Бірінші бӛлім Кӛркем мінез туралы
жүктеу/скачать 0,96 Mb. Pdf көрінісі
|
ÐÓ©Ñкем ÐÑнез
| 2-қосымша
Тарих «Тарих ӛткен мен болашақты байланыстыратын кӛпір тәрізді. Бұл кӛпірді құрып, қорғай алмаған ұлттардың арғы жағада қай жерге барып тоқтайтынын нақты айту ӛте қиын». *** Мен тамыры ӛткенде жатқан болашақпын (Яхия Кемал). Тарихи санаға ие болу үшін Ӛміріміз дәл бір тірі организм секілді үздіксіз ӛзгеріс үстінде болады, бұл жерде ӛміріміз, әрекеттеріміз содан ӛз нәсібін алады. Ӛзгеру ӛмірдің ӛзгермес ерекшелігі болып табылады. Алайда, ӛз мәдениетіміз бен ӛркениетімізді жалғастыру үшін ұстануымыз керек біраз құндылықтар бар. Міне, оры орайда бізді қоғам ретінде жалғастырған және әлемнің ӛзгергіштігінің алдында аяғымызды нық бастыратын жағдай тарих санасына ие болу шындығы. 121 Тарихи санаға ие қоғамдар ұлттық саналарының бӛлшектенбеуін қамтамасыз етумен қатар рухани ақсақтыққа да бармайды. Мұндай санадан мақұрым қоғамдар ӛздері бола алмайды, әрдайым басқалардан ықпалданады, әрдайым ӛзгереді, басқа қоғамдардың бас пайдасы бағытында бір құрал болудан сақтана алмайды. Бұл ӛзімен бірге бір бӛлшектенуді алып келеді. Ӛз тарихынан ғибрат алмаған және тарихын жақсы бағаландыра алмаған адамдар нағыз бақытты әрдайым басқа ұлттардан іздейді. Олардың техникасы мен дамыған жақтары емес, еліктеуге болмайтын әрекеттерін меңгеріп, осының нәтижесінде үлкен құлдырауға душар болады. Иә, тарих тек ашылған және тек қарап қызықтайтын құрғақ оқиғалар емес, сонымен қатар алдымызға қойылған бір ӛмір. Бізді тексіздіктен құтқарып, мәңгілікке қарай ағатын бұлаққа айналдырған, бір тағдырды бӛліскен ұлттардың арасында бізге бар екенімізді хабарлаған тарих санасы 237 . Ұлттық санамыздың қалыптасуының ең маңызды факторы − тарихи білім. Оның қоректенетін ең маңызды қайнар−кӛзі тарихи сана, одан құр қалған ұлттық сана сусыз қалған гүлдей солады. Біз ұлт болып тарихи санаға ие ұрпаққа ӛте мұқтажбыз. Ӛйткені, адамға шындықты кӛрсететін тарихи сана секілді жол кӛрсетуші табу мүмкін емес. Сонымен қатар, тарих санасы біз ұлттың кепілі секілді. Қазіргі кезде тек соғыстар тарихын оқумен тарихи санаға қол жеткізу мүмкін емес. Сондықтан да ӛтірік айтпайтын және шынайы тарихты түсіндіретін кітаптар дайындалып, оқылуы тиіс. Оқиғаларды атүсті айтып ӛтпей, олардың себебін зерттейтін, нағыз себептеріне тоқталатын, сол заманның шарттарын назарға ала отырып, қазіргі кезде соны айта алатын синтездер мен талдауларды қамтитын тарих кітаптарына ӛте мұқтажбыз. М.Фетхуллаһ Гүлен Хожаефенди біз жазуында дені сау қоғамдық құрылымға ие ұлт және дамыған ел болудың маңызды шарттарын тізген кезде тарих санасын меңзеп, «тарихи сана ӛткен мен болашақты байланыстыратын бір кӛпір секілді. Бұл кӛпірді құрып сақтай алмаған ұлттардың арғы жағалауға барып, қай жерге тоқтайтынын болжау ӛте қиын» дейді. «Сол үшін де жаппай ұлт ұлттық рухын ешкімге қорлатпау түсінігімен ұлттық идея атмосферасын, ұлттық мәдениетін қорғап, қолдауы керек, қандай шартта да кӛзіміз бен кӛңіліміз міндетті түрде ӛз елімізде болуы керек, сонымен қатар қазіргі ұрпақ «кеше» мен «ертеңді» білуі керек, осы түсінікпен болашаққа байсалды қарап, бүгінге дейін ұлт болып ұшыраған қоғамдық мүжілуге тағы душар болмайық, жоғалтқан нәрселерді қалпына 237 Мехмет Ниязи, Заман газеті 122 келтіруге тырысып жатқанда жаңа жоғалтуларға себеп болатын зиянды нәрселерге жол берілмесін!» 238 жүктеу/скачать 0,96 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|