27
жағалауларынан құм шӛгінділерін кӛтеріп, олап әртүрлі жал-жал
қырқалар түзеді. Эол шӛгінділерінің түстері әртүрлі, дегенмен
сарғылт, сұр ӛңдері басым келеді. Шӛгінділері үнемі қиғаш
бағытта қабатталады да желдің үрлеген бағытына еңкіш не едәуір
тіктеу (30º) құлайды. Шӛгінділерінің үйілу
жылдамдығы да
едәуір. Құм жиектегі кеменің палубасына 60 жылда 1,7 м құм
шӛккен. Кейде бір тәулікте 3 см құм үйіледі. Шаң-тозаң
үйінділерінен лесс жаралады. Ол сарғылт түсті, жұмсақ, кӛбікше-
кеуек, негізінде кварц және басқа
силикатты минералдардың
тозаңынан түзілген жыныс. Құрамына 5-6% кальцит кіреді де, ол
пішіні ӛзгеше әртүрлі конкрециялар құрайды. Лесстерде
қабаттану байқалмайды, бұзылған
шақта лесс жынысы тік
жарларға бӛлшектенеді. Лесстер кӛбінесе басы қарлы тау
етектерінде кездеседі және Украинадан бастап, Орта Азия, Кавказ
сырты; Ауған жерін басып, Оңтүстік
Қытайға шейінгі далалық
белдеулерде жайылған. Қалыңдығы 100 м-ге жетеді.
Достарыңызбен бөлісу: