Бағдарламасы. 1 тарау. Жалпы ережелер
жүктеу/скачать 2,62 Mb. Pdf көрінісі
|
umkd-4
- Бұл бет үшін навигация:
- В.С.Соловьев
| өту, түйсіну, тебірену
арқылы ғана жетуге болады деген пікірге келеді. Олай болса, өткен тарихқа сол заманда өмір сүрген ұлы адамдардың өмір-баянын, ішкі рухани тебіреністерін түсініп қана баға беруге болады. В.С.Соловьев қоғамның тарихи дамуын үш сатыға бөледі. Олар: рулық, ұлттық, рухани-ғарыштық. соңғыға әлі жету қажет. Ол үшін тек отбасын ғана емес, сонымен қатар экономика мен саясат-ты да моральдық тұрғыдан қайта өзгерту қажет. Адамның табиғатпен қарым-қатынасына келер болсақ, ол да үш сатыдан өтеді: бірінші сатысында адам табиғаттың күштеріне тәуелді, олардан зардап шегеді, екінші сатыда - неше түрлі іс-әрекет жасап, олармен күреседі, ақырында табиғатты игеріп, өз еркіне көндіреді. Үшінші, болашақ тарихта, адамзат табиғаттың идеалдық жағдайына өтуіне көмектесуі қажет. Адамзат тарихына көз жіберіп, В.С.Соловьев халықтардың әртүрлі сатыда екенін, адамдардың бір-бірінен алшақтанып, жаттан-ғанын, шынайы өмірдегі материалдықтың басымдылығын байқай-ды. Олай болса, негізгі мақсат - адамзаттың басын рухани жағынан біріктіру қажет. Адамның рухани жетілуі тек қана дінмен емес, сонымен қатар адамгершілік, өнегелілікпен байланысты. Әтиқаның негізгі ұлымы ретінде ойшыл «ізгілік», «жақсылықты» келтіреді. Осымен қатар, ол моральдық «ұят», «аяу», «пір тұту» сезімдеріне көп көңіл бөледі. Бұл кісінің мынандай ғажап сөздерін келтірейік: «Мен ұяламын, олай болса, тек қана табиғи емес, Сонымен қатар рухани өмір сүремін, өйткені мен өзімнің хайуандығымнан үяламын, олай болса, мен адаммын». Аяу дегеніміз - басқа адамға деген адами қатынас, оның өзіндік құндылығын мойындау, осы сезім әділеттілікті тудырады (өзіңе тілемейтінді басқаға да жасама). Соңғы пір түлу адамның әке-шешесі алдындағы сезімін көрсетеді. В.С. Соловьевтің адам мәселесіндегі негізгі идеясы - ешқашанда адамға құрал ретінде қарамау, оны әрқашанда мақсат ретінде тұту. Тарих философиясы деген термин екі түрлі мағынаға ие: жүктеу/скачать 2,62 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|