Оқулық. Алматы, 518 бет



Pdf көрінісі
бет92/431
Дата12.03.2023
өлшемі26,67 Mb.
#172013
1   ...   88   89   90   91   92   93   94   95   ...   431
Байланысты:
Індеттану кітап

8.1.3. Індетганудың үғымдары. 
Іңдеттанудың эрбір заңы белгілі бір 
үғымдар арқылы анықталады. Ондай үғымдарға жататындар: инфекция, ин- 
фекциялық процесс, инфекция қоздырушысының бастауы, індет, індет ошағы, 
індеттену, лаң, бейімділік (ауруға), төзімділік (ауруға), энзоотия, спорадия, 
індетке қарсы шаралар, індеттің сатылары, індеттің маусымдылығы, індеттің 
кезеңділігі жэне т.б. індеттенуге, оның буындары мен сандық-сапалық көрсет- 
кіштеріне байланысты атаулар жатады. Індеттанулық ұғымдарға сонымен 
қатар, жүқпалы ауруларға байланысты: аурулардың атаулары, аурудың қозды- 
рушысы, ауруды балау, емдеу, дауалау үғымдары жатады. Инфекция (микроб 
алып жүру, иммундеуші субинфекция, экзогенді инфекция, эндогенді инфек- 
ция, денені жайлаған инфекция, орны шектелген инфекция, реконвалес- 
ценция, т.б.), иммунитет (антиген, антидене, аллергия, толеранттылық, имму- 
нологиялық жады, т.б.) туралы негізгі атаулар да індеттанулық үғымдар бо- 
лып табылады. Ветеринариялық санитарияға қатысты дезинфекция, дезинсек- 
ция, дератизация, биотермия, санитариялық реттілік, т.б. қарастырылып отыр- 
ған үғымдардың негізгі қүрамы болып табылады.
Жоғарыда келтірілген мысалдардан шығатын қорытынды - эпизоото- 
логиялық категорияларға індеттанудың тек өзіне гана тән үғымдар (мысалы 
індеттену, індет ошағы) ғана емес, онымен тығыз байланысты басқа да ғы- 
лымдарға (жүқпалы аурулар, ветеринариялық санитария, микробиология, 
вирусология, иммунология, ветеринариялық статистика, клиникалық пэндер, 
т.б.) ортақ ұғымдар кіреді. Бұдан шығатын қорытынды індеттанулық ұғымдар 
осы ғылымның пэн сөздерінің, яғни терминдердің, сөздік қорын түзеді. Бүл 
ұғымдарды дұрыс пайдаланбайынша, олардың мағынасын дэл айқында-
125


майыңша індеттанудың теориялық негізін түсіну, практикалық мівдеттерін 
іске асыру мүмкін емес.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   88   89   90   91   92   93   94   95   ...   431




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет