Конъюнктура
-
бұл сұраныс пен ұсыныстың белгілі бір арақатынасымен,
сондай
-
ақ баға деңгейімен, тауарлық қорлармен және т. б. сипатталатын
белгілі бір уақыт кезеңіндегі нарықтағы экономикалық жағдай.
Стратегия
-
бұл ұйым қызметінің саласына, құралдары мен нысанына,
ұйым
ішіндегі өзара қарым
-
қатынас жүйесіне, сондай
-
ақ ұйымның қоршаған
ортадағы оның мақсаттарына әкелетін позициясына қатысты ұзақ мерзімді
сапалы
-
белгілі бір даму бағыты.
Маркетинг
-
ұйымдастыру
функциясы және сатып алушыларға өнімді
немесе қызметтерді құру, жылжыту және ұсыну үдерістерінің жиынтығы,
олармен ұйым үшін пайдасымен өзара қарым
-
қатынасты басқару.
Қажеттілік
-
адамның бір нәрсе жетіспеу сезімі.
Қажеттілік
-
индивидтің мәдени деңгейі мен тұлғасына сәйкес ерекше
нысанды қабылдаған қажеттілік.
Сұраныс
-
сатып алу қабілеттілігімен бекітілген қажеттілік.
Тауар
-
қажеттілікті
немесе мұқтаждықты
қанағаттандыра алатын,
нарыққа назар аудару, сатып алу, пайдалану немесе тұтыну үшін ұсынылатын
нәрсенің бәрі
тауарға жатады.
ТЕОРИЯЛЫҚ
МАТЕРИАЛ
Нарық
-
бұл дайындаушылар мен сатып алушыларға тауарларды сатып
алу
-
сатуды айырбастауға мүмкіндік беретін құрылым. Нарықта тауардың
түпкілікті бағасы мен санының шешуші факторлары тұтыну сұранысы
болады. Нарықты анық түсіну үшін бәсекелестік маңызды рөл атқаратын
болады, бұл ретте өндірушілер тауар сапасы бағасының манипуляциясы
немесе қызметтер көрсету арқылы нарықтағы өз позицияларын нығайтады.
Нарықтардың көптеген түрлері бар, бірақ белгілі бір белгілер оларды
экономикалық мақсаты мен кеңістіктік белгілері бойынша жекелеген топтарға
топтастыруға мүмкіндік береді.
Нарықтық объектілердің экономикалық мақсаты бойынша тауар
нарығы, ақпарат нарығы, қаржы
нарығы және еңбек нарығы бөлінеді.
Тауар нарығы тұтыну нарығын, өндіріс құралдары нарығын қамтиды.
Тұтыну нарығы азық
-
түлік және азық
-
түлік емес тауарлар нарығын,
тұрғын үй нарығын, өндірістік емес мақсаттағы ғимараттар нарығын қамтиды.
Өндіріс
құралдарының нарығы өндірістік ғимараттар нарығынан, еңбек
құралдары
нарығынан, шикізат, материалдар нарығынан, өндірістік
мақсаттағы басқа да энергия, пайдалы қазбалар нарығынан тұрады.
Аумақтық белгісі бойынша (нарықтық кеңістікті қамту аймағына
байланысты) нарықтар жергілікті (жергілікті), ұлттық (ішкі), әлемдік (сыртқы)
болып бөлінеді.
Жергілікті нарық елдің бір немесе бірнеше аудандарымен шектеледі.
Ұлттық
нарық алмасу саласын, бүкіл ұлттық аумақты қамтиды. Әлемдік нарық
халықаралық алмасу саласын қамтиды.
Ұлттық және әлемдік нарықтың құрамында өңірлік (аймақтық)
нарықтар бөлінуі мүмкін.
Жұмыс істеу тетігі бойынша нарықтар бар:
-
еркін
-
тікелей байланыстар нәтижесінде еркін бәсекелестік негізінде
сатып алу
-
сату процесінің тәуелсіз қатысушылары сату көлемі мен бағасын
өздері
белгілейді;
-
монополияландырылған
—
өндіріс және айналым шарттарын бір
өндіруші
(сатушы) немесе олардың тобы анықтайды;
-
реттелетіндер
-
нарықтық қатынастарды реттеудегі жетекші рөл
мемлекетке тиесілі, ол ықпал
етудің түрлі экономикалық тетіктерін
пайдаланады.
№
Түрлері
Кіші түрлері
1
Экономикалық мақсаты бойынша
Тауарлық
Қаржылық
Еңбек
2
Аумақтық белгісі бойынша
Жергілікті
Ұлттық
Әлемдік
|