Дейл Шнук. Оқыту теориясы indd



Pdf көрінісі
бет99/288
Дата17.04.2024
өлшемі18,62 Mb.
#200976
1   ...   95   96   97   98   99   100   101   102   ...   288
Байланысты:
Дейл Шунт

Акпараттык факторлар
Павлов «рефлекс кайталанып отыратын ШТ - Ш-сыз Т байланысы аркылы автоматты 
турде юке асады, ал мундай байланыстын болмауы ШЖ тежейд1 деп есептедг Алайда 
адамдарда рефлекс б1р гана ШТ - Ш-сыз Т байланысынан кешн орын алатын кездер 
де болады. ШТ мен Ш-сыз Т-нын унем1 б1рге болмауы ШЖ-ны жоймауы мумкш. Жо- 
йылу тек контекске байланысты (Bouton, Nelson, & Rosas, 1999). Жауаптар белгш
б1р жагдайда тежелгешмен, жагдай езгерген кезде ШЖ кайта пайда болуы мумкш. 
Баска ешкандай да еш фактордын арасында рефлекс болуы мумкш емес. Рефлекс ii- 
■пркенд1рпш пен жауаптын й р ш ш к иесше тэн реакциямен сэйкес келуше байланыс- 
ты (Hollis, 1997). Бул нэтижелер Павловтын рефлекске берген сипаттамасына кумэн 
келйредг
Павловтан кешн жасалган зерттеулер рефлекстщ ШТ - Ш-сыз Т жубынан герц 
Ш-сыз Т-нын орын алу ьщтималдыгы жайлы ШТ келш тускен акпаратка байланысты 
екенш керсетш отыр (Rescorla, 1972, 1976). Айталык, б1р ттркенд1рпш унем1 Ш-сыз 
Т-мен б1рге орын алса, ешншюшде кейде гана Ш-сыз Т болады деп керелй. Б1ршш1 
ттркенд1рпш рефлекске алып келедц ейткен ол Ш-сыз Т болатыны женшде хабар- 
дар етедг Бул кезде ШТ мен Ш-сыз Т б1р1гу1 де мумкш. Олардын байланысты болуы- 
нын ез1 адамдарда рефлекс туындатады (Brewer, 1974). Сол сиякты, жойылу орын 
алуы ушш ШТ - Ш-сыз Т-нын кайта-кайта б1рге келу1 шарт емес. Адамдарга жай гана 
байланыс жок деп жауап беру ШЖ-ны азайтуы немесе жоюы мумкш.
105


3 -Т А Р А У
Бул нэтижеш адамдарда Ш-сыз Т кер ш с 6epyi мумкш деген 
сезгм
пайда болу 
ыктималдыгымен байланыстырып тYсiндipyгe болады (Rescorla, 1987). Кез келген тъ 
тipкeндipгiш ШТ-га айналуы ушш ол адамга Ш-сыз Т-ныц пайда болу уакыты, орны, 
саны, сапасы туралы аппарат жeткiзyi керек. Tim i тiтipкeндipгiштщ болатынын бол- 
жап бшгеннщ eзiндe, одан жаксырак тiтipкeндipгiш бар жагдайда ол рефлекске айна- 
ла алмайды. Ондай жагдайда рефлекс автоматты тYPдe iскe аспайды, оган танымдык 
процестер эсер eтeдi. Адамдар ШТ - Ш-сыз Т байланысы барын тYсiн6eсe, рефлекс 
iскe аспайды. ШТ - Ш-сыз Т байланысы болмаган кYннщ eзiндe, адамдар оныц бар 
екенше сенсе, рефлекс iскe асады. Алайда рефлекске катысты бул кезкарас шындыкка 
жанаспауы да мYмкiн (Papini & Bitterman, 1990). Бул рефлекст Павловтан баскаша 
тYсiндipгeнiмeн, оныц кYPдeлi eкeнiн мойындайды.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   95   96   97   98   99   100   101   102   ...   288




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет