Байланысты: 2 Тамақтандыру кәсіпорындарының табысты экономикалық дамуы үшін бизнес-жоспар жасау
Несие пайызы түрлерінің жіктелуі. Пайыздық мөлшерлемелер 1.
Несие пайызын пайдалану тетігі мыналармен сипатталады:
2.
Пайыз деңгейі, оны есептеу және өндіріп алу тәртібі кредиттік
ресурстардың сұранысы мен ұсынысын ескере отырып, кредиттік мәмілеге
қатысушылар арасындағы шартпен (есептік процентті қоспағанда)
айқындалады.
3.
Орталық банк тарапынан несие пайызын әкімшілік басқару оның
деңгейін реттеудің экономикалық әдістерін пайдаланумен ауысады.
Қарапайым пайыздар
Пайыздарды есептеу тұрақты базаға жүргізіледі (несие құнының бастапқы
мөлшері). Пайыздарды есептеудің бұл тәсілі әдетте қысқа мерзімді кредит
беру кезінде қолданылады. Бұл жағдайда есептеу мынадай формула бойынша
жүргізіледі:
S = P (1+ ni ),
S -
бастапқы борышты ескере отырып кредит бойынша төлемдер сомасы
(борыштың өсірілген сомасы);
P -
бастапқы борыш
;
n -
қарыздың
жылдармен ұзақтығы немесе несиені пайдалану кезеңінің
қолданылатын
есептеу базасына күндермен қатынасы (360 немесе 365 күн
);
i -
пайыздық мөлшерлеме
.
Әдетте
банк тәжірибесінде кері операцияны жүргізуге тура келеді, яғни
борыштың бастапқы сомасын ұлғаюға қарай анықтауға болады. Бұл операция
келесі түрі бар математикалық дисконттау формуласы бойынша жүргізіледі:
S
Р =
-----------------
1 + ni
Вексельдерді есепке алу кезінде мынадай формула пайдаланылады
:
Р = S (1
- nd ),
d -
дисконттау ставкасы (есептік мөлшерлеме
)
Күрделі пайыздар. Пайыздарды есептеудің осы тәсілі есептеу кезеңі
аяқталғаннан кейін пайыздарды жаңа есептеу ұлғайтылған сомаға жүргізілген
кезде ұзақ мерзімді кредит беру кезінде қолданылады. Есеп мынадай
формулалар бойынша жүргізіледі:
S = P (1 + i ) n -
пайыздардың тұрақты мөлшерлеме
кезінде
Тіркелген (тұрақты)