Диффузия (таралу, жайылу) – нақтылы дене бөлшектерінің жылулық қозғалыстарға
ұшырай отырып, сол дене концентрациясының селдір аудандарына қарай жылжуы;
молекула олардың жылулық қозғалысы салдарынан шекаралас орналасқан əртүрлі
заттардың
бір-біріне
өту құбылысы. Диффузия дененің бүкіл көлеміндегі
концентрация мөлшерінің бірте-бірте теңелуін, сөйтіп оның бірқалыпты сипат алуын
қамтамасыз етеді. Кейбір денелердің өте шағын бөлшектері ғана емес (атомдар,
молекулалар, иондар), біршама ірі түйіршіктері де диффузиялық қасиетті иемденуі
мүмкін. Диффузия жылдамдығы температураға тікелей байланысты, алайда бұл
процесс газдарда өте тез, сұйықтарда салыстырмалы түрде баяу, ал қатты заттарда өте
баяу өтеді.Диффузия құбылысы барлық агрегаттық күйде, диффузияланатын заттың
сол ортадағы шоғырлануы теңелгенге дейін жүре береді. Газ немесе сұйықтың
молекулаларының бір орыннан екінші орынға ауысуы арқылы өз ішінде
диффузиялануы өздік диффузия деп аталады. Диффузияның өту шапшаңдығы —
диффузияланатын заттың тегіне жəне оның қандай жағдайда болуына байланысты
анықталатын
шама
—
диффузия коэффициентімен сипатталады. Диффузия
коэффициентінің халықаралық бірліктер жүйесіндегі өлшеу бірлігі — м2/сек.
Диффузия құбылысы табиғатта маңызды рөл атқарады: атмосфераның жер бетіне
жақын орналасқан қабаттарындағы ауа құрамының біркелкі болуына ықпал етіп,
өсімдіктердің дұрыс қоректенуіне жағдай туғызады.
Диффузия құбылысы табиғатта маңызды роль атқарады. Атмосфераның жер бетіне
жақын орналасқан қабаттарындағы ауа құрамының біркелкі болуына ықпал етіп
өсімдітердің дұрыс қоректенуіне жағдай туғызады.
Достарыңызбен бөлісу: