С. В. Кожанова Жалпы иммунология


Антиидиотиптік антиденелердің иммунды жауапты реттеуде маңызы



Pdf көрінісі
бет116/314
Дата16.10.2023
өлшемі19,87 Mb.
#185815
1   ...   112   113   114   115   116   117   118   119   ...   314
Байланысты:
Жалпы иммунология оқулық

Антиидиотиптік антиденелердің иммунды жауапты реттеуде маңызы
зор. 
Олардың Тх, Тс, В-лимфоциттермен әрекеттесуі антигеннің ор- 
нын баса алады. Ең алғашкыда супрессия механизмін мына жағдаймен 
байланыстыруға болады: антиидиотиптер Т-супрессорларды реттейді 
және сонымен катар, антиидиотиптеріне комплементарлы иммуно- 
глобулиндік антигентанушы 
рецепторлары 
бар 
В-лимфоциттер 
клондарының дифференциялануын тежейді.
Кейіннен 
антиидиотиптердің иммунды жауапты шақыратыны
көрсетілген, 
себебі Т-хелперлер оларды антиген ретінде таниды. Бүл 
жерде Тх мен В-лимфоциттер арасында кооперативті қарым-катынас 
пайда болады, ал байланыстырушы ретінде антиидиотиптік имму- 
ноглобулин болып табылады. Алайда, Т-лимфоциттердің хелперлі 
кызметі негізгі гистосәйкестік комплексі бойынша шектелмейді. 
Бұл өз кезегінде иммунологиянын антиидиотиптік антиденелер 
негізінде вакцина жасау жолында жаңа бағытын дамытуға мүмкіндік 
береді.
Антиидиотиптік торлык теориясы ұзак иммунологиялык зер- 
де құрылуын біраз түсіндіреді. 1-реттік антиидиотиптер синтезін 
камтамасыз ететін механизмге сүйене отырып, берілген антигенге 
қарсы антиденені синтездейтін клондардың тұракты эндогенді стимул- 
дануы камтамасыз етіледі.


14-Тарау. Адаптивті иммунитеттің гуморалды механизмдері
237
ИММУНОГЛОБУЛИНДЕРДІҢ НЕГІЗГІ 
КЛАСТАРЫ ҚҰРЫЛЫСЫНЫҢ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ 
МЕН ҚЫЗМЕТТЕРІ
Сарысулы иммуноглобулиндердің 5 класы (тобы) бар; І§М, І§0, І§С, 
І^А, І§Е. Бұл иммуноглобулиндер бір-бірінен ауыр тізбекті кұрылым 
аркылы ажыратылып, грек әрібімен белгіленеді: ұ, б, ү, 
а,
е. Әр топтың 
ішінде топшалар бар, мысалы, О ішінде І§С1, І§02, І§03, І§04 
изотиптері бар, ал олардың ауыр тізбектері үі, ү2, үЗ, ү4. Сау адамнын 
канының кұрамында, жалпы иммуноглобулиндерге карағанда, І§М, 
1§А, І§0 сәйкесті 5-10, 10-20, 70-80% кұрайды. Жатырішіліктің 11-12 
аптасында сүйек кемігінін жұмысы басталады. Онтогенездің алғашкы 
кезенінде В-лимфоциттердін бетінде бірінші І§М пайда болады, кейін 
онын тығыздығы азайып, 1§0 пайда болады, содан кейін — І§0, І§А, 
І§Е. Плазмалык жасушалар пайда болғанымен, антиденелердің синтез- 
делу кабілеті жүктіліктің 10—12 аптасында аныкталады.
І§М.
І§Мауыртізбегі5доменнентұрады. І§МтұрактыС-домендерінін 
кұрылыс ерекшеліктері көмегімен 
пентамер
кұрады. І§М 
макроглобулин
деп атайды. Онын молекулалык салмағы 900 000 дальтонға (Д) жуық.
І§М қарапайым иммуноглобулиндерге жатады және ол ең төменгі 
дәрежелі арнайылығымен сипатталады. 
Ол жатырішілік жетілуде жэне
гуморалды жауапта ең бірінші синтезделеді.
І§М қызметтері.
• В-жасушалардың бетінде І§М пайда болуы І§М-рецепторлардың 
туылуын көрсетеді және олар В-жасушалардын әрі карай 
дифференциялануының белгісі болып, антигенмен (тимустәуелді) 
байланысуға мүмкіндік береді. В-лимфоцит бетінде рецепторлық 
І§М мономерлі түрінде болады.
•Сарысуда І§М пентамерлі түрінде кездеседі. Қалыпты жағдайда 
адамның сарысуында 2,0-4,0 г/л болады. 10 белсеңді орталыктың 
болуы 10 біркелкі антигендік детерминанттарын байланыстыра 
алады, бірақ молекулалык кеңістіктік құрылысы себебінен, анти- 
генмен пентамерлі кұрылысының 5 белсенді орталығы байланы- 
са алады. Антигендік детерминанты мен белсенді орталыктың 
туыстығы өте төмен болса да, 1§М эффективті агглютиногені 
болып табылады. І§М пентамер болғандығынан
комплемент
жүйесінің классикалық жолмен ең эффективті активаторы болып
келеді
(СН, аркылы).


238
III Бөлім. Адаптивті иммунитет
Плацентада І§М-ге ҒС-рецепторлар жок және үлкен молекула 
болғандығынан І§М плацента аркылы өтпейді. Пентамердін үлкен 
көлемдігі экстраваскулярлы антигенге кызметін киындатады, яғни І§М 
молекуласы тіндерге өтпейді, тек кан айналымда тамыр ішінде жүреді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   112   113   114   115   116   117   118   119   ...   314




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет