Brownish motion is a shadowy move from the action of liquid or
gas molecules striking very small particles of any solid matter
floating in the liquid or gas.
Физикалық сөздік
Жылулық
қозғалыс
Тепловое
движение
Thermal motion
диффузия
диффузия
diffusion
Броундық
қозғалыс
Броуновское
движение
Brown
movement
Қозғалыс
движение
motion
молекула
молекула
molecule
градус
Градус
Degrees
Жылу
тепло
heat
Дене
тело
Body
Үрдіс
процесс
process
Микробөлшек
Микрочастицы
Microfiber
Қатты дене
Твердое тело
solid
сұық
жидкость
liquid
газ
газ
gas
су
вода
water
мұз
лед
ice
қатынасы
отношение
Over
еселеу
во сколько раз
больше
times
110
Эксперименттік
есептер шығару:
Experimental Reports
Issue:
1. Prepare a microscope for work. Микроскопты жұмысқа
дайындаңдар.
2. Place
the
glass
on
the
table.
Шыныны үстелшеге
орналастырыңдар.
3. Add water to the glass. Шыныға су тамызыңдар.
4. Sprinkle a small amount of graphite powder into this water drop.
Cover glass surface with special glass. Осы су тамшысына аз
мөлшерде графит ұнтағын себіңдер. Шыныдағы араласқан
қоспаның бетін арнаулы әйнекпен жабыңдар.
5. Rotate the microscope tub to the glass, and get a clear picture of
the moving process. Микроскоп тубусын дайындалған шыныға
бұрып, жүріп жатқан процестің анық кескінін алыңдар.
6. Draw the graphic version, marking the location of the movement
of the graphite particle every 30 seconds following the brown
motion control. Броундық қозғалысты бақылау нәтижесі бойынша
қалықтаған графит бөлшегінің әрбір 30 секундтағы қозғалысының
орнын белгілей отырып, сызба нұсқасын салыңдар.
7. Describe what happens with graphite particles. Графит
бөлшектерімен не болатынын сипаттап айтып беріңдер.
Пысықтау.
1. What is bandwidth movement? Броундық қозғалыс дегеніміз не?
2. What is the reason for bandwidth movement? Броундық
қозғалыстың себебі неде?
3. What is the phenomenon of diffusion? Диффузия құбылысы
дегеніміз не?
4. How does temperature change affect the speed of diffusion?
Диффузия шапшаңдығына температура өзгерісі қалай әсер етеді?
5. What is the value and benefit? Маңызы мен пайдасы қандай?
«Адам қаңқасының құрылысы. Тірек-қимыл жүйесінің маңызы мен
қызметі» тақырыбы бойынша қысқа мерзімді жоспар
Нұр-Сұлтан қаласы,
№58 жалпы орта мектеп
Биология пәні мұғалімі: Гулнара Калдарбековна Курымбаева
Short term plan
Пән: Биология
Subject: Biology
Бөлім 8.3 В Қозғалыс
Chapter 8.3 B Movement
Мектеп: №58
School: № 58
Күні: 23.02.2019ж
Date: 23.02.2019ж
Мұғалімнің аты-жөні: Г.Курымбаева
Teacher’s name: G.Kurymbayeva
Сынып: 8 Ә
Grade: 8
Қатысқандар:
Number present:
Қатыспағандар:
absent:
Сабақтың тақырыбы
Lesson topic
Адам қаңқасының құрылысы. Тірек-қимыл жүйесінің маңызы мен
қызметі.
Locomotion system
Осы сабақта қол
8.1.6.1 тірек –қимыл жүйесінің қызметтерін сипаттау.
111
жеткізілетін оқу
мақсаттары(оқу
бағдарламасына
сілтеме)
The aim of the lesson
Learn the function of locomotion system;
Learn the parts of the human skeleton
Сабақ мақсаттары
Lesson objectives
Оқушылардың барлығы: Адам қаңқасының құрылысын, тірек –
қимыл жүйесінің маңызы мен қызметін сиппаттай алады
Оқушылардың көпшілігі: Адамның тірек –қимыл жүйесінің
бөлімдерін, олардың орналасу ретін ажырата алады
Кейбір оқушылар: Қаңқа бөлімдерін құрайтын
сүйектерге және олардың маңызына талдау жасайды
Бағалау критерийлері
Тірек-қимыл жүйесінің маңызы;
Тірек-қимыл жүйесінің құрылысы мен қызметі;
Дағдылар
Білімді шығармашылық тұрғыда қолдана білу қабілеті.
Тілдік мақсаттар
Language objective
Сабақ барысында қолданылатын сөздермен жұмыс жасау.
Термин сөздер:
Сүйек, бұлшық ет, бас сүйек, жақ, бұғана,
жауырын, қабырға, төс, омыртқа, шынтақ сүйегі, жамбас, сегізкөз,
құйымшақ, білек сүйек, алақан сүйегі, ортан жілік, асықты жілік,
шыбық сүйек, жіліншік сүйегі, толарсақ , табан, башпай сүйектері
Құндылықтарға
баулу
Оқу тапсырмасын орындау кезде қоғамдық өмірге дайын болу,
өзін бақылауда ұстай білу.
Топтық, жұптық, жеке жұмыс жасау
арқылы оқушыларды бірлесіп жұмыс жасауға дағдыландыру.
Негізгі түсініктерді талдау кезінде сыныптасының пікірімен
санасу, бір-бірінің пікірін құрметтеу
Пәнаралық байланыс Медицина, микробиология, зоология, ағылшын тілі
Алдыңғы білім
Previous learning
Тері ауруларының пайда болу себептері мен салдары
Сабақ барысы
Сабақтың
жоспарланған
кезеңдері
Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері
Ресурстар
Сабақтың
басы
Lesson start
Ұйымдастыру.
Психологиялық ахуал тудыру.
Оқушылармен амандасу. Cабақта ынтымақтастық
атмосферасын құру. Сұрақ қою арқылы оқушылардың
көңіл күйлерін сұрау.
Greeting
-Hello, everybody! How are you?
-How’s everyone feeling today?
Топқа бөлу: Dividing into a group:
1-Digestive system
2- Circulatory system
3-Respiration system
4-Urinary system
Терминдер мен суреттер бойынша топқа бөлу.
1. Үй тапсырмасын сұрау: «Білімді сағат» әдісі
арқылы алдыңғы білімге шолу жасау,сағат тілінің
бағытымен сұрақтарға жауап береді.
А) Оқушыларға сұрақтар беріледі:
Тері ауруларын емдейтін дәрігерді қалай
Термин сөздер
Суреттер
3-салайд
4-слайд
112
Сабақтың
ортасы
Main Part
атаймыз?
Тері гигиенасын қалай сақтуаға болады?
Терінің қызметтерін атаңдар?
Эпидермисте жасуша құрамында қандай пигмент
болады?
Тері неше қабаттан тұрады, атап бер?
Дерма терінің қандай қабаты, қандай қызмет
атқарады?
Тері ауруларын атаңдар?
Тері тіршілік үшін қажетті қандай дәруменін
өндіреді?
Дескриптор:
тері ауруларының қоздырғыштарын сипатайды;
Терінің құрылысы мен қызметі және гигиенасы
туралы сұрақтарға жауап береді;
Б) Өткен термин сөзерді пысықтау.
2. Жаңа сабақ
А. Жетелеу сұрағы: How does our skeleton move?
Ә. Key terms:
*Bone-the hard and calcified connective tissue forming the
skeleton of most vertebrates;
*Muscle-a body tissue that can contract and produce
movement
Жаңа сабаққа қатысты термин сөздіктер
таратылады.
№ English
Kazakh
Russian
1 Bone
Сүйек
кость
2 Cartilage
шемірше
х ящ
3 Muscle
бұлшықет
мыщца
4 Pelvic gir le
жам ас белдеуі тазовый пояс
5
ed bone
morrow
қызыл сүй к
кемігі
красный
костный мозг
Rib
қабырға
ребро
7 Skeleton
қаңқа
скелет
8 Skull
бассүйек
череп
9 Shoulder girdle
иық белдеуі
плечевой пояс
10 S ine
омыртқа
поз оночник
11 Sternum
төссүйек
грудн я кость
12 Bones of the
trunk
Тұлға қаңқасы
Кости
туловища
Б. Жаңа тақырыпты түсіндіру Тірек сызба.
7-8 слайд
Таратпа қағаздар
Интербелсенді
тақта
10-14 слайд
БАС ҚАҢҚАСЫ
МИ
САУЫТЫ
БЕТ
СҮЙЕГІ
Kahoot
113
№1 тапсырма:
Tақырып бойынша сүйектерді құрастыру.
Activity
Дескриптор:
Суретке қарап адам қаңқасының құрылысын
анықтайды;
Қима қағаздардан сүйектерді құрастырады:
Қаңқа бөлімдерін ажыратады;
Сергіту сәті
Skeleton dance
В. Жаңа сабақты бекіту.
№2тапсырма:
Семантикалық карта
№
Сүйектер
Бассүйек Қол
сүйектер
Аяқ
сүйектер
1
Ортан
жілік
2
Кәрі
жүлік
3
Шүйде
сүйегі
4
Жауырын
5
Тоқпан
жілік
6
Ми
сауыты
7
Асықты
жілік
Бағалау
критерийі
Дискриптор
1.Тірек – қимыл
жүйесінің қызметтерін
Тірек – қимыл жүйесі
құрылысы мен қызметін
Қағаздар
таратылады
Плакат, маркет,
желім
15- слайд
Видео материал
16-слайд
Интербелсенді
тақта
Таратпа қағаздар
18-19 слайд
114
сипаттайды
2. Тірек-қимыл жүйесі
мен құрылысының
ерекшеліктерін
салыстырады
3.Ада қаңқасының
құрылысындағы
сүйектердің орналасу
ретін анықтап,
талдайды
сипаттап, түсінді
Тірек – қимыл жүйесінің
құрымдас бөліктерін,
құрылысының ерекшеліктерін
салыстырды
Адам қаңқасының
құрылысындағы сүйектердің
орналасу ретін анықтап,
талдады.
Үйге тапсырма Homework
68-суретті салу
Тірек-қимыл жүйесінің маңызы термин сөздер
Сабақтың
соңы
End
Бағалау
- Өте жақсы
- жақсы
- қанағат
Рефлекция «Даму ағашы»
Сабақ соңында оқушылар рефлексия жүргізеді:
- Бүгін нені түсіндің?
-Сен үшін тақырып қаншалықты маңызды?
-Сабақта неден қиналдың?
Түрлі-түсті
қағаздар
Стикер
Кері байланыс парағында мынадай сұрақтар болады: БББ әдісі
Саралау – оқушыға
мейлінше қолдау
көрсетуді қалай
жоспарлайсыз? Қабілетті
оқушыға тапсырманы қалай
түрлендіресіз?
Бағалау – оқушы
білімін
тексеруді қалай
жоспарлайсыз?
Пәнаралық
байланыс
Медицина,
микробиология,
зоология, ағылшын
тілі
Рефлексия: Даму ағашы
Reflection:
Қорытынды бағалау
Ең жақсы өткен екі нәрсе (оқыту мен оқуға қатысты)
1:
2:
Қандай екі нәрсе немесе тапсырма сабақтың одан да жақсы өтуіне ықпалын тигізеді (оқыту
115
мен оқуға қатысты)?
1:
2:
Осы сабақтың барысында барлық сынып немесе жекелеген оқушылар жөнінде келесі
сабағыма қажет болуы мүмкін қандай ақпарат білдім?
1:
2:
116
Топқа бөлу:
URINARY
SYSTEM
CIRCULATION
SYSTEM
DIGESTIVE
SYSTEM
RESPIRATIONSYSTEM
ALVEOLI
LUNG
TRACHEA
LIVER
STOMACH
ESOPHAGUS
TEETH
ARTERY
ANEMIA
HEARD
BLOOD
DIAPHRAGM
117
1.
Which of the following is not found in animal cell?
2.
Chloroplasts make food by using?
3.
The final stage of cell division?
4.
Балшық Грязь in English?
5.
Қоршаған орта in English?
6.
What does biotic mean?
7.
What are the main organs of the respiration system?
8.
The two branches of the trachea that connect to each lung are
9.
The process of breathing is called
URETHRA
Kidney
DIALISIS
SKIN
Kidney
Kidney
118
«Физикадан сапалы есептер шығару»
Таңдау курсы
Қостанай облысы,
«Рудный қаласы әкімдігінің №19 орта мектебі»КММ
Физика пәні мұғалімі: Алия Болатовна Жусупова
Түсінік хат
Физика пәнінен есептерді шығару әдістемесі таңдау пәнінің тақырыптық
күнтізбелік жоспары мектептің 9-сынып оқушыларына физика пәнін оқыту
негізінде құрылған. Таңдау пәні 9-сынып оқушыларын физика пәнінің негізгі
бөлімдерін меңгеруде толық дайындауға есептелген.
Бағдарлама бойынша сағат саны – 68.
Аптасына 1 сағат оқу жоспарына сай құрастырылды.
Курстың негізгі мақсаттары:
Бағдарламаның мақсаты:
Табиғат заңдары мен физика заңдары арасында тығыз байланыстың бар
екендігін айқындау, заңдылықтарды пайдаланып есептер шешу, ғылым мен
техниканың заман ағымына сай перспективті дамуын көрсету, сонымен қатар
оқушыларға бағдарлама барасында алған білімдері кәсіптік қызметтің қай
саласында қажет болатынын түсіндіру. Теорияны практика жүзінде дәлелдеуді
үйрету, тәжірибелерді жасап нақты жасауға бейімдеу.
Бағдарлама міндеттері:
Физика
пәніне
және
физикалық
есеперді
шығаруға
қызығушылықтарын дамыту;
Негізгі курста алған білім және біліктіліктерін жетілдіру;
Физика есептерін берілу шарттары, оларды топтастыру және
шығару әдістері мен амалдарын қалыптастыру.
Есептер шешуде алған білімді кәсіптік тәжірибеде қолдану.
RESPIRATION SYSTEM
Blood types
URINARY SYSTEM
Urinary bladder
Ureters
119
Бағдарлама өзектігі, пәнаралық байланыс:
Бұл курсты оқу барысында оқушылар тек қана қызықты мәліметтермен
танысып қана қоймайды, сонымен қатар олардың зерттеушілік дағдылары
қалыптастырылады, білім алушылар математика және информатика пәндерін
байланыстыра отырып есептер шешу барысында көптеген физикалық
параметрлермен танысады. Практикалық жұмыстарды орындау, деңгейлік
есептептер шығаруды үйрену, жұмыс істеу кезінде қалыптасқан дағдылар
болашақта оқушыларға ғылыми-зерттеу жұмыстарымен айналысқан кезде
қажет болады. Дәлірек айтқанда, есеп шешу барысында көптеген процестерді
физикалық заңдарды пайдалана отырып түсіндіру, оқушының жадында сақтау
қабілетін дамытуға көмектеседі. Бағдарлама физиканың базалық курсында
оқушыларға ғылыми зерттеу жұмыстарымен айналысуға мүмкіндік береді.
Оқушылардың ББД-на (білім, білік, дағды) қойылатын талаптар:
Курсқа математика-физика пәндеріне қызығушылығы мол, физикалық
эксперименттерді жасау дағдылары қалыптасқан, ҰБТ-ға физика және
математика пәндерін таңдайтын 9-сынып оқушылары қатыстырылады.
Күтілетін нәтижелер:
Курстың тыңдаушылары:
физика заңдарының практикалық қолданыстарын түсініп, игеру
білуді;
есептер шешу үшін қандай физикалық заңдылықтарды пайдалануға
болады;
физика
заңдарының
негізінде
есеп
шешу
жолдарының
ерекшеліктерін көрсете білуді;
құбылыстарды бақылай және зерттей білу, зерттеу нәтижелерін
сипаттай білуді;
зерттеу әдістерін (эксперимент жүргізу, әдебиетке шолу жасау,
мәліметтерді талдау) жоспарлай білу, экперименттік фактілер және сәйкес
кестелер мен статистикалық мәліметтер негізінде қорытындылар жасау, іздену
және зерттеу жұмыстарының нәтижелерін дайындай білуді;
физика пәнінен меңгерген білім, іскерлік, дағдыларын басқа
пәндерден алған білімдерімен ұштастыра білуді үйренеді.
Бағдарламаның негізгі мазмұны:
Сабақ заңдылықтар әсіресе есеп шығару жолдары қарастырылады.
Алайда, оқушылар кез келген әлемде болып жатқан құбылыстар бір-бірімен
тығыз байланыста екенін түсіну өте маңызды. Берілген бағдарлама аясында
оқушылардың дүниетанымдылық қызығушылықтарын оятатын есептер
қаралады, деңгейлік тапсырмаларды орындау дағдылары қалыптасып, ғылыми-
зерттеу жұмыстарымен айналасу мүмкіндігі туындайды. Бағдарлама курсы
аяқталғаннан (9-сынып) кейін оқушылар әрбір құбылыстың күйін анықтай
біледі. Ұсынылып отырған курста оқушының ойлау жеке пікірлеуі жоғарғы
орында тұрады. 9-сыныпқа арналған таңдау пәнінің бағдарламасы 34 сағатқа
негізделіп құрастырылған, оның ішінде 2 сағаты теория, қалғаны практикалық
материалдан тұрса, әр бөлімнен кейін, өзіндік жұмыстарға (өзіндік, жұмыстар
орындау, жалпы қорытындылау тест) берілген.
120
І. Заттардың құрылысы (1сағат)
ІІ Сұйықтардағы және газдардағы, қатты денелердегі қысым. (1 сағат)
ІІІ. Жұмыс және қуат, энергия. (2 сағат)
ІV. Жылу құбылыстары (2 сағат)
V. Электр құбылыстары (4 сағат)
VІ. Электромагниттік өріс (6 сағат)
VІІ. Кинематика негіздері (4 сағат)
VІІІ. Динамика(3сағат)
ІХ . Сақталу заңдары(2сағат)
Х. Тербелістер мен толқындар. (4 сағат)
ХІ . Атомның құрылысы және атом ядросы (5 сағ)
Жоспаp
Plan
№
п/п
Тақырыбы
topic
Сағат саны
Сыныптар
class
9 А
9 Ә
9Б
1.
Заттардың құрылысы
Construction of objects
1 сағ
2.
Сұйықтардағы және газдардағы, қатты
денелердегі қысым
Pressure in liquids and gases, solid bodies.
1 сағат
3.
Жұмыс және қуат, энергия
Work and power, energy
2 сағат
Жұмыс пен қуатқа есептер шығару
Problem solving of work and power
1
Энергияның түрлері. Кинетикалық және
потенциалдық
энергияларға
есептер
шығару
Types of energy.Problem solving to kinetic
and potential energy
1
4.
Жылу құбылыстары
Thermal phenomena
2 сағат
Жылу
мөлшері,
заттың
меншікті
жылусыйымдылығына есептер шығару
Problem solving specific heat capacity
1
Отынның
меншікті
жану
жылуы
есептер шығару
Problem solving heat of combustion
1
Достарыңызбен бөлісу: |