Дейл Шнук. Оқыту теориясы indd

3 -Т А Р А У
Мектептщ бiлiм мазмуны пэндерге (мысалы, элеуметтану, математика, гылым) 
карай аныкталатындыктан, бул принцип типтiк багдарламалармен сэйкес келмейдi. 
Торндайк пен Гейтс (1929) б т м мен дагдыны эртYрлi пэнге катысты колдану керек 
деп есептейдi (3.2-косымша). Мысалы, мемлекеттiк курылым - азаматтык кукык 
пен тарих Yшiн тана емес, сондай-ак агылшын т ш Yшiн де (мемлекеттер эдебиетте 
калай суреттеледi), шет тiлi Yшiн де (баска елдердщ мемлекеттiк курылымы) талкы- 
лауга болатын такырып.
Менталдъщ пэн.
Менталдык пэн дегенiмiз - белгш бiр пэндердi (мысалы, классика, 
математика) окыту баска пэндерге караганда жалпы менталдык кызметтi жаксартады 
деп есептейпн кезкарас. Менталдык пэн жайындагы кезкарас Торндайк eмiр CYрген 
кезде ете кен тарады. Ол бул кезкарасты 9-11 сыныптарда окитын 8 500 окушыда 
тексерiп кердi (Thorndike, 1924). Окушыларга б£р жыл бурын акыл-ой тестон берiп, 
олардын жетiстiгi кандай да б£р пэнмен катысты ма дегендi бiлу Yшiн сол жылгы 
оку жоспарларын салыстырды. 0кiнiшке карай, зерттеу нэтижесi менталдык пэндi 
колдайтындай еш нэтиже керсетпедi. К^абтет жаксы балалар кандай пэн окыса да, 
жаксы нэтижеге жеткен.
3.2-КОСЫМША
Оку жоспарыныц 6ipi3dmm
Торндайктын оку жоспарынын бiрiздi- 
лiгi жешндеп пiкiрiне CYЙенсек, окы­
ту процеа барлык пэндi камтуы керек.
^ з кезiнде Волеска ханым ешн- 
шi сынып окушылары Yшiн аскабак 
туралы сабак дайындады. Окушылар 
америкалык колонистер (тарих) Yшiн 
аскабактын манызы, казiргi кезде 
аскабак кайда есед (география), аска- 
бактын тYрлерi (ауыл шаруашылыгы) 
туралы окып бiлдi. Олар аскабактын 
тYрлi келемiн елшеп (математика), 
олардан тYрлi кесшндер (енер) жа- 
сады, аскабактын урыгын егiп, енш- 
есуiн зерттедi (гылым), аскабактар 
туралы окып, жазды (тщ енерi). Бул 
тэсш балалардын емiрге кажетп тYрлi 
тэжiрибелер туралы зерттеп бiлуiне 
кемектеседт
Азамат согысы женiндегi та- 
рауды оку барысында Паркс ханым 
колдагы деректерге тана CYЙенбей, 
азамат согысын баска согыстармен, 
сол кезде емiр сYрген адамдардын 
кезкарасы жэне сезiмдерiмен, со- 
гыска катыскан адамдардын емiр- 
баянымен, жеке бас касиетiмен 
салыстырады, онын АКШ тарихы 
мен болашакка эсерiн талкылайды. 
Сондай-ак орта мектептщ баска 
муFалiмдерiмен бiрлесе отырып, 
кыргын согыс болтан жерлердi 
(география), согыс кезш деп ауа 
райын (гылым), эдебиет (тш енерi) 
пен шыгармашылык енердщ (су- 
рет, музыка, драма) пайда болуын 
камтитын косымша такырыптар да 
дайындайды.
102
Б1здщ зерттеу жумысымызды менталдык пэн теориясы туралы ештене бшмейтш, 
«Жыныстын, нэилдщ, жастын, кабшеттщ жэне жYргiзiлiп отырган зерттеудщ сол 
жылгы ойлау кабшетше эсер1 кандай?» деген суракка жауап 1здеп отырган Марстан

жүктеу/скачать 18,62 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: