30
ТАРАУ ІІ
МЕЙІРБИКЕЛІК ҮДЕРІС
Әлемде мейірбике ісінің негізін қалаушысы болып Флоренс Найтингейл (1820-1910)
саналады. Жаралылар мен жағдайы ауыр науқастарға күтімді
ұйымдастыруға өмірін
аранған атақты қоғам қызметкер. Ф.Найтингейл науқастардың күтімі жөніндегі
«Жазбалары» мейірім бикелерінің ең қажет қолжазбасына
және мейірбике ісі
философиясының алғашқы еңбектеріне айналды.
Қазақстанда науқас күтімінің негізі халықтық медицинамен дамыған. Мысалы, шала
туылған нәрестелерді 40 күн бойы арнайы бесік-
тымақта
ұстаған. Бұл кезде күтімді
халық
емшілері мен
ауыл қариялары іске асырған. Ұрпақтан ұрпаққа сынықшылар
дағдылары беріліп отырылған. Көшпенділердің гигиеналық мәдениеті тұратын жерлерінің
тазалық сақтау дәстүрімен және тағам өнімдерін ұзақ сақтау дағдыларымен берілген. Киіз
үй шаң борандарынан, ыстық пен суықтан сенімді қорған болып табылды. Әскери әрекеттер
кезінде жаралылар мен науқастарға күтім көрсету кезінде лазарет қызметін атқарды.
Заманауй Қазақстанда мейірбике ісінің даму тарихы
кеңес денсаулықсақтауымен
байланысты және 1941-1945 жылдар арасындағы Ұлы Отан соғысында ерекше күшті
импульс алды. Қазақстанда көптеген әскери госпитальдар жасақталды,
онда мыңдаған
жаралылар ем алып және физикалық қалпына келді. Ол мейірбике бақылауы мен күтімінің
нағыз мектебі болып саналды.
Қазақстан Республикасында мейірбикелік мамандықты медициналық колледждарда
алады, аяқтағаннан кейін біліктілік беріледі: «медициналық мейірбике», «фельдшер» (бұл
мамандық АҚШ-та дәрігер көмекшісі немесе арнайы көмекші мамандығына сәйкес келеді),
«акушер» (босануға көмектесетін медқызметкер).
Мейірбике, фельдшер,
акушер қызметі
халық денсаулығын сақтауға, жоғары сапалы мейірбике
көмегімен қамтамасыз етуге
бағытталған.
Мейірбикелік үдеріс – бұл науқастың қажеттіліктеріне бейімделген, мейірбикелік
көмектік көрсетілуінің ғылыми-негізделген жүйелік көзқарас. Мейірбикелік үдеріс
науқастың мәселелерін шешу арқылы оның өмірлік қасиеттерін сақтауға негізделген [4, 7,
22, 25, 26, 27].
Достарыңызбен бөлісу: