Математика

 
17 
 
 
 
 
 
 
Тараулар  
Оқу мақсаттары 
Сабақта ұсынылатын іс-әрекет түрлері 
Мұғалімге арналған 
ескертпелер (оқыту әдістемесі 
бойынша) 
Оқу 
ресурстары 
Бір таңбалы сандардың ондықтан аттап қосудың ауызша тәсілдері, кері операцияны орындау 
1.2 
Сандармен 
амалдар 
орындау 
 
2.1.2.4** 
бір 
таңбалы  сандарды 
ондықтан 
аттап 
қосу кестесін құру, 
білу және қолдану  
2.1.2.5** 
бір 
таңбалы  сандарды 
ондықтан 
аттап 
қосу және азайту 
(Ұ,  П)  10  шамасында  сандардың  құрамын  қайталауға 
бағытталған  жұмысты  ұйымдастырыңыз.  Кез  келген  бір 
таңбалы санды атаңыз және оқушылардан 10 санына дейін 
толықтыруды  сұраңыз.  Оқушыларды  жұпқа  «Бұлақ» 
ойынын  ойнау  үшін  тұрғызыңыз.  Жұпта  тұрған 
оқушыларға,  жүргізушіге  0  бастап  9  дейін  цифрлар 
жазылған  таратпа  қағаздар  беріңіз.  Жүргізуші  жұптардың 
арасында жүреді және екі тартпа қағаздағы жиынтық сан 10 
құрайтындай ететін таратпа қағазы бар оқушыны таңдайды. 
Жұпсыз қалған оқушы осыған ұқсас әрекетті жасайды. 
 (Ұ)  Өрнекті  2  бағанаға  жазыңыз:  бірінші  бағана  –  ондық 
арқылы  өтпестен  қосуға  арналған  өрнек,  екіншісі  –  ондық 
арқылы өтумен қосуға арналған өрнек. 
Оқушылардан  өрнектің  2  бағанаға  неліктен  бөлінгенін 
талқылауды сұраңыз.  
Оқушылармен  бірге  сабақтың  мазмұны  мен  сабақтың 
барысында  қол  жеткізу  керек  болатын  мақсаттарды 
анықтаңыз. 
(Ұ)  Тақтаға  екі  жолақты  бекітіңіз,  әрқайсысына  10  қалта. 
Оқушылар  әр  қатардағы  қалта  санын  санауы  керек.  Содан 
кейін  9  +  6  мысалын  орындауды  ұсыныңыз.  Бірінші 
қосылғышты  сары  түстегі  шаршымен  белгілеп,  бірінші 
жолақтағы  қалтаға  қойыңыз,  екінші  қосылғышты  жасыл 
шаршымен  белгілеңіз.  Бірінші  қатарға  тағы  қанша  шаршы 
қоюға болатынын сұраңыз. Осы қатарда қанша шаршы бар 
болады. Тағы қанша жасыл шаршылар қалды? Нәтижесінде 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Жеке 
маркерлік 
тақталар, 
жеке 
ламинатталға
н 
қағаздар 
мен 
маркерлер 
Сандары, 
мысалдары 
бар 
карточкалард
ың жиынтығы 
«□ 
+ 
6 
түріндегі 
ондық 
арқылы  өтіп, 
бір 
таңбалы 
сандарды 
қосу 
әдісі» 
тақырыбы 
бойынша 
математика 
сабағы.  1-ші 
сынып. 
- 
 
http://festival.1

 
18 
 
қанша  шаршы  болды?  9  саны  6  санына  қалай  қосылды? 
Орындалған операцияны жазба түрінде белгілеңіз: 9 + 6  
                          9 + 1 + 5 
(П, Ж) Оқушылардың пәндік әрекетін ұйымдастырыңыз. 10 
шаршыға  бөлінген  жолақшаларды  беріңіз  және  8  +  5 
өрнегінің 
мәнін 
табуды 
ұсыныңыз. 
Жолақшадағы 
қосылғыштарды  әртүрлі  түсті  дөңгелектермен  белгілеңіз. 
Бірінші  қосылғышта  толық  ондыққа  дейін  қанша  бірліктің 
керек  екенін  сұраңыз.  Бұл  бірліктерді  қайдан  азайтуға 
болады?  Бірінші  қосылғышты  10  дейін  толықтыруды 
сұраңыз, 
дөңгелектерді 
қайта 
қойыңыз, 
екінші 
қосылғыштарды  қандай  бөліктерге  бөлгеніңізді  сұраңыз. 
Толық  қанша  ондық,  қанша  бірлік  шыққанын  сұраңыз. 
Қосындыны атауын сұраңыз. 
Осыған  ұқсас  амал  ете  отырып,  тағы  бірнеше  мысалды 
шешіңіз.  Орындалған  әрекеттерді  талдап,  оқушылардан 
қорытынды шығаруды сұраңыз. 
(Ұ)  Оқушылардың  түсінгенін  тексеру  үшін  7  +  6  мысалын 
орындауды  сұраңыз.  Шешу  әдісін  толық  айтып  беруді 
сұраңыз. 6 санын қандай бөліктерге бөлгеніңізді сұраңыз. 6 
санын 4 пен 2, 5 пен 1 бөліктеріне бөлу мүмкін бе? Неге? 
Оқушылармен  бірге  10  арқылы  өтіп,  қосу  алгоритмін 
құрып,  белгілеңіз.  5  +  7;  2+  9  т.б  түрдегі  жағдайға  назар 
аударыңыз.  Мұнда  қосудың  ауыстырымдылық  қасиеттерін 
қолдану керектігін түсіндіріңіз. 
Осыған  ұқсас  амалмен  10  арқылы  өтіп,  азайту  амалын 
орындауды  қарастырыңыз.  (Оқушылардың  толық  саннан 
бірліктерді  жылдам  әрі  сенімді  азайтуына  көз  жеткізіңіз). 
Осы 
тақырыпты 
меңгерудің 
басында 
оқушыларға 
пайымдаудың 
«тізбегін»  жазып  азайтуды  сұраңыз 
(7+8=7+3+5; 15-8=15-5-3), кейінірек тек жауаптарды жазуға 
болады.  
(Ұ,  П)  Оқушыларға  кері  амалмен  ауызша  азайту  әдісін 
көрсетіңіз.  Мысалы,  16-8.  8  санына  16  шығу  үшін  қандай 
санды қосу керек? Білімді бекіту үшін жұпта жұмыс істеуді 
 
 
 
 
Практика жүзінде жазудың басқа 
формасын 
қолданған 
дұрыс 
болады. Мысалы: 
9 + 6 
  
1         5 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ондықтан  аттап  қосу  әдісі  10 
шамасында  сандарды  қосудың 
әдісіне ұқсас, себебі сан бөліктер 
бойынша  қосылады:      алдымен, 
бірінші  қосылғыш  10  дейін, 
кейіннен  10  санына  екінші 
қосылғыштың  қалған  бірлігін 
қосамыз. Егер пәндік амал дұрыс 
құрастырылса,  оқушылар  бір 
таңбалы сандарды ондық арқылы 
өтіп қосудың жалпы әдісін өздері 
құрастыра алады. 
 
 
 
Әрекетті 
кеңейту 
үшін 
september.ru/a
rticles/651253/ 
- 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
19 
 
ұйымдастырыңыз. 
(Ұ) 
20  саны  аясында  10  арқылы  өтіп,  барлық 
қосындыларды  қарастырыңыз  және  кесте  құрыңыз.  Екінші 
ондықтың құрамымен жұмыс істеңіз. 
 
Мысалы,  20  саны  аясында  15  жауабымен  бір  таңбалы 
сандарды  қосуға  арналған  мысалдарды  жазуды  сұраңыз. 
Оқушылар  өздері  саны  бар  карточканы  таңдай  алады  (11-
18)  және  тиісті  жауаптарды  тез  атайды.  Математикалық 
диктанттарды, түрлі ауызша санамақтарды периодты түрде 
жүргізуге болады (ойындар, ребустар, рамкалар, айналмалы 
мысалдар т.б) 
(Т/Ж,  б)  Оқушылардан  10  арқылы  өтіп  мысалды  шешуді 
сұраңыз.  Олар  бір-біріне  шешу  әдісін  түсіндіріп, 
алгоритмді қолданады. 
оқушыларға 
қосылғыштардың, 
әр  бағанадағы  санның  қалай 
өзгеретінін  бақылауды  сұраңыз. 
Бақылаудың 
негізінде 
қорытынды шығарыңыз. 
 
Жұпта 
қосудың, 
азайтудың 
дағдыларын 
бекітуге 
арналған 
ойын (20 
шамасында). - 
http://nrich.ma
ths.org/6589 
 
Жұпта 
қосудың, 
азайтудың 
дағдыларын 
бекітуге 
арналған 
ойын (20 
шамасында). -  
http://samouch
ka.com.ua/_2d
es/28/ 
 
Ондықтан аттамай екі таңбалы сандарды қосу және азайту 
1.2 
Сандарға 
жасалатын 
операциял
ар 
2.1.2.6 екі таңбалы 
сандарды: 40+17, 
57-40; 35±12 
түріндегі 
өрнектерді 
ондықтан 
аттамайауызша 
қосу және азайту  
(Ұ, б) Оқушылардың 1-ші сыныпта өткен қосу және азайту 
әдістерін есте сақтауын тексеріңіз. Санның ондық құрамын, 
разрядтық қосылғыштардың қосындысын қайталаңыз.  
«Дүкен»  ойынын  жүргізіңіз.  Екі  плакат  ілінеді:  біреуінде 
тиын  суреттері  бар,  екіншісінде  пәннің  суреті  мен  бағасы 
(нан,  батон,  тоқаш,  собалақ  т.б.)  бар.  Оқушылар 
плакаттарға  жақындап  келіп,  нанды  көрсетеді  және 
берілген  тиындардың  қосындысын  сатып  алғаны  үшін 
төлейді. Қалғандары төлемнің дұрыс жасалуын тексереді. 
Оқушылар  ауызша  қосу  мен 
азайтудың  келесідей  әдістерін 
қайталап, меңгереді: 
1. санның ондық құрамын білуге 
негізделетін  әдістер  50  +  4;  43  - 
3; 43 - 40. 
2.  санды  қосындыға  қосуға 
немесе  қосындыны    азайтуға 
негізделетін әдістер:  
Ондық 
арқылы 
өтпестен екі 
таңбалы 
сандарды 
қосу және 
азайтуды 
көрсету 
(презентация).
 

 
20 
 
(Ж, қ) Оқушыларға сандар жазылған карточкаларды беріңіз 
және  нәтижелері  осы  сандар  болатын  қосу,  азайту 
амалдарын құрастыруды сұраңыз. 
(Т/Ж) Оқушылардан мұндай өрнектердің мәнін табу әдісін 
анықтауды сұраңыз: 23±12; 40 + 17, 57 – 40 және олардың 
мәндерін  табу.  Оқушылармен  бірге  сабақта  қол  жеткізу 
керек  болатын  сабақтың  мазмұны  мен  мақсаттарын 
анықтаңыз. 
 Сандарға арналған қалташалары бар разрядтардың кестесін 
қолдану; түтікшелер, екі немесе үш түстегі кішкене шарлар. 
Осы  заттардың  көмегімен  оқушылар  мысалдарды  шешу 
әдісін  моделдейді  және  азайту  әдісін  қадам  бойынша 
талқылайды. 
(Ж)  Ауызша азайту үшін қай әдістің барынша рационалды 
екенін талқылаңыз. Жұпта оқушылар осындай мысалдарды 
шешудің алгоритмін құрайды.  
(Ж,  қ)  Оқушыларға  өрнектер  жазылған  карточкаларды 
беріңіз,  олардың  жанында  сыныптағы  оқушының  аты, 
автобустың 
жоспары 
бар. 
Оқушыларға 
Астанаға 
экскурсияға бара жатқандарын елестетуді  айтыңыз. Кімнің 
қандай орынды алатынын білу керек. Оқушылар амалдарды 
орындайды  және  олар  автобус  жоспары  бойынша 
орындарын алады. 
72 + 6= (70 + 2) + 6 = 70 + 2+ 6 = 
70 + (2 + 6);  
45-3 = (40 + 5)-3 = 40 + 5- 3 = 40 
+ (5-3). 
Есептеу 
қабілеттерін 
қалыптастыру  үдерісі  жалпы 
әдістерді  менгеруге  тіреледі. 
Оның  негізінде  оқушылардың 
есептеудің 
ондық 
жүйесінде 
(санның  разрядтық  құрамында) 
сандарды 
қосу 
мен 
азайту 
амалдарының 
мәнін 
түсіну 
жатады.   
Жаңа  есептеу  әдісін  енгізудің 
негізгі  тәсілі  амалдың  үлгісін 
көрсету 
емес, 
оқушылардың 
ондық  пен  бірлік  моделдерінде 
амалды  орындауы  және  осы 
амалдарды 
математикалық 
жазбамен қатыстыруы. 
-
http://prezenta
cii.com/matem
atike/13375-
slozhenie-i-
vychitanie-
dvuznachnyh-
chisel-bez-
perehoda-
cherez-
desyatok.html
 
 
Бастауыш 
мектептегі 
математика 
сабағындағы 
дидактикалық 
ойындар 
төменгі 
сынып 
оқушыларын
ың 
үлгермеушілі
ктерімен 
күресу амалы 
ретінде - 
http://www.stu
dfiles.ru/previe
w/4465457/pa
ge:7/
 
 
Экскурсиялық 
автобустағы 
орындардың 
сызбасы. - 
http://twlwone.

 
21 
 
appspot.com/s
hema-mest-v-
avtobusah-
ekskursionnyh.
html 
Өрнектер 
жазылған 
карточкалар, 
автобус 
жоспары 
Ауызша қосу және азайту: 45±9, 45±19 
1.2 
Сандарға 
жасалатын 
операциял
ар 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
2.1.2.7 мынадай 
жағдайларда: 45±9,, 
40-14,  100-35  
ондықтан аттап, 
ауызша қосу мен 
азайтуды орындау   
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
(Ұ)  Оқушылардан  келесі  жағдайды  қарастыруды  сұраңыз: 
салтанатты  күнге  гүлден  жасалған  25  композиция  алып 
келу  керек,  олардың  19  фигурасы  қақтамадан  жасалады. 
Көлікке тек 40 зат сыяды. Тағы көлік шақырту керек пе? 
 (Т)  Топтағы  оқушылардан  әртүрлі  әдістермен  осы  екі 
санды қосу туралы талқылауды сұраңыз.  
Оқушылар келесілерді ұсына алады:  
1 
әдіс: 
алдымен, 
сандардың 
біреуін 
разрядтық 
қосылғыштардың  қосындысымен  алмастыру    керек, 
ондықты, бірлікті қосу керек; 
2  әдіс:  «қолайлы»  қосылғыштарға  жіктейміз,  бір  бөлігін 
қосамыз,  санды  толық  ондыққа  дейін  толықтырып,  басқа 
бөліін қосамыз. 
3  әдіс:  екінші  қосылғышты  толық  ондыққа  дейін 
толықтырып,  өрнектің  мәнін  табу,  алынған  нәтижеден 
қосылған бірлікті алып тастау. 
Осыған ұқсас әдіспен азайту амалы да орындалады. 
Оқушылармен  бірге  сабақтың  мазмұны  мен  сабақтың 
барысында  қол  жеткізу  керек  болатын  мақсаттарды 
анықтаңыз. 
(Т/Ж) Оқушыларға мысал құрастыру үшін санды таңдаңыз. 
Оларға  пин-понгқа  арналған  кішкене  шарлары  немесе 
текшелері  бар  қорапшаларды  беріңіз.  Оларда  екі  таңбалы 
сандар  немесе  карточкасы  бар  конверттер  жазылады. 
Екі  таңбалы  сандарды  басқа 
разрядтан аттап қосу және азайту 
әдістеріне  оқушыларға  таныс  екі 
таңбалы  сандардың  қосу,  азайту 
әдістері  мен  басқа  разрядқа  өту 
арқылы 
орындалатын 
бір 
таңбалы  сандарды  қосу,  азайту, 
екі  таңбалы  сандарды,  «толық» 
ондықтарды қосу, азайту жатады. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ауызша  қосу  (азайту)  әдістерін 
жалпылау  үшін  өрнекке  талдау 
жасау,  олардың  ұқсастықтары 
мен  айырмашылықтарын  табу, 
өрнекті жіктеу, заңдылықты табу 
 
Пин-понгқа 
арналған 
кішкене 
шарлары  бар 
қорапшалар, 
карточкалар 
жазылған 
конверттер 
 
 
 
 
 
 
 
 
Әліпби 
әріптері 
көрсетілген 
вагондардың 
суреттері,  әр 
вагонда, 
мысалды 

 
22 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Оларға 
кішкене 
шарларды, 
текшелерді 
немесе 
карточкаларды азайту барысында алынған сандармен өрнек 
құрастыруға және ауызша азайту бойынша оқыған әдістерді 
қолдана отырып қосу  мен азайту  амалын орындауға  уақыт 
беріңіз. Оқушыларға  азайтудан шыққан нәтижелерін қалай 
жазу керектігі  жөнінде түсіндіріңіз. Азайту  барысында тап 
болатын  кез  келген  қиындықтарды  белгілеу  қажет  екенін 
айтыңыз. 
(Ұ)  Оқушыларға  «ондыққа  жақын»  сандарды  қосу  және 
азайту  амалдарын  орындау  әдісін  көрсетіңіз,  мысалы,  19. 
Қажет  болса,  сандық  түзу  бойынша  алға  қарай  және  артқа 
«қадам  басып»  кез  келген  саннан  ондықты  санауды  еске 
түсіріп,  қайталаңыз.  Сандық  түзуді  немесе  1-100  дейінгі 
сандар кестесін қолдана отырып азайту әдістерін үлгілеңіз. 
Ерекше  назарды  қосу  және  азайтудың  амалдарын  түзетуге 
(бірлікті қосу немесе азайту) бөліңіз. Бұл санның ондықтан 
артық  немесе  кем  болуына,  амалдың  қосу  немесе  азайту 
болуына байланысты.  
(Ж, қ)
 
«Пойыз құрастыр» ойынын ойнау. 
 
Вагон  суреттерінде  бос  торларда  қосу  мен  азайтудың 
өрнектерін  жазыңыз,  ондық  арқылы  өтіп,  келесідей  түрде 
болсын: 45±9,45±19, 26+14, 40-14, 65+35, 100-35. Вагонның 
нөмірлері  өрнектермен  жазылады.  Өрнектің  мәнін  таба 
отырып,  вагондарды  ретімен  қоя  отырып,  оқушылар 
вагондағы әріптерден пайда болған сөзді оқиды. 
тапсырмалары пайдалы болады.  
 
 
 
Оқушыларға  ауызша  азайтудың 
нәтижелерін  көрсету  үшін  жеке 
ламинатталған 
парақтарды 
қолданыңыз. 
Бұл 
амал 
барысында  оқушыларға  қандай 
қосымша  көмектің  қажет  екенін 
анықтайсыз. 
 
 
 
 
 
 
 
 
Дифференцияцияны 
ойлап 
табыңыз. 
Қабілеті 
төмен 
оқушыларға азырақ вагон немесе 
тапсырманы  орындауға  көбірек 
уақыт беріңіз. 
 
жазуға 
арналған 
терезешелері 
бар. 
Математика 
бойынша 
бастауыш 
сынып 
оқушыларына 
арналған 
дидактикалық 
сабақтар. 
- 
https://infouro
k.ru/didaktiche
skie-igri-po-
matematike-
dlya-
uchaschihsya-
nachalnoy-
shkoli-
951016.html
 
Амалдар реті 
2.1 Сандық 
және 
әріптік 
өрнектер 
 
2.2.1.6  екі  таңбалы 
сандарды:  40+17, 
57-40; 
35±12 
түріндегі 
өрнектерді 
ондықтан  аттамау 
жағдайында 
ауызша  қосу  және 
азайтуды орындау 
(П)  Оқушылардан  жағдайды  өрнектің  көмегімен  жазуды 
сұраңыз: 
 Бумада  15  м  мата  бар  болды.  Бірінші  тұтынушы  5  м 
мата, екіншісі 3 м алды. Бумада қанша м мата қалды? 
Оқушылардан сұраққа берілетін жауаптың мүмкін болатын 
нұсқаларын  айтуды  сұраңыз.  Тақтаға  құралған  өрнектерді 
жазуды  сұраңыз.  15  –  5+3  жағдайында  алдымен  5+3 
амалын  орындау  керектігін  қалай  да  көрсетіңіз.  Ол  үшін 
жақша 
қолданамыз. 
Алынған 
жазбаны 
көрсетіңіз. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Математика. 
2-сынып. 
Өрнектегі 
амал  реті.  - 
http://www.sli
deshare.net/avt
atuzova/2-248 
-   
 

 
23 
 
Жақшасыз басқа мән алынатынын бақылауға алыңыз.  
Осыған ұқсас бірнеше өрнек жазыңыз.  
Оқушылардан  жақшасы  бар,  жақшасы  жоқ  амалдарды 
орындаудың ережесін құрастыруды сұраңыз. 
Оқушылармен  бірге  сабақтың  мазмұны  мен  сабақтың 
барысында  қол  жеткізу  керек  болатын  мақсаттарды 
анықтаңыз. 
(Ұ)  Оқушылардың  айтқандарын  жалпылап,  келесідей 
қорытынды жасаңыз: жақшасы бар амалдармен жасалатын 
өрнектерде  алдымен  жақшада,  жақша  жоқ  болса,  белгілі 
бір тәртіппен орындау керек. 
(Ұ,  б)  Оқушылармен  бірге  өрнекті  «Тірілтіңіз».  Тақтада 
сандық өрнектер жазылған және амалдың белгілері таратпа 
қағазда тұр: +  - ( ). Оқушылар тақтаға бір-бірден шығады, 
алдымен  жасазайтуы  тиіс  болатын  таратпа  қағазды  алады, 
содан  кейін  екінші  оқушы  шығады  және  екінші  амал 
жазылған таратпа карточканы алады т.б 
а + (а – в) 
(в +с) + d – t 
(m – c) + (a + d) 
а + с – в 
(в +с) - (d + t) 
в – а – с + m 
(Ж/Т,  б)  Оқушыларға  өрнекті  келесі  амалдар  арқылы 
жасауды  айтыңыз:  +  -  (  ),  жауапта  белгілі  бір  сан  пайда 
болуы  керек.  Оқушыларға  сандарды  таратпа  қағазбен 
беріңіз.  Оларды  өздерінің  кездейсоқ  таңдауы  арқылы  ала 
алады. 
 
 
 
 
 
 
 
 
Амалдардың  ретін  есте  сақтау 
үшін 
сызбаларды 
қолдануға 
болады:  мысалы,  қысқартылған 
сөз СДДУСВ: 
Жақшалар 
Жақша сыртындағы амал 
Ретімен бөлу және көбейту 
Ретімен қосу және азайту 
 
 
 
 
 
Дифференцияцияны 
ойлап 
табыңыз. 
Қабілеті 
төмен 
оқушыларға  нақты  сандар  мен 
амалдарды көрсетіңіз. 
 
 
 
 
Математика 
бойынша 
сабақ, 
2-
сынып, 
Жақшасы  бар 
өрнектерге 
жасалатын 
амалдардың 
реті  
https://infouro
k.ru/urok_po_
matematike_2_
klass_poryado
k_deystviy_v_
vyrazheniyah_
so_skobkami.-
144728.htm 
 
 
Азайтудың рационалдық әдістері  
1.2 
Сандарға 
жасалатын 
операциял
ар 
 
2.1.2.3**  қосудың 
ауыстырымдылық, 
терімділік 
қасиеттерін/       
көбейтудің 
ауыстырымдылық 
(Ұ) «Қашқын сандар» ойыны. 
Сыныпты үш топқа (қатар бойынша) бөліңіз. Әр топтың бес 
оқушысына сан жазылған таратпа қағаз бен амал белгілерін 
беріңіз.  Қосуға мысал көрсетуді сұраңыз, мысалы, 2 + 8 = 
10.  Содан  кейін  «сандарға»  (оқушыларға)  осы  сандармен 
басқа  қосынды  жасайтындай  етіп  жүгіруді  айтыңыз, 
Қосындының 
рационалдық 
әдістері 
қосудың 
ауыстырымдылық 
(коммутативті)  пен  терімділік 
(ассоциативті) 
заңдарына, 
қосынды өзгертудің қасиеттеріне 
Бастауыш 
сынып 
оқушыларына 
арналған 
дидактикалық 
ойындар. 
- 

 
24 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
қасиетін 
тиімді 
есептеулер  жүргізу 
үшін қолдану 
 
 
 
 
мысалы  8  +  2  =  10.  Оқушылар  құрастырған  барлық 
мысалдарды  тақтаға  жазыңыз.  Мысалдарды  салыстыру 
негізінде  қосудың  ауыстырымдылық  қасиеттерін  еске 
түсіріңіз. 
Екі  таңбалы  сандары  бар  өрнектерді  беріп,  оқушыларға 
оның  мәнін  табуды,  қосындының  ауыстырымдылық 
қасиетін қолдануды айтыңыз. 
Осы  өрнекке  27  +  34  +  3  түріндегі  өрнекті  қосыңыз. 
Оқушыларға  оның  мәнін  табуды  және  азайтуды  орындау 
алгоритмін жазуды айтыңыз.  
Өрнектің  мәнін  табудың  қолайлы  болуы  туралы 
қорытынды шығаруды сұраңыз. 
Оқушылармен  бірге  сабақтың  мазмұны  мен  сабақтың 
барысында  қол  жеткізу  керек  болатын  мақсаттарды 
анықтаңыз. 
(Ұ) Бірнеше өрнектердің мәнін табу негізінде ереже ойлап 
табыңыз.   

жүктеу/скачать 2,69 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: