Дипломдук иш темасы: Жаңы кыргыз корпусундагы "Атоочтуктарды" энтектөө



Pdf көрінісі
бет53/66
Дата08.02.2022
өлшемі1,4 Mb.
#98772
түріДиплом
1   ...   49   50   51   52   53   54   55   56   ...   66
Байланысты:
diploma paper alinapdf

кел/е   
 



64 
жат/кан    
караан   
көз/дөн    
кайым  
бол/ду   
/$./ 

-
Тиги ʏңкʏрдѳ мени аңдып жаткан карышкыр бар го?
( А. Токомбаев) [tıgı ünkürdö 
menı andıp jatkan karıshkır bar go]
 Lit: "Is there probably a wolf waiting for me in that 
cave?" 
 
 
тиги  
үңкүр/дө    
мен/и 
  
аңд/ып   
 

жат/кан    
карышкыр    
бар  
го 
/?/ 
-
Аркы жакта бара жаткан солдат Каныбекти желкелеп айдап жѳнѳдʏ. 
(К. 
Жантөшев)
 
[arkı jakta bara jatkan soldat kanıbektı jelkelep aydap jönödü]
 Lit: “The 
soldier walking behind, led Kanybek, pushing him.”
 
 
аркы 
жак/та   
бар/а   
 

жат/кан    
солдат    
Каныбек/ти    
желке/ле/п     
айда/п   
жөнө/дү   
/$./ 


65 
-
Сʏйлѳтѳ турган сѳз, сурай турган суроолор кѳп. 
(К. Жантөшев)
 
[süylötö turgan söz, 
suray turgan suroolor köp]
 Lit.: “There are many words that need to be said, questions 
that need to be asked.” 
 
 
сүйлө/т/ө    
 

тур/ган    
сөз    
/$,/ 
сура/й   
 

тур/ган    
суроо/лор  
  
көп  
/$./ 
 
-
Тек гана алыстан келе жаткан жолоочулар экендигин дайындап, куржун – 
кечелерин ийиндерине салып алышкан.
(Т. Сыдыкбеков) [tek gana alıstan kele jatkan 
joloochular ekendıgın dayındap, kurjun-kechelerın ıyınderıne salıp alıshkan]
 Lit.: Just 
recognizing the travelers who were approaching from a far, they lifted the khurjuns 
(knapsack) on their shoulders. 
 
 
тек  
гана 
алыс/тан   
кел/е  
 

жат/кан    
жол/оочу/лар     
экен/дигин   
дайын/да/п  
   
/$,/ 
куржун-кече/лер/ин  
  
ийин/дер/и/не  
 
сал/ып    
ал/ыш/кан    
/$./ 
-
 Анын иреңдʏʏлʏгʏ, ѳзʏн эркин алып жʏргѳн мʏнѳзʏ менен ичимден сыймыктанчумун.
(Ч. Айтматов)
 
[anın ırendüülügü, özün erkın alıp jürgön münözü menen ıchımden 


66 
sıymıktanchumun]
 Lit.:"I was inwardly proud of her cleanliness, her manner of holding 
herself free.” 
 
 
а(л)/нын 
  
иреңдүү/лүк/ү  
  
/$,/ 
өзү/н 
   
эркин  
ал/ып  
 

жүр/гөн    
мүнөз/ү   
менен  
ич/им/ден  
  
сый/мык/тан/чу/мун     
/$./ 
 
-
 Мен антип – минтип арабаны кайрыгыча, Жамийла нары жакта иштеп жаткан 
келиндерге жʏгʏрʏп кетип, алар менен бир нерселерди тамашалап айтышып, 
кубалашып да кетиптир. 
(Ч. Айтматов)
 
[men antıp-mıntıp arabanı kayrıgıcha, jamıyla 
narı jakta ıshtep jatkan kelınderge jügürüp ketıp, alar menen bır nerselerdı tamashalap 
aytıshıp, kubalashıp da ketıptır] 
Lit.: “While I was busy with a little carriage, Jamilya 
running up to the girls working on the side, began to joke with them about something and 
play”. 
 
 
мен
 
антип-минтип   
араба/ны    
кайры/гыча   
/$,/ 
Жамийла    
нары 
  
жак/та    
иш/те/п    
 

жат/кан    
келин/дер/ге  
  
жүгүр/үп   


67 
кет/ип   
/$,/ 
ал/ар
менен  
бир нерсе/лер/ди  
  
тамаша/ла/п     
айт/ыш/ып    
/$,/ 
кубaла/ш/ып    
да 
кет/иптир  
/$./ 
The verbal adjective for 
–ган
serves for the formation of participle, and also acts as 
predicative members of subordinate clausе: 
-
Козубек келгенде, тамак жасап ичмекчи болду.
(К. Баялинов)
 
[kozubek kelgende, 
tamak jasap ıchmekchı boldu]
 Lit.: "She decided to cook dinner and eat when Kozubek 
arrives."
 
 
Козубек    
кел/ген/де     
/$,/ 
тамак    
жаса/п   
ич/мекчи    
бол/ду  
/$./ 
*Verbal adjectives for –
ган
also serve as the basis for the formation of the conjugated form of 
the past indefinite time.
Verbal adjectives for –
ар/-бас.
With the affix 
-aр (-ер, -ор, -өp, -p),
verbal adjectives 
are formed that convey a verb attribute with a temporary meaning that has not yet been realized, 
but is supposed to be in the future or the desired action: 
-
Келер киши/Keler kıshı "the person who should come, or possibly will come”
 


68 
The negative form is formed with the help of the affix –
бас (-бес, -бос, -бөс, -пас, -пес, -
пос, -пөс):
-
Келбес киши/Kelbes kıshı “a person who will not come” 
Examples for the verbal adjectives for –ар: 
-
Менин сенден башка барар жерим, таянар тоом, жашынар карагай – бутак 
калбай калды. 
(К. Баялинов)
 
[menın senden bashka barar jerım, tayanar toom, jashınar 
karagay-butak kalbay kaldı]
 Lit.: "I have nothing left except you: the place where I could 
go, mountains, on which I could lean, trees and bushes, where I could hide.” 
 
 
мен/ин
  
сен/ден 
  
башка 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   49   50   51   52   53   54   55   56   ...   66




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет