — жуйе багдарынын кандай да болмасын белгш б«р сеттшкке неме
се узак мерз1мдеп кажеттшк пен б1р максаттарга багытталуы.
Бул бшктерден
4 непзп функционалдык категориялар пайда бола
ды: беШмделу, максатка жету, интеграция, курылымды жанадан удайы
енддру. Элеуметпк жуйенщ бул кызметтер!, Парсонстын гагар! бойынша,
эр турл! жуйешелермен камтамасыз етьледк Элеумегпк жуйенщ шшде
бешмделу кызметш экономикалык жуйеше, максатка жету кызметш —
саяси жуйеше, интеграция кызметш — кукык институттары мен эдет-
гурыптар, курылымды жанадан енддру кызметш — наным жуйеа, мораль
жэне элеуметтещцру органдары камтамасыз етедк
Функционализм эмпириялык гылыми зерттеулерде кещнен колда
нылады. Алайда, баска эд!стемел1кп жактаушы элеуметтан^шылар
функционализмнщ’З басты кемшшктерш атап керсетедо:
1 ) когамды зерт
теу тарихи тургыдан караудан тыс болуы керек. Кргам функционализмде
динамикалык дамудан белек, статикалык тургыдан карастырылады;
2 ) шиелешстерщ жа зып талдауда кабшетаздж кврсетед), елеуметпк шие-
132
лешстер! кат-кабат ка йрп тандагы меселелерд1 шешуде кабшетаз болып
отыр;