Научная библиотек


Ы. Алтынсарин отбасынын казак когамында ерекше мшдеттер атка-



Pdf көрінісі
бет72/343
Дата10.01.2023
өлшемі14,83 Mb.
#165260
1   ...   68   69   70   71   72   73   74   75   ...   343
Байланысты:
bsattarov t dkenov m leumettanu

Ы. Алтынсарин отбасынын казак когамында ерекше мшдеттер атка- 
ратындыгына зор мен бер1п, ата-аналардын ул-кыздарын атастыру, неке- 
леснру салт-дестурш отбасынын турактылыгын сактаудын, туыстык каты­
настарды ныгайтудын куралы репнде сипаттайды. Сонымен катар казак 
журтында сепз атага дейш жакындарынын бойжеткен кызына уйленбеу 
салты елеуметпк нормага айналганын атап керсетед12.
Ы. Алтынсарин айтып отырган едет-гурып, дестур нормалары когам­
дык мудделерден шыга бшген.
Ыбырайдын елеуметтану тургысынан карастырган меселелер1, онын 
нетижелер! елемд1К елеуметтану ушш аса манызды. Ыбырайдын заман- 
дасы улы ойшыл Абайдын казак когамы туралы пайымдауларынын да 
манызы зор болды.
3. Абайдын елеуметтанулык ой-пшрлер)
Абайдын елеуметтанулык кезкарастарынын калыптасуына орыстын 
революцияшыл-демократтары мен Батые Еуропа елеуметтанушыларынын 
енбектер1 ыкпал етт!. Абай Г. Спенсердщ орыс тшне аударылган елеу- 
меттанулык туындыларымен танысып, онын эволюциялык теориясын 
кабылдайды. Букш т1рипл1к атаулынын езгермел1л1п туралы ой Абайдын 
елендер! мен кара сездер
1
нде жи1 ушырасады. «Жиырмасыншы кара 
сезшде»: «Дуние б1ркалыпты турмайды* десе, елен
1
нде: «адамзат кунде 
езгерер» дей кел!п, патриархалды-феодалдык курылысты басынан етк1зш 
жаткан казактардын жана когамга етерше зор сен1ммен карайды.
Ресей бодандыгынан босау казак халкынын гасырлар бойгы арманы 
екен!н б1лет1н Абай, бугаудагы казактардын жагдайын «Осы мен ез!м — 
казакпын* деп басталатын «Тогызыншы кара сезшде» баяндайды: «Мен

Алтынсарин Ы.
Уш томдык шыгармалар жинагы. 2-т. 108-6.
2 Алтынсарин Ы.
Таза булак. 174-6.
85


езш
Т1р1 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   68   69   70   71   72   73   74   75   ...   343




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет