12.2.2. Гидротазалау процесінің катализаторлары Гидротазалаудың жаңа процестерінің көбінде түтікшелі матрицаға
(негізінен – алюминий оксидіне) сіңірілген оксидті кобальтникель-
молибденді (
Al-Co-Ni-Mo ) катализатор қолданады. Ең көп таралғаны
құрамында алюминий оксидіне сіңірілген 2-4%
СоО және 9-15%
МоО 3 бар
катализаторлар.
Al-Co-Ni-Mo катализаторлары
қатысында
C–S -,
C–N -,
C–O -
байланыстарының үзілуі және қанықпаған көмірсутектердің қанығу
реакциялары үлкен жылдамдықпен жүреді.
Al-Co-Mo катализаторлары
әртүрлі улардың әсеріне тұрақты болып келеді. Кейбір металдардың (
Fe, Cu, Ni, Cr, V, As, Pb ) жинақталуы катализатордың белсенділігіне аз әсер
еткенімен, оның регенерациясын қиындатады.
Al-Co-Mo катализаторларына никельді енгізу азотты органикалық және
полициклді қосылыстардың гидрогенолиз реакцияларында олардың
белсенділігін арттырады.
Жоғары
молекулалық
азотты
және
күкіртті
органикалық
қосылыстардан толығымен тазару
Al-Ni-Mo катализаторын қолдану кезінде
жүзеге асады. Бұл катализатордың тағы бір тиімділігі – оның бағасының
Al- Co-Mo аналогынан шамамен 25% арзандығында. Оны катализдік крекингтің
ауыр жоғары ароматталған шикізатын тазалау үшін қолдануға ұсынады.
Процесс барысында кобальт, никель және молибден оксидтері
жартылай немесе толығымен сульфидке айналады. Бұл кезде катализатордың
белсенділігі артады.
Алюмоникельвольфрам (
Al-Ni-W ) катализаторларын парафиндерді
гидрогенизациялық тазалау, майларды гидрлеу т.б. процестерде азотты және
ароматты қосылыстарды гидрлеу үшін қолданады. Al-Ni-W катализаторын
Al-Co-Mo катализаторы сияқты алдын-ала күкіртпен өңдеп алу қажет.