- құқықтық қатынастар -
бұл мемлекеттік басқару саласында
қоғамдық қатынастарды əкімшілік құқық нормаларымен реттеу. Əкімшілік
-
құқықтық қатынастарға, ең алдымен, олардың айрықша билігі табиғатынан
тұратын ерекшеліктері өзіне тəн болып келеді. Бұл құқықтық қатынастар:
-
өзінің мəні жөнінен өкімет пен бағыныштылардың қатынастарында
құралған билік қатынастар болып табылады.
-
əкімшілік
-
құқықтық қатынастрады басқарушылық қызметі үдерісінде
атқарушы өкімет органдарының өкілеттіліктерін іске асыра отырып, мемлекеттік
басқару саласында мемлекет мүдделерін қамтамасыз етумен тікелей
байланысты.
-
əкімшілік
-
құқықтық қатынастардың ерекшілігі мынада, оның
тараптарының бірі əрқашан билеуші өкілеттіктер берілген атқарушы өкімет
органдары жəне олардың лауазымды тұлғалары болып табылады
(ведомстволардың басшылары, əкімдер жəне басқалары).
-
əкімшілік
-
құқықтық қатынастар құқық сұбъектісінің қалауына
қарамастан туындауы мүмкін. Мысалы; əкімшілік құқық бұзушылық жасалған
фактісі анықталған кезде, өкілетті лауазымды адам оның қарсылығына
қарамастан құқық бұзушына жауаптылыққа тарту жөнінде іс жүргізуді қозғайды.
Əкімшілік
-
құқықтық қатынастардың туындауына, өзгеруіне жəне
тоқтатылуына нормалары тиісті құқық субект иелері арасында құқықтық
қатынастардың туындауын байланыстыратын əкімшілік құқық нормалары мен
белгіленген жағдайлар
-
заңды фактілер
негізі болып табылады. Əрекеттері мен
оқиғалар заңды фактілер болып табылады. Əрекеттер құқық сұбъектілерінің ерік
білдірулері сияқты заңды жəне заңсыз болуы мүмкін. Заңды əрекеттер заңның
талаптарына сəйкес келеді. Азаматтың атқарушы өкімет органдарына өтініш
беруі осындай əрекеттің мысалы болып табылады. Заңсыз əрекеттер əкімшілік
құқық нормаларының талаптарын бұзады. Оған тəртіптік жəне əкімшілік
құқықбұзушылық жатады. Оқиғалар, əрекеттерге қарағанда субъектілердің
еркіне байланысты болмайды. Оларға, мысалы,
адмның тууы, өлуі, табиғи
апаттар фактілері жатады.