хроматин , ДНҚ
-
дан, гистондар және әртүрлі ядро
белоктарынан тұрады. Олар мынадай үрдістерге қатысады: ДНҚ үшін ұстап тұратын
кешенді
қалыптастыру,
ДНҚ
арнайы
тізбектілігімен
байланыстыру,
ДНҚ
тасымалдануына,
репликациясына қатысу; Ядро ішінде
ядрошық деп аталатын құрылым бар. Онда ДНҚ
жіпшелерінен тұратын хромосомалар мен рРНҚ гендерінің көптеген шоғыры орналасқан
және ол ядрошық ұйымдастырушысы болып табылады. Ядрошықтарда рРНҚ
тасымалдануы жүреді. РНК
-
полимераза I және рРНК орамы рибонуклеопротеидті
кешендерге бірігеді, одан ары қарай екі басты рибосома суббірліктері болады. (40S және
60Sсубъбірліктер).Ядрошық мөлшері жасушадағы белок өнімінің белсенділігін көрсетеді.
Ядрошық мембранамен қоршалмаған. Бұл рибосома бөлшектерінің жиналуы, жиналу үрдісі
нәтижесінде
түзіледі.
Рибосома синтезі - бұл ядрода жүретін негізгі үрдіс. Эукариоттық жасушалар
шамамен 10 мил. рибосомаларды бір жасуша циклы кезінде қолданып отырады.
Ядролық қабық екі қабатты мембраналық құрылымнантұрады, ол хроматинді
қоршап ары қарай эндоплазмалық торға жалғасады. Ішкі қабаты сыртқы мембранадан белок
құрамы бойынша ерекшеленеді. Ішкі қабаты ламиндер деп аталады,белоктардың талшықты
торабынан
құралған.
Ол
мембрананың
бүтіндігі
үшін
маңызды.
Сыртқы
мембранаэндоплазмалық тор мембранасына жалғасқан және ол рибосомаларды
байланыстыратын белоктардан тұрады.
Ядро тесіктері– алпауыт макромолекулярлық кешен. Кешен арқылы белоктар мен
рибонуклеопротеидтердің белсенді алмасуы жүреді. Бұл кешен
-
ядро ішіненжәне одан
үнемі алмасып отыратын заттар үшін негізгі ақпа болып есептеледі.Мысалы: мРНК,
рибосома суббірліктері, гистондар, рибосомды белоктар, транскрипция факторлары,
иондар мен ұсақ молекулалар тез алмасады. Ядродан молекулалар эндоплазмалық тормен
және
цитозольмен
тез
алмасып
отырады
және
алмасу
белсенді
тасымалдану
арқылы
жүзеге
асырылады. Пассивті диффузия және белсенді тасымалдану ядролық табалдырықтық кешен
арқылы жүзеге асырылады. Белсенді ядролық импорт
кезеңдері:
Цитозолда еріген рецептор
импортталған
молекуланы
таниды. Рецептор мен
молекула кешенге
байланысады.
Рецепторлық кешен ядролық табалдырық кешенінің цитоплазмалық бетімен
байланысады.
Лиганд рецепторының кешені ЯПК орталық каналына жақынырақ
ығысады.
