Сборник учебно-методических материалов успешных практик учителей и педагогических

99 
топты бағалауы бағдаршам арқылы. 
Ортасы 
Жұппен жұмыс 
1-топ: Көз алмасы 
Кестені толтырады. 
 
Көздің бөлікт рі 
құрылысы 
Атқаратын қызметі 
 
 
 
2-топ: Нұрлы қабық 
Сурет сыр шертеді.  
 
 
Көздің суреті беріліп құрылысын ағылшын тілінде жазады. 
3-топ: Кірпік 
Сәйкесін тап: Орындарын дұрыс ретін тауып сызықпен көрсетеді. 
 
Аккомадация 
Қисықтығын өзгертіп, 
көзбұршақ әртүрлі қашықтықта 
орналасқан заттарды анық 
көруге мүмкіндік береді. 
Тор қабық 
Онда жарыққа сезімтал 
рецепторлар орналасқан 
Сығырлық 
Жақыннан көргіштік 
Қарашық 
Нұрлы қабық орталығында 
болады 
4-топ: Қарашық 
Аударма. Translate 
Sclera - white and the outermost layer of eye. 
Corne – transparent part of eye that covers iris. 
Retina – the innermost layer of eye containing light - sensitive 
receptory. 
Соңында топтар топтардың жұптық жұмыстарын бағдаршам 
арқылы бағалайды. 

100 
Сергіту сәті 
Рас жәнежалған. Интертақтадан сұрақтар беріледі. 
1.Көздің сезімтал жасушалары – фоторецепторлар. 
2.Нұрлы қабық көздің түсін анықтамайды. 
3.Алдыңғы камера жарық сәулелерін сындырады және оларды 
өзгертеді,күңгірт етеді. 
4.Қабақ көздің қосымша бөлігіне жатады. 
5.Тамырлы қабық көзді қоректік заттармен және оттекпен 
қамтамасыз етпейді. 
6.Дальтонизм – түсті ажырата алмауы. 
7.45 -50 жастан кейін көру қабілеті жақсарады  
Соңы 
 
Жеке жұмыс.1.Бос орындарға тиісті сөзді жазыңдар 
English 
Русский 
Қазақша 
 
pupil 
 
 
 
хрусталик 
көзбұршағы 
i is 
радужная оболочка 
 
 
 
Торлы қабық 
sclera 
склера 
 
2.Топ басшыларына тақтада көздің құрылысы пирамидасын 
құруға шақырылады. Тақтада түрлі – түсті қағаздан алдын –ала 
дайындалған пирамида суреті қойылған.Қойылған сұраққа бірінші 
болып жауап бергендер пирамидаға жазады. 
 
                                
 
көз                                                             пирамидасы 
                                          2 
                               
 
 
 
2 
4 
 
 
 
 
 
 
1.Қасаң қабық пен нұрлы қабық арасында дөңес кеңістік ( 
алдыңғы камера) 
2. Екінші оптикалық жүйе (көзбұршақ ) 
3. үшінші оптикалық жүйе (шыны тәрізді дене) 
4. Жақыннан көргіштік (сығырлық ) 
5. Алыстан көргіштік (қырағылық) 
1.Сыртқы бірінші қабығы (ақ қабық ) 
2.Ортаңғы екінші қабығы (тамырлы қабық ) 
3.Ішкі үшінші қабық (тор қабық) 
1. Негізгі көз құрылысы (көз алмасы) 
3. Қосымша тапсырмалар:Жеке беріледі. 
1.Көздің қосымша мүшесін ата. ( қас, қабақ, кірпік, жас безі, көз 
бұлшық еттері). 
2. Венн диаграммасын сал. Ақ қабық және тамырлы қабық. 
1 
1 
3 
1 
3 
5 

101 
3. Көру гигиенасына не жатады ? 
4.Көру гигиенасы деген не. 5 ережені ата 
5. Анықтамасын тап. Нұрлы қабық, тамырлы қабық, аккомадация 
сөздері 3 оқушыға беріледі. Олар «шарлау» әдісі бойынша сынып 
ішінде ілулі тұрған анықтаманы дұрыс тауып алып оқиды. 
Берілетін сөздер : 
Нұрлы қабық - қарашық мөлшерін реттейді. Егер жарық көмескі 
болса , қарашық ұлғаяды, ал жарық жарқыраған 
 болса , тарылады. 
Тамырлы қабық - оның көптеген ұсақ қан тамырлары  
көзді қоректік заттармен және оттекпен  
қамтамасыз етеді. 
Аккомодация – Көздің қисықтығын өзгертіп, көзбұршақ әртүрлі 
қашықтықта орналасқан заттарды анық көруге мүмкіндік береді. 
Бағалау бағдаршам бойынша беріледі 
ІҮ.Қорытынды 
1. Тест орындалады 
1.Көздің қосымша бөлігі: 
А) кірпік 
В) ақ қабық 
С)тамырлы қабық 
2. Қарашық мөлшерін реттейді 
А) ақ қабық 
В) көзбұршағы 
С) нұрлы қабық 
3.Жүйке импульсі түрінде бейне пайда болады 
А) ақ қабықта 
В) тор қабықта 
С) тамырлы қабықта 
4.Кітап пен көз арақашықтығы  
А) 30 – 35 см 
В) 15-20 см 
С) 35 – 50 см  
5. Түсті ажырата алмайтын көз ауруы 
А) сығырлық 
В) дальтонизм 
С) аккомодация 
Бағалау  
Топтың бір – бірін бағалауы және соңында мұғалімнің жалпы 
сыныпты және жеке бағалауы болады. 
Кері байланыс 
Стикерге өз алған әсерлерін жазып, бағалау ағашына 
жабыстырады. 
Үйге тапсырма 
Жұмысты аяқтау. Тақырып туралы қосымша ақпараттар жинау. 
 
 
«Адамның асқорыту жүйесі/ Humon digestive system» 
тақырыбы бойынша қысқа мерзімді сабақ жоспары 
 
Сабақтың 
тақырыбы 
Адамның асқорыту жүйесі. Humon digestive system. 
Сыныбы 
8 
Мектеп: №1 Егіндікөл орта мектебі 
Күні: 
Мұғалімнің 
аты – жөні:  
А. Залучуд  

102 
Сабаққа 
негізделген оқу 
мақсаттары 
8.1.2.3  –  адамның  асқорыту  жүйесінің  құрылысы  мен  қызметтері 
арасындағы өзара байланысты анықтау. 
Күтілетін нәтиже 
Адамның асқорыту жүйесінің құрылысын 3 тілде біледі; 
Асқорыту жүйесінің  құрылысы мен қызметін түсінеді; 
Асқорыту бездерінің типтерін  ағылшынша атай алады 
Міндеттері  
 
оқушының толық ақпарат алуына ықпал ету; 
 
тапсырмалардың дұрыс орындалуына бағыт бағдар беру; 
 
оқушының еркін жұмыс жасай алуына жағдай жасау; 
Оқытудың / 
оқытудағы тәсіл 
Оқыту мен оқудағы  жаңа тәсілдер; АКТ; сыни тұрғыдан ойлауға 
үйрету;  
Дерек көзі 
 
Алматы «Атамұра» 2018ж  
 Билингвальный учебник. BIOLOGY  GRADE 8 
Керекті 
жабдықтар 
кітап , дәптер, фломастер, постер, интер тақта, суреттер 
Сабақтың барысы: 
Сабақтың басы 
Оқушылармен  3 тілде амандасу . Шаттық шеңберге тұрып 
оқушылар бір-біріне ағылшынша тілек айтады. 
Оқушыларды  әр түрлі  суреттер арқылы  3 топқа бөлу. 
Берілетін суреттер : 
     
        
   
   1-топ: бауыр         2-топ:асқазан               3-топ: ұйқыбезі 
 
Ағылшынша  бауырдың  және  ашішек  және  тоқішек  макетін  не 
екендігін сұраймын. 
What is it?  
Бұл  адам  ағзасында  қандай  мүшелер  жүйесіне  жатады  деп 
ойдайсыздар? 
Оқушылар асқазан жүйесі екендігін айтады. 
Сабақтың тақырыбы және мақсаты айтылады. 
Тақырыпқа байланысты терминдер таратылып беріледі. 
Terminology. Термин сөздерді оқыту. 
English 
Қазақша  
Русский 
mo th 
Ауыз қуысы 
Ротовая полость  
pharynx 
жұтқыншақ 
глотка 
e ophagus 
өңеш 
пищевод 
stomach 
асқазан  
желудок 
Large  ntestine 
Тоқішек 
толстый 
кишечник 
Small intestine 
Ашішек  
тонкая кишка 
liver 
бауыр 
печень 
Pancreas  
Ұйқы безі  
Поджелудочная 
железа 
rectum 
Тікішек  
Прямая  кишка 

103 
sali a 
сөл 
слюна 
bile 
өт  
желчь 
Gast ic ju ce 
Қарын сөлі 
Желудочный сок 
abomasum 
ұлтабар 
сычуг 
Salivary glands 
Сілекей безі  
Слюнная железа 
Gastric glands 
Асқазан безі 
Железа желудка 
 
 
Видео көрсетіледі. ( ағылшын тілінде)  
https://www.youtube.com/watch?v=dYYHaPkKqIA
 
Термин сөздер бойынша асқорыту жүйесінің реті және мүшелер 
қызметі туралы айтылады. 
Топтық жұмыс  .Group work 
Оқулықтан оқып тақырыпты меңгереді, топтық жұмыс жасайды. 
1-топ:  Асқорыту  мүшелеріне  кластер  ағылшын  және  қазақ  тілінде 
постерге жазады. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
2-топ:  Асқорыту  жүйесін  сурет  бойынша  атауын  ағылшынша 
жазады. Айтып түсіндіреді. 
Бұл  кезде  тек  суреті  ғана  беріледі,  оқушылар  асқорыту  жүйесі 
атауларын ағылшынша өздері терминдерді пайдаланып жазады. 
 
 
3-топ:  Фишбоун  әдісі.  Асқорыту  бездерінің  түрлерін,  қызметін 
балық қаңқасы сұлбасына жазады. 
 
Асқорыту 
жүйесі 
 

104 
 
                        
 
 
 
 
Ортасы 
Жұптық жұмыс.Ретін тап 
1-топ: Асқорыту жүйесін ретпен орналастырады. 
Cөздер  беріледі.  Ауыз  қуысы,  жұтқыншақ,  өңеш,  асқазан,  тоқішек, 
ашішек, тікішек. 
Келесі 2 оқушыға анықтама беріледі ,аударма жасайды. 
Esophagus – muscular tube passing the food from pharynx to stomach 
2-топ:  Сәйкесін  табады.Асқорыту  бездерінен    бөлінетін  сөлдердің 
ағылшынша атаулары беріледі. Оқушылар сәйкестендіріп табады. 
Берілетін сөздер: 
pancreatin ,gastric juic, bile, salivary   
 
 
                      Salivary 
 
                           gastric juic                      
 
                         bile                       
 
 
                     pancreatin                      
 
 
3-топ: Сөзжұмбақты табады. 
Down 
1.Всасывание воды и минералов 
3.It produces insulin and glucagon 

105 
5.Асқорыту жолының ең үлкен бөлігі 
6.Өт бөледі 
Across 
2.It connects stomach and pharynx 
4. Асқорыту сөзінің аудармасы 
Соңы 
Жеке жұмыс  
1.Кесте бойынша бос орындардағы сөздерді жазады. 
 
English 
Қазақша 
Русский 
pharynx 
 
глотка 
 
өңеш 
пищевод 
 
асқаз н 
желудок 
Large intestine 
Тоқ ішек 
 
Small inte tine 
 
Тонкая кишка 
 
бауыр 
печень 
Pancr as  
Ұйқы безі 
 
 
 
Пряма  кишк 
aliv  
 
слюна 
 
өт 
желчь 
Gastric j ice 
Қарын сөлі 
Желудочный сок 
 
ұлтабар 
 
 
2.  Тақтада  адамның  асқорыту  суреті  берілген  ,  сол  бойынша 
жазылған  атауларды    акеп  орналастырады.  Бір  оқушы  тақтаға 
шығады. 
Берілетін сөздер: 
Pharynx , Large intestine, Small intestine, Pancreas, Liver, 
Esophagus, rectum, stomach. 
 
Қорытынды 
1.Топтың сурет бойынша атауларын 3 тілде атайды және қызметін 
айтады, аударма жасайды. 
1-топ: бауыр – печень – liver 
Liver – produces bile for emulsification of  fats 
2-топ: асқазан – желудок – stomach 

106 
Stomach -  saclike organ which stores and digests food. 
3- топ: ұйқыбезі  - поджелудочная железа- pancreas 
Pancreas  –  secretes  pancreatic  juice  containing  different  digestive 
enzymes into the small intestine  
Рефлексия 
Стикер беріліп сабақтан алған әсерлерін жазып бағалау ағашына 
жабыстырады. 
Үйге тапсырма  
Терминдерді жаттау. Learn the new terms. 
 
 
«Motion of Atoms and Molecules» тақырыбы бойынша  
қысқа мерзімді жоспар 
 
Ақмола облысы, Зеренді ауданы әкімдігінің  
«Пухальск негізгі мектебі» КММ 
Физика пәні мұғалімі: Нургуль Есимбековна Зиядина 
 
 
№1 сабақ жоспары 
 
Lesson: 
Date: 
Teacher’s name: Ziyadina N.E. 
Grade: 8 
Number present  
Number absent 
The topic of 
the lessons 
Motion of Atoms and Molecules 
Learning 
Objectives 
  Describe experimental proofs and show examples of Molecular-Kinetic 
Theory. 
Lesson 
Objectives: 
By the end of the lesson, the learner will be able to: 
  ALL learners will be able to recall Molecular-Kinetic Theory. 
  MOST learners will be able to describe the diffusion 
  SOME learners will be able to explain the diffusion  
Language 
Objectives: 
Subject Learning: 
  Learners can sketch and explain the Molecular-Kinetic Theory. 
Language Learning: 
  Learners can interpret sketch graphs to explain the diffusion (speaking and 
listening skills OR reading and writing skills) 
Subject-Specific Vocabulary and Terminology: 
particles, atom, molecule, motion, substance, diffusion, consist of, to interact 
(бөлшектер, атом, молекула, қозғалыс, субстанция, диффузия, құралады, 
әсерлесу) 
Useful Sets of 
Phrases for 
Dialogue and 
Writing: 
All matter consist of small particles; 
The particles are in ceaseless irregular motion; 
The particles are in ceaseless irregular motion; 
Cross 
curricular 
links link 
Chemistry  

107 
ICT skills 
Projector or Smart board for presentation  
Previous 
Learning: 
Matter 
Substance 
Lesson 
Pla
nne
d  
timi
ngs 
  
0-5 
min 
 
 
 
 
 
 
 
 
6-25 
min 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
26-
35 
min 
 
 
 
Planned Activities 
I. Organization moment: 
Greeting 
Announcing the topic and purpose of the lesson  
•  You will be able to recall Molecular-Kinetic Theory. 
•  You will be able to describe the diffusion 
•  You will be able to explain the diffusion 
 
Asks the learners to complete the subject-specific vocabulary and terminology 
table.  
 
II.  
Introduction of new topic:
 
-Reviews previously learned concepts and check for preconceptions about the 
lesson content by asking question: 

  What do you know about atoms and molecules? 
Students answer the question; 
Do you know that things: 
•  All matter consist of small particles (atoms and molecules) 
•  The particles are in ceaseless irregular motion 
•  The particles interact with each other? 
Let’s read and translate together. 

 
Барлық заттар шағын бөлшектерден тұрады (атомдар мен 
молекулалар) 

   Бөлшектер әрдайым  қозғалыста 

   Бөлшектер бір-бірімен өзара әрекеттеседі  
This is Molecular-Kinetic Theory. Please write down in the notebook this 
definitions. 
How we can prove that molecules always move? 
 
Give examples of diffusion from everyday life 

  a tea bag in a glass of hot water 

  sugar in a glass of tea 

  sprinkle perfume 
III. Review  
Task 1. 
Complete the sentences: 
•  All matter consist of ___________  (atoms and molecules) 
•  The particles are in ceaseless irregular ______ 
•  The particles ____ with each other 
Task 2. 
True/false questions 
•  All matter consist of small particles                   T/F 
•  The particles aren’t move                                   T/F 
Resou
rces 
presen
tation 
sides: 
 
 
1-2 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
3 
 
 
4-7 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
8 
 
 
 

108 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
36-
40 
min 
•  The particles don’t interact with each other       T/F 
Task 3. 
Tick the examples of diffusion 

  a tea bag in a glass of hot water 

  sugar in a glass of tea 

  a glowing lamp in the room 

  coin in the water 
Task 4. 
Answer the question 
How does temperature affect diffusion? 
___________________________________________________________________
_____________________________________________________ 
IV. Home task: Answer the question: 
How do molecules of meal reach tour nose? Which meal produce stronger smell, 
hot or cold? Explain your answer. 
Reflection:  
Name one thing you would like to know more  
Give one thing which you find difficult  
Name one thing you liked most 
 
 
9-10 
 
№2 сабақ жоспары 
 
8-сынып 
Сабақ№2 
Сабақтыңтақырыбы: 
Lesson topic: 
Жылулық қозғалыс. Броундық қозғалыс. Диффузия. 
Thermal motion. Brown movement. Diffusion. 
Сабақтың мақсаты: 
The purpose of the 
lesson: 
Молекулалық  физика  сансыз  көп  бөлшектерден  тұратын  жүйе 
түрлерін қарасытратынын түсіндіру, ұғындыру; 
Оқушылардың  табиғи  –  ғылыми  көзқарастарын  қалыптастыру 
және дамыту. Оқушылардың ойлау қабілеттерін дамыту; тақырып 
бойынша терминдерді ағылшын тілінде үйрену; 
To  explain  and  explain  the  molecular  physics,  which  consists  of 
innumerable  types  of  systems;  Formation  and  development  of 
natural and scientific approaches of students. Developing students' 
thinking skills; learning terminology in English; 
Теориялық 
мәлімет: 
Theory: 
Молекулалардың ретсіз қозғалысын жылулық қозғалыс деп 
атаймыз. 
The chaotic movement of molecules is called thermal motion. 
Диффузия  –  бір  заттың  молекулаларының  екінші  заттың 
молекулаларалық кеңістігіне еніп кетуі. 
Диффузия  сұйықтарда,  газдарда,  сұйықтарда  және  қатты 
денелерде 
жүреді.(видеофрагмент 
көрсетіліп, 
тәжірибелер 
жасалады). 
Diffusion - the molecules of one substance into the molecular space 
of the second substance. 
Diffusion  occurs  in  liquids,  gases,  liquids,  and  solid  bodies  (video 
presentation 
and 
experiments 
are
 
performed). 

109 
 
 
 
Диффузия құбылысынан мынадай қорытынды туады: денелерді 
құрайтын  бөлшектер  бір-бірінен  белгілі  бір  қашықтықта 
орналасады және үздіксіз қозғалыста болады.  Сөйтіп,дене 
көлемінің үлкен бөлігін бос кеңістік алып тұрады.  
From  the  diffusion  phenomenon,  the  following  conclusion  is 
drawn:  The  body-forming  particles  are  located  at  a  certain 
distance  from  each  other  and  are  in  continuous  motion.  Thus, 
most of the body's volume is occupied by free space. 
Броундық қозғалыс – сұйықта немесе газда қалқып жүрген 
қандай да бір қатты заттың өте ұсақ бөлшектерінің сұйық немесе 
газ молекулаларының соққыларының әрекетінен бей берекет 
қозғалуы. 

жүктеу/скачать 9,48 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: