Кұралы. Орал: М.Өтемісов атындағы БҚм у бак, ж эне баспа орталығы, 2007
Беннетиттер класы - Bennettitopsida
жүктеу/скачать 3,47 Mb. Pdf көрінісі
|
сімдіктер систематикасы О у ралы
- Бұл бет үшін навигация:
- Гинкголар класы - Ginkgoopsida
| Беннетиттер класы - Bennettitopsida
Агылшын палеоботанигі Беннеттін курметіне беннетиттер деп аталған. Толыктай өліп біткен өсімдіктер. Ю ра дэуірінде ж эне бор дэуірінің басында басым болган, ал бор дәуірінің соны нда өліп біткен топ. Сырткы пішіндері саговниктерге уксас. Тіксабакты, сабактары туйнекті. Барлык жаланаш түкымдылардан айырмашылыгы бүрі қосж ынысты (ұзындығы 14 см, ені 8 см). Бүрінің кұрылысы: ортасында өсі бар, оның негізінде турі өзгерген гүлсерік - ж апырактары орналаскан. Ө стін үш ы нда микроспорангиялары бар 44 микроспорофилдер орналаскан (жас күйінде ұлутәрізді бүратылған). М икроспорофилдерінде микроспорангиялары дамыған. Бүл тозаңкаптың түрөзгерісі. Бүрдің үш ы нда мегаспорофилдер орналаскан, оның үзын аяғы болған, ал оны ң ұш ында түкымбүрі орналасқан. М егаспорофилдер аралығында жыныссыз кабыршактар болған, олардың жоғарғы бөлігі ұлғайып түкымбүрін жауып түрған - түқымның жартылай жабылуы. Қосжынысты бүр - гүл пайда болуының стробилярлы теориясына негіз болды. Бүл теорияны агылшын палеоботаниктері А рбер жэне Паркин күрған болатын. Гинкголар класы - Ginkgoopsida Қазіргі заманда бір ғана түрі белгілі. Ол - Ginkgo biloba - «тірі казба». Пермь дэуірінде пайда болған, триас жэне ю ра дәуірлерінде оте жаксы дамыған, ал бор дәуірінде өліп біткен. «Тірі казба» жабайы түрінде оңтүстік- шығыс Қытайдың таулы аймактарында сақталған. Мәдени турі кең көлемде өсіріледі. Бүл Қытай жэне Ж апония буддистерінің касиетті ағашы. Ол биік агаш (биіктігі 30 м, диаметрі 3 м), кабығы қошкыл-сүр түсті, моноподиальды бүтактанған, жапырактарының сағағы ұзын. пішіні үшбүрышты (желпуіштәрізді, веертәрізді). Ж апырак тақтасынын ортасындағы жүйкесі жапырақты 2 симметриялы бөлікке бөледі. Қыска аталык бүрлерде (стробилдерде) микроспорофилдері дамиды, аналык стробилдерде тұкым бүрі болады. Екі үйлі. Өсімдіктін үрыктануы сперматазоидтар аркылы журеді. Гинкго тұқымының мөлшері 2-2,5 см, ашыктүсті, өріктің жемісіне үксайды. Ж апон тілінен аударғанда гинкго - күміс өрік деген мағынаны білдіреді (Германияда бұл өсімдік - «Гете агашы» деп аталады). Түкымы пісірілген, куырылған куйінде жеуге жарамды, емдік касиеті бар. жүктеу/скачать 3,47 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|