1. Адам физиологиясы. Сәтпаева Х.К., Нілдібаева Ж.Б., Өтепбергенов, Алматы, „Білім”, 1995.
2. Адам физиологиясы. Бұғыбаева С.Ж. Алматы, 2003 (дәрістер курсының жинағы).
3. Физиология человека.Под.ред. Н.В. Зимкина,М., ФиС, 1975.
4. Физиология человека. Под.ред. В.М.Смирнова, М., Медицина, 2001.
5. Жас ерекшеліктер физиологиясы. Қ. Дюсембин. Алматы, 2003.
1. Ми мен жұлын нені құрайды?
А) ВЖЖ (вегетативті жүйке жүйесі)
В) ОЖЖ
С) симпатикалық жүйке
Д) ЖЖӘ (жоғарғы жүйке әрекеті)
Е) парасимпатикалық жүйке
2. Ересек адамның миының орташа салмағы (грамммен)
А) 500
В) 1100
С) 3200
Д) 1400
Е) 2400
3. Жүйке жасушасы қалай аталады ?
А) талшық
В) нефрон
С) нейрон
Д) альвеола
Е) актин
4. Нейрон түрі
А) симпатикалық
В) афференттік
С) диффузиялық
Д) бағдарлы
Е) туа біткен
5. Шартсыз рефекстер
А) жекелей
В) туа біткен
С) жалпы
Д) жүре пайда болған
Е) қимыл
6. Қозуды бір нейроннан екінші нейронға өткізетін құрылым
А) жүйке орталығы
В) синапс
С) альвеолдар
Д) өкпе
Е) жүрек
7. ОЖЖ-нің нақты бір бөлімдерінде орналасқан нейрондар “ансамблі”
А) тыныс орталықтары
В) ас қорыту орталықтары
С) альвеолярлы орталықтар
Д) жүйке орталықтары
Е) бұлшық ет орталықтары
8. Дамудың қай кезеңінен бастап мидың жетілуі басталады?
А) 7 айдан
В) 3 айдан
С) 1 жастан
Д) туылғаннан кейін
Е) 2 жастан
9.Жаңа туған нәрестенің миының орташа салмағы (граммен)
А) 1000
В) 800
С) 400
Д) 1200
Е) 1400
10. Ойын рефлекстері қай кезде қалыптасады?
А) 1жаста
В) алғашқы 2 айда
С) 3-5 айда
Д) 7-8 айда
Е) 2 жаста
11. Ми қай жаста толық жетіледі?
А) 30 жаста
В) 23-35 жаста
С) 17-20 жаста
Д) 50 жаста
Е) 61 жаста
12. Гипоталамус ОЖЖ – нің қандай бөлімінде орналасқан?
А) мишықта
В) жұлында
С) сопақша мида
Д) аралық мида
Е) үлкен ми сыңарлар қыртысында
13. ОЖЖ қозудың өту ерекшеліктері
А) жеделдетілген
В) бір жақты
С) екі жақты
Д) белсенді
Е) таралған
14. Мишық қызметінің бұзылуынан
А) бұлшық ет жиырылуы бұзылады
В) жүру, тепе-теңдік бұзылады
С) жұмыс қабілеттілікті арттырады
Д) қан қысымын көтереді
Е) бағдарды жақсартады
15. Басқа жүйке орталықтарын өзіне бағындыратын ОЖЖ-гі қозудың басым шоғыры
А) рефлекс
В) тыныс орталығы
С) доминанта
Д) ас қорыту орталығы
Е) бүгу орталығы
16. Тітіркендірулерді жоғары деңгейде талдайды және түзеді, есте сақтау қабілеті бар, жаңа шартты рефлекстердің пайда болуын қамтамасыз етіледі
А) мишық
В) сопақша ми
С) ортаңғы ми
Д) үлкен ми сыңарларының қыртысы
Е) артқы ми
17. Симпатикалық жүйке жүйесінің жүрек тамыр жүйесі қызметіне әсері
А) жүрек қызметін бәсеңдетеді
В) жүректің оғу ырғағын күшейтеді
С) қан қысымын төмендетеді
Д) ЖСЖ азайтады
Е) өзгертпейді
18. Парасимпатикалық жүйке жүйесінің жүрек тамыр жүйесі қызметіне
әсері?
А) жүрек қызметін бәсеңдетеді
В) жүректің оғу ырғағын күшейтеді
С) қан қысымын төмендетеді
Д) ЖСЖ азайтады
Е) өзгертпейді
19. Симпатикалық жүйке жүйесінің тыныс алу мүшелеріне әсері
А) бронхыларды кеңейтеді
В) бронхыларды тарылтады
С) қан қысымын төмендетеді
Д) өкпенің көлемін арттырады
Е) ӨТС-ң төмендетеді
20. Парасимпатикалық жүйке жүйесінің тыныс алу мүшелеріне әсері
А) бронхыларды кеңейтеді
В) бронхыларды тарылтады
С) қан қысымын төмендетеді
Д) өкпенің көлемін арттырады
Е) ӨТС-ң төмендетеді
21. Жүйке ұлпасының қасиеттері
А) сырғу және жиырылу
В) жиырылу және тежелу
С) өткізу және жиырылу
Д) жеделдету және қысқарту
Е) қозу және тежелу
22. Жүйке импульстерінің жүйке орталығында таралуы
А) индукция
В) рефлекс
С) иррадиация
Д) диффузия
Е) конвекция
23. Нейрондар қандай жасушалардың арасында болады?
А) нейроглия
В) нитроглия
С) пирамидті
Д) қозғағыш
Е) бұлшық еттер
24. Афференттік жүйкенің қызметі
А) қозуды жүрекке өткізу
В) қозуды орталыққа өткізу
С) қозуды шетке өткізу
Д) қозуды қызмет ететін мүшелерге өткізу
Е) қозуды тежеу
25. Эфференттік жүйкенің қызметі
А) қозуды жүйке жүйесіне жеткізу
В) қозуды орталықтан эффекторға өткізу
С) қозуды өткізу
Д) медиатор бөлу
Е) медиатордың әсерін тежеу
26. Адам жұлыны қанша сегменттен тұрады?
А) 28-30
В) 32-35
С) 31-33
Д) 33-36
Е) 27-31
27. Жұлынның қызметі
А) рефлекторлы, бағдарлы
В) өткізгіштік, интегративтік
С) рефлекторлы, өткізгіштік
Д) реттеуші, рефлекторлы
Е) интеграциялы және байланыстырғыш
28. ОЖЖ – нің қайсы бөлімінде қызыл ядро орналасқан?
А) ортаңғы
В) аралық
С) мишық
Д) артқы
Е) үлкен ми сыңарлары қыртысында
29. Ми қызметін зерттеу әдісі
А) электробаллистография
В) электрореография
С) электродинамометрия
Д) электроэнцефалография
Е) элекромиография
30. Вегетативті жүйке жүйесі жүйкелендіреді
А) қаңқа бұлшық етін
В) көз қарашығын
С) ішкі сөл бөлеьін бездерді
Д) ішкі мүшелерді, жүрек бұлшық етін, қан тамырларын
Е) кеуде қуысының мүшелерін
31. Рефлекторлық доға дегеніміз не?
А) рефлекс жүретін жол
В) рефлексті қамтамасыз ету
С) жүйке орталықтарын байланыстырады
Д) жүйке орталығын және эффекторды байланыстырады
Е) рефлекторлық доғаның соңғы бөлімі
32. Шартсыз рефлекстердің ерекшеліктері
А) жекелей
В) уақытша
С) туа біткен
Д) жүре пайда болған
Е) жоғары реттеуші рефлекстер
33. Шартты рефлекстердің көрсеткіші
А) туа біткендік
В) тұқым қуалаушылық
С) жүре біткендік
Д) тұрақтылық
Е) проприорецептивтк
34. ОЖЖ – нің қай бөлімінде қара субстанция орналасқан?
А) ортаңғы мида
В) латеральді бөлікте
С) сильвия бөлігінде
Д) бел бөлімінде
Е) миндальді денеде
35. Күшті эмоция кезінде қандай гормонның бөлінуі артады?
А) адреналин
В) инсулин
С) тироксин
Д) глюкагон
Е) окситоцин
36. Атқаратын қызметіне сәйкес нейрондар түрлерін атаңыз?
А) вегетативті, жұлынды, тежеуші
В) сезгіш, қозғағыш, қондырма
С) соматикалық вегетативті қозғағыш
Д) жұлынды, сезгіш, қондырма
Е) тежеуші, қыртысты, қозғағыш
Жүйке- бұлшық ет физиологиясы
37. Қозғыш ұлпаларды атаңыз?
А) жүйке
В) жүйке, бұлшық еттер
С) тері, май
Д) бұлшық еттер
Е) май, жүйке
38. Ұлпалардың қызметтік қозғалмалығы дегеніміз?
А) жиырылғыштық
В) лабильдік
С) қозғыштық
Д) кедергіге қарсы тұру
Е) өткізгіштік
39. Мембраналық тыныштық потенциалы қандай ионның жоғары өткізгіштігіне байланысты?
А) натрий
В) кальций
С) калий
Д) темір
Е) йод
40. Әрекет потенциалы қандай ионның жоғары өткізгіштігіне байланысты?
А) кальций
В) калий
С) натрий
Д) темір
Е) йод
41. Жүйке- бұлшық ет қимыл бірлігі
А) мотонейрон, аксон, бұлшық ет талшықтары
В) мотонейрон, қан тамырлары
С) дендриттер, аксон
Д) афферентті және эфферентті жүйке талшықтары
Е) синапс, қозғаушы жүйке жасушасы
42. Баяу бұлшық ет талшықтарының ерекшеліктері
А) жиырылу жылдамдығы мен күші жоғары, тез шаршайды, төзімді
В) жиырылу жылдамдығы мен күші жоғары, тез шаршайды, төзімсіз
С) жиырылу жылдамдығы мен күші төмен, шаршамайды, төзімді
Д) тотығу ферменттерінің белсенділігі төмен, кернеуі жоғары
Е) тотығу ферменттерінің белсенділігі жоғары, кернеуі төмен
43. Шапшаң бұлшық ет талшықтарының ерекшеліктері
А) жиырылу жылдамдығы мен күші жоғары, тез шаршайды, төзімді
В) жиырылу жылдамдығы мен күші жоғары, тез шаршайды, төзімсіз
С) жиырылу жылдамдығы мен күші төмен, шаршамайды, төзімді
Д) тотығу ферменттерінің белсенділігі төмен, кернеуі жоғары
Е) тотығу ферменттерінің белсенділіг жоғары, кернеуі төмен
44. Көлденең жолақ бұлшық еттердің қызметі
А) тірек-қимыл, жылу өндіру, көмірсулар жинақтайды, қан және лимфа
тамырарын сығымдайды
В) тыныс алу, сөл бөлу, жылу реттеу, қор жинау
С) реттеу, қорғаныс, сыртқа шығару, жиырылу
Д) гормондар жинайды, сыртқа шығару, несеп жасау
Е)химиялық реакциялардың жүруін тездетеді, ішек және қарын сөлдерін бөлу
45. Жүйке – бұлшық ет синапс бөлімдері
А) сарколемма, миофибрилла және ацетилхолин
В) пресинаптикалық және постсинаптикалық мембраналар, синапстық саңлау
С) адреналин, саркоплазма және пресинаптикалық мембрана
Д) саркоплазмалық ретикулум, синапстық саңлау, гистамин
Е) актин, миозин, анизотропты дискілер
46. Қаңқа еттерінің жиырылу типтері
А) жеке, тетаникалық, динамикалық
В) статикалық, изометриялық, миометриялық
С) изотониялық, изометрлік, ауксотониялық
Д) жарылу, полиметриялық, динамикалық
Е) статикалық, полиметриялық, изотониялық
47. Бұлшық ет жиырылуын қамтамасыз ететін қуат жүйелері
А) креатинкиназа, миокиназа, липопротеид
В) фосфагенді, гликолитті, тотығу
С) аминқышқылды, тотығу
Д) басушы, босаңсу, фосфагенді
Е) миокиназа, нейрогенді, липазалық
48. АҮФ-ның қайта түзілу жолдары
А) креатинкиназа реакциясы, гликолиз, биологиялық тотығу
В) липазалық, лактазалық, гликолиз
С) амилазалық, миокиназалық, лактатты
Д) сахаразалық, мокиназалық, лактатты
Е) оттекті, көміртекті, аминқышқылды
49. Жүйкеден бұлшық етке қозуды өткізетін медиатор
А) адреналин
В) ацетилхолин
С) тироксин
Д) гистамин
Е) аланин
50. Бұлшық ет талшығының жиырылу элементі
А) саркоплазма
В) протофибриллдер
С) ретикулум
Д) миофибрилдер
Е) сарколемма
51. Бұлшық еттің негізгі қызметі қандай қасиеттермен байланысты?
А) жиырылу
В) қозу
С) созылу
Д) бүгілу
Е) тіркес
52. Бұлшық еттерде орналасқан жүйке ұштары қалай аталады?
А) эффектор
В) рецептор
С) синапстар
Д) миофибриллдер
Е) саркоплазма
53. Бұлшық ет қимыл белсенділігінің төмендеуі қалай аталады?
А) гипердинамия
В) гиперстатика
С) локомоция
Д) хроноксия
Е) гиподинамия
Жоғарғы жүйке жүйесі
54. Жүйке процестерінің күші, қозуы және тепе-теңдігі қай жүйенің
жіктелуін құрайды?
А) қан тамыр жүйесінің
В) ОЖЖ (орталық жүйке жүйесінің)
С) ЖЖЖ(жоғарғы жүйке жүйесінің)
Д) тыныс алу жүйесінің
Е) нейрондардың
55. Гиппократ бойынша темперамент түрлері
А) сангвиник, астеник, акселерат, холерик
В) сангвиник, холерик, флегматик, мелмнхолик
С) холерик, меланхолик, гиперстеник, ритардани
Д) флегматик, холерик, нормостеник, акселерат
Е) меланхолик, сангвиник, гиперстеник, ритардани
56. Сангвеник ЖЖЖ – нің қандай типіне сәйкес?
А) әлсіз, баяу, ұстамсыз
В) күшті, ұшқалақ, ұстамсыз
С) күшті, ширақ, ұстамды
Д) күшті, ширақ, ұстамсыз
Е) күшті, баяу, ұстамсыз
57. Холерик ЖЖЖ – нің қандай типіне сәйкес?
А) күшті, ұшқалақ, ұстамсыз
В) күшті, ширақ, ұстамды
С) әлсіз, баяу, ұстамсыз
Д) күшті, ширақ, ұстамсыз
Е) күшті, баяу, ұстамды
58. Флегматик ЖЖЖ – нің қандай типіне сәйкес?
А) күшті, ұшқалақ, ұстамсыз
В) күшті, ширақ, ұстамды
С) әлсіз, баяу, ұстамсыз
Д) күшті, ширақ, ұстамсыз
Е) күшті, баяу, ұстамды
59. Меланхолик ЖЖЖ – нің қандай типіне сәйкес?
А) күшті, ұшқалақ, ұстамсыз
В) әлсіз, баяу, ұстамсыз
С) күшті, ширақ, ұстамды
Д) күшті, ширақ, ұстамсыз
Е) күшті, баяу, ұстамды
60. Екінші сигналдық жүйенің тітіркендіргіші
А) сөз
В) қысым
С) температура
Д) су
Е) жарық
61. Бірінші сигналдық жүйенің тітіркендіргіші
А) қоршаған ортаның тиянақты хабарлары
В) сөз
С) ішкі тітркендіргіш
Д) дыбыс тітіркендіргіштері
Е) сыртқы қоршаған орта тітіркендіргіштері
62. Сөйлеуге қандай талдағыштар қатысады?
А) көру, тепе – теңдік, есту
В) есту, қозғалыс, вегетативті
С) көру, иіс, есту
Д) есту, қозғалыс, көру
Е) қозғалыс, жанасу, есту
63. Динамикалық стереотип
А) қозғалыс рефлексі
В) сіңір – буын рефлексі
С) ағзаның тітіркендіргіштерге стандартты реакция жинағы
Д) белсенді күйдің төмендеуі
Е) артуы
64. Экстрополяция дегеніміз
А) Бұрынғы тәжірибенің жағдайға өтуі
В) ОЖЖ – дегі тежелу
С) ОЖЖ – дегі қозу
Д) көңіл күйдің өзгеруі
Е) дыбысты қабылдау процессі
Ерікті қимылдар
65. Еріксіз қозғалыс негізіне қандай рефлекстер жатады?
А) қыртысты рефлекстер
В) шартты рефлекстер
С) сіңірлі рефлекстер
Д) қыртысты рефлекстер
Е) қан тамырларын қозғайтын рефлекстер
66. Ерікті қозғалыс негізіне қандай рефлекстр жатады?
А) шартты рефлекстер
В) шартсыз рефлекстер
С) сіңірлі рефлекстер
Д) қыртысты рефлекстер
Е) қан тамырларын қозғайтын рефлекстер
67. Қозғалысты реттеуде мидың қандай бөлімі басқарады?
А) гипоталамус
В) үлкен ми сыңарлар қыртысы
С) мишық
Д) таламус
Е) ортаңғы ми
68. Қозғалысты реттеуге
А) аралық ми
В) жұлын
С) сопақша ми
Д) көп деңгейлі рефлекторлфқ жүйе
Е) ортаңғы ми
Талдағыштар жүйесі
69. Талдағыш бөлімдері
А) шеткі бөлім, өткізгіш бөлім, қабықты бөлім
В) афферентті, аралық, синапс
С) байланысқыш, қабықты, нейронды
Д) жұлдызшалы, пирамидті, экстрапирамидті
Е) сенсорлы, ассоциативті, интернейронды
70. Талдағыштар қызметінің жалпы заңдылықтары
А) қозу, тежелу, босаңсу, бейімделу
В) бейімделу, иррадиация, индукция, бір ізді құбылыстар
С) жинақталу, иррадиация, шоғырлану
Д) адамның мінез- құлқын үйлестіру
Е) жиырылу, шаршау, қалпына келу
71. Көздің жарық қабылдайтын элементтері
А) құбырлар
В) түтіктер
С) соқыр дақ
Д) таяқшалар
Е) сары дақ
72. Түсті ажырататын элементтер
А) құбырлар
В) түтіктер
С) соқыр дақ
Д) сары дақ
Е) қара дақ
73. Көру аймағы дегеніміз не?
А) көзге көрінетін алаң
В) бір нүктеге тесіліп қараған кезде көзге көрінетін кеңістік
С) 70 градустық көру бұрышы
Д) қоршаған орта
Е) адам жатқанда көзге көрінетін жер
74. Дыбыс қабылдайтын аппарат
А) құлақ қалқаны
В) эндолимфасы бар евстахиев түтік
С) жартылай дөңгелек каналдар
Д) кортиев мүлшесі
Е) ұлу
75. Адамның құлағы қабылдайтын дыбыс тербелістері Гц/сек
А) 22-30000
В) 10-18000
С) 25- 35000
Д) 16-20000
Е) 5-10000
76. Тепе-теңдік талдағышының маңызы
А) жиырылу туралы хабар жеткізу
В) ішкі мүшелер туралы хабарды ОЖЖ-не жеткізу
С) кеңістіктегі дененің күйі мен қозғалысы туралы хабар жеткізу
Д) тітікендіргіштердің талдануы және түзілуі туралы хабар жеткізу
Е) жарық және дыбыс тітікендіргіштерін талдау
77. Проприорецепторлардың түрлері
А) сіңірлер, буындар, бұлшық еттер
В) Мейснер, Руффини, Ромберг денешіктері
С) таяқшалар, құбарлар, талшықтар
Д) ретикулум, синапс, миофибрилла
Е) бұлшық ет талшықтары, Гольджи, Паччини денешіктері
78. Көздің әртүрлі қашықтықты көруге бейімделуі
А) диффузия
В) аккомодация
С) вибрация
Д) бейімделу
Е) аккредитация
79. Экстерорецепторлар екі топқа бөлінеді
А) дистантты, жанасулы
В) жүйкелі, гуморальді
С) эндекринді, экзокринді
Д) шартты, шартсыз
Е) рецептор, эффектор
80.Түсті ажырата алмау кемістігі
А) катаракта
В) остигмотизм
С) дальтонизм
Д) аккомодация
Е) адаптация
81. Бинокулярлық көру
А) бір көзбен көру
В) ұзақтан көргіштігі
С) көру өткірлігі
Д) жақыннан көргіштік
Е) екі көзбен көру
82. Көздің жарық сәулені өткізетін ортасы
А) сіңірі (қасаң) қабық; көз бұршағы; қарашық
В) торлы қабық; қасақ қабық; көз бұршағы
С) қарашық; көз бұршағы; қасаң қабық
Д) дәнекер ұлпа, шыне дене, қарашық
Е) қосаң қабақ, шыны дене,и көз бұршағы
83. Талдағыштар қызметі
А) ағзаны қоршаған сыртқы және оның ішкі ортасынан мәлімет беру
В) қозғалысты қамтамасыз ету
С) шартты рефлекстер түзеуге қатысады
Д) зат алмасуын реттеу
Е) ішкі сөлініс бездерінің қызметін реттеу
84 Есту сүйекшелері
А) балғашық, лопатка, перде
В) балғашық, үзеңгі, төс
С) балғашық, шеге, шынжыр
Д) балта, балғашық, тор
Е) тор, лопатка, балғашық
II. Қан
85. Адам ағзасындағы қанның орташа мөлшері (л)
А) 3
В) 5
С) 9
Д) 10
Е) 11
86. Ересек адамның қанында тыныштық күйде қанша эритроцит
(1 мм3/млн)
А) 3
В) 2
С) 5
Д) 16
Е) 17
87. Ересек адамның қанында тыныштық күйде қанша лейкоцит
(1 мм3/мың)
А) 2-3
В) 3-4
С) 5-6
Д) 9-10
Е) 11-12
88. Ересек адамның қанында тыныштық күйде қанша тромбоцит
(1 мм3/мың) бар
А) 10-20
В) 20-50
С) 50-100
Д) 200-400
Е) 500-600
89. Тыныштық күйдегі қанның рН реакциясының мөлшері
А) 7,35
В) 6,75
С) 6,90
Д) 7,50
Е) 7,80
90. Ересек адамның 100 мл қанында қанша гемоглобин бар?
А) 8-9
В) 10-11
С) 5-6
Д) 14-16
Е)20-21
91. Қанның белсенді реакциясының (рН) қышқыл жаққа ауысуы қалай аталады?
А) эритроцитоз
В) лейкоцитоз
С) гипоксия
Д) ацидоз
Е) алкалоз
92. Эритроциттер қай жерде түзіледі?
А) көк бауырда
В) лимфа түйіндерінде
С) сүйек кемігінде
Д) мида
Е) ішекте
93. Бұлшық ет лейкоцитозы неше және қандай кезеңдерден тұрады?
А) 2 – тромбоцитті, гемоглобинді
В) 3 - лимфоцитті, 1-нейтрофильді, 2-нейтрофильді
С) 3- фагоцитті, базофильді, таяқшалы
Д) 2- базофильді, моноцитті
Е) 1- эозинофильді
94. Тыныштық күйде қан плазмасында қанша % су болады?
А) 50-60
В) 61-65
С) 67-80
Д) 88
Е) 90-92
95. Адамда қанша негізгі қан топтары бар?
А) 2
В) 3
С) 4
Д) 5
Е) 6
96. Екінші топ қанының эритроциттерінде қандай агглютиногендер бар?
А) “ А”
В) “ В”
С) “ АВ”
Д) жоқ
Е) 0
97. Бірінші топ қанының плазмасында қанша агглютининдер бар?
А)
Достарыңызбен бөлісу: