Сабақтың мақсаты: хордалылар типін сипаттап, 7 класты біріктіретін ортақ белгілермен танысу. Хордалылар типін жіктеу



Pdf көрінісі
бет76/92
Дата10.10.2023
өлшемі0,8 Mb.
#184506
түріСабақ
1   ...   72   73   74   75   76   77   78   79   ...   92
Байланысты:
Лекция ОЗ 509 23-24

үйректұмсықтар
; ә) 
ехидналар
. Үйректұмсықтардың бір түрі сақталған. Ол жартылай суда 
тіршілік етуге бейімделген. Тұмсығы жалпақ мүйізді тақташамен қапталған. Ол 2-3 жұмыртқа 
салады. Жұмыртқасының дамуының көп уакыты (15 күндей) аналық организмде өтеді. 
Ехидналардың 2 туысы (ехидналар және проехидналар) бар. Олар құрлықта ін қазып 
тіршілік етуге бейімделген. Аяқтарында өткір тырнақтары болады. Денесі қатты өткір ине тәрізді 
ұзын 6-8 см-дей түктермен қапталған. Проехиднаның тұмсығы ұзынша, төмен қарай иілген 
мүйізді тақташадан тұрады. Біртесіктілердің саны аз, ертеректе ұлпаны үшін көптеп ауланған. 
Қазір оларды аулауға тиым салынған және қатаң қорғауға алынған. 
 


 Төменгі және жоғары сатыдағы аңдарға 
жалпы сипаттама. 
Нағыз аңдар класс тармағына жататын сүтқоректілер ұрпағын тірі туады. Олардың сүт 
бездері түтік тәрізді емес, көпшілігінде етті еріндері бар. Оларда клоака болмайды, сондықтан 
олардың аналь, зәр, жыныс тесіктері сыртқа жеке ашылады. 
Төменгі сатыдағы аңдардың
қалталылар деген бір ғана отряды бар. Оған 250-дей 
сүтқоректілердің түрі жатады. Олардың сыртқы түрі, дене мөлшері түрліше (4 см-ден 160 см-ге 
дейін) болады. Қалталылардың аналық организмде дамуы қысқа уақыт (12-30 тәулік ішінде) 
аралығында жүреді. Ұрпақтары жетілмей туады, ұрық жолдасы нашар дамыған. Мысалы, алып 
кенгурудың ұрпағының дене мөлшері 3 см-ден аспайды. Көпшілігінің құрса-ғында терілі қалтасы 
болғандықтан оларды қалталылар деп ата-ған. Аналықтарының жыныс жолдары жүп, төменгі жақ 
сүйегі иілген, тістері толық түсіп ауыспайды. Олардың түрлері Оңтүс-тік Америка мен 
Австралияда таралған. Солтүстік Америкада – 
солтүстік кәдімгі опоссум 
деген түрі кездеседі. 
Қалталылардың қазіргі кезде таралған негізгі тұқымдастары: опосумдар, ценолестидалар, 
жыртқыш қалталылар, қалталы құмырсқажегіштер, қалталы көртышқандар, қалталы аюлар, 
вомбаттар, кенгурулар. Кенгурулардың 50-дей түрі бар. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   72   73   74   75   76   77   78   79   ...   92




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет