Электроника
жүктеу/скачать 2,72 Mb. Pdf көрінісі
|
электроника
| n
n = 10 15 см -3 ; Шалаөткізгіштің температурасы бөлменің температурасындай болғандағы меншікті заряд тасымалдауштың концентрациясы n і = 2,5·10 12 см -3 ; негізгі емес заряд тасымалдауштардың концентрациясы n р = 10 12 см -3 ; Сонымен 1.5,а суретте көрсеткедей, р-п - құрылымында р- текті және п- текті шалаөткізгіштерін өзара түйістіргенде, екеуінің арасында р-п ауысуы пайда болады да, р- обласы және п- обылысы деген екі түсінік енгізіледі. Жеке алғанда р- обылысы болсын, п – обылысы болсын, электр зарядтары жағынан өзара бейтарап келеді. Яғыни р -обылысында оң зарядталған кемтіктері толығымен теріс акцептор иондарымен бейтараптанған, ал п -обылысында теріс зарядты электрондар оң зарядты донор иондармен бейтараптанған. Бір айта кететін жағдай, осы р -обылысында оң зарядталған кемтіктерді жекеше бөліп алған жағдайда, олардың орнында қозғалмайтын теріс акцептор иондары қалар еді. Осыған сәйкес п -обылысында жылжымалы электрондар кететін болса, олардың орнында қозғалмайтын оң зарядты донор иондары қалар еді. Осындай бейтарап жартылай өткізгіштерді өзара түйістірген кезде, р-п - құрылымында қабаттардың АВ айырығында бір текті заряд тасымалдауштарының концентрацияларының айырымы пайда болады (1.5, б сурет). Олар бір обылыста негізгі заряд тасымалдауштар болса, екіншісінде - негізгі емес заряд тасымалдауштар болып шығады. Түйіспеге іргелес облыстарда заряд тасымалдауштарының концентрацияларының айырымының әсерімен негізгі заряд тасымалдауштардың шекараның айырығы арқылы қарама-қарсы диффузиялық қозғалысы басталады, яғыни диффузиялық ток жүре бастайды (1.5, б сурет). Суреттен көріп отырғанымыздай, р - 18 обылысының кемтіктері п -обылысына диффузиялық қозғалыспен ауысады, ал п -обылысының электрондары диффузиялық қозғалыспен р -обылысына ауысады. п -обылысына өткен кемтіктер осы обылыстың электрондарымен рекомбинация жасайды, р -обылысына өткен электрондар осы обылыстың кемтіктерімен рекомбинация жасайды. Сонымен осындай бейтарап жартылай өткізгіштерді өзара түйістірген кезде, ондағы жылжымалы заряд бөлшектері бір обылыстан екіші обылысқа ауысып (қысымы үлкен ауаның қысымы аз жаққа ауысқаны секілді), диффузия тогын тудырып, түйіспе маңында жылжымайтын қоспа иондарын қалдырады (1.5,а сурет). Суреттен көріп отырғанымыздай, оң зарядтар оң жақта, ал теріс зарядтар сол жақта (жылжитыны бар, жылжымайтыны бар) жиналып, конденсатор құрылысына ұқсас құрылым туғызады. Осы р-п ауысуының айырым шекарасы арқылы өтетін заряд тасымалдауштарының диффузиялық қозғаластарының болуының өте маңызды нәтижесі, түйіспе маңында жылжымайтын қоспа иондарының құрыуымен көлемдік зарядтардың пайда болуы . Көлемдік зарядтардың бар болуы р-п ауысуының басты айырмашылығы. Зарядтардың бұлай іркіле жиналуы ішкі Е электр өрісін , туғызады да (1.5, г сурет), ол жылжымалы зарядтарды кері айдайды. Осындай процестен, яғни ішкі электр өрісінің әсерімен пайда болған ток жүктеу/скачать 2,72 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|