«Еліңді қорғаймын десең – ұлыңды тәрбиеле,
Ұлтыңды қорғаймын десең – қызыңды тәрбиеле.»
Платон.(б.з.д. 427-347)
Қыздар мен ер балалардың ұқсастық жақтары, өзгешеліктері бар, бірақ қызды да ұлды да – олар қандай, солай қабылдай отырып тәрбиелеуіміз керек. Дегенмен жыныстық ерекшеліктеріне қарай кейбір мәселелерді білуге тиіспіз.
Адамның жыныстық жас ерекшеліктері және тұлғалық дамуы.
.
Халық баласын үйлендіруді, үй қылуды мақсат еткенде текті жермен құда болуды қалаған. "Тегіне тартқан", "жігіттің жақсылығы- нағашыдан" деген сөздер осыны аңғартады. Қыз тәрбиесіне үлкен мән берген:"Қызға қырық үйден тиым," демек өмірге ұрпақ әкелетін ата-ана денсаулығы, ар-абыройы, білімі мен мәдениеті арқылы болашақ ұрпағы алдында жауапты.
Қыз бала- бойжеткен,
Ұл бала-жеткіншек-жасөспірім : даму ерекшеліктері және әлеуметтенуі.
«из чего же, из чего же, из чего же,
сделаны эти мальчишки ?
из чего же, из чего же, из чего же,
сделаны эти девчонки?...»-деген балалар өлеңіндегі сұрақ өте маңызды мәселені қозғап тұр.Яғни ұл бала мен қыз бала бірдей емес.
Біреулер: Ер бала – адам; қыз да адам, яғни айырмашылығы жоқ, десе, екіншілері: қыздар байсалдырақ, тілалғыш, тәртіпті, ынталы, әдептілеу, - деп айтысады.
Ер балалар көңілді, іш пыстырмайды, өкпешіл емес, ашық, оларды тез сендіре аласыз.
Қыздардың жүрегі үлкен, т.б. Тұлғаның қалыптасуындағы әртүрлі факторлардың әсері адамның жыныстық, жас ерекшелік және жеке тұлғалық ерекшеліктеріне тығыз байланысты. Адам жасын кезеңдерге бөлу туралы көп версиялардан бір версияны төмендегі таблица бойынша шартты түрде қарастырайық.
Достарыңызбен бөлісу: |
