Э л еум еттж таным теориясы
кылык керсете бастауы MYMKiH. Керiсiнше, муFалiм 6ip окушыны Tepic кылыгы ушш
жазаласа, ол баскалардын ондай мшез-кулык керсетуше тыйым салуы
mymkih
. Ягни
бакылап отырган окушылар Tepic кылык жасаса, м^гал1м байкап калган жагдайда ез-
д ер ш н де жазалануы мYмкiн eкeндiгiн бiлуi тиic.
Тыйым мен тежеу кей кезде жауапты жещлдетуге де уксайды, ceбeбi мшез-кулык
адамдар элдекашан Yйpeнгeн эpeкeттepдi бiлдipeдi. Eip айырмашылыгы - жауапты
жещлдету элеумет'
1
'iK тургыдан кабылдауга болатын мшез-кулыкты камтыса, тыйым
салынган жэне тежелген эрекеттер моральдык немесе зандык сипатта болады (ягни
ережен немесе занды бузуды камтиды) жэне олардан кешн эмоцияга (мысалы, кор-
кыныш) кезек бepiлeдi.
Бацылай отырып Yйрену.
Модeльдepдi бакылай отырып Yйpeну мотивация жогары
болган жагдайдын eзiндe мшез-кулык эсер еткенге дeйiн орын алу ыктималдыгы нел-
ге тен жана мшез-кулык Yлгiлepiн бакылаушылар керсете бастаган кезде icкe асады
(Bandura, 1969). Басты механизм ретшде Yлгiнiн бакылаушыга мшез-кулыктын жана
Yлгiciн жасау жолдары жайында акпарат бepуiн айтамыз (Rosenthal & Zimmerman,
1978). Тараудын басында Доннеттанын кашыктан уру тэсш н Yйpeнуi (кайта Yйpeнуi)
жайлы энпмелеген болатынбыз. Ягни бакылай отырып Yйpeну зeйiннeн, есте сактау-
дан, дагдыдан жэне мотивациядан турады (Bandura, 1986; see Table 4.3).
Болып жаткан окигаларды саналы тYPдe кабылдау
y
™ ^ бакылаушыга
зешн
ка
жет. Адам кез келген уакытта кептеген эрекеттерге тап болуы мумкш. Модель мен
бакылаушынын epeкшeлiктepi онын модельге деген зейшше эсер eтeдi. Тапсырманын
тYpi де, эcipece кeлeмi, формасы, т у а немесе дыбысы баскаша болып кeлуi де назар
аудартады. Одетте тYpлi тYCтep мен Yлкeн cуpeттepдi колдану аркылы муFалiмдep кез
тартарлыктай модельдер жасайды. Зeйiнгe модельге сай эрекеттердщ функционал-
дык кундылыгы да эсер етедг Бакылаушылар аса манызды деп есептейтш Yлгiгe сай
Достарыңызбен бөлісу: