Пiкiр жазғандар: E. Омар – профессор, педагогика ғылымдарының докторы Ш. Оразов
жүктеу/скачать 2,01 Mb. Pdf көрінісі
|
Bastauysh mektep pedagogikasy Babaev
- Бұл бет үшін навигация:
- Тәрбиенің жалпы заңдылықтары
| Сезiмталдық тәрбиесi
– тәрбие үдерiсiнің түпкiлiктi де аса маңызды және бiр элементi. “Сезiмсiз адам – кесек, ма- хаббатсыз адам - есек” – деп ұлы ғұлама А. Науаи айтқандай, адами көңіл шарпулары, яғни эмоция жұтаң ортада, ақиқат iзденiсi жоқ, тiптi болмайды да. Ал балалық шақтағы көңіл сезiмi - әрқандай әрекет-қылықтың қозғаушы күшi. Сезiмдi әрлендiре, әрi оны арқау етумен тәрбиешiлер көзделген талап- тар мен ережелердің дұрыс та тез қабылдануын қамтамасыз ете алады. Алайда, тәрбие үдерiсiнің басты кезеңi – iс-әрекет қаншама ғанибет сұхбат, кеңес, түсiндiрулер мен уағыздар болғанымен, олардан түсер нәтиже жоқтың қасы. Егер бала өз еркiндiгiн дербес жәрия ету мүмкіндiгiнен ажыралса, егер ол қателесiп, сұрiне “маңдайын жарға ұрмаса”, егер ол iс-әрекетке тiкелей араласып тәжiрибе топтамасы, әрекет-қылықтың көзделген нұсқау-талаптарын ұқпайды. Осыдан да балаларға барын- ша мол ақылға сай еркiндiк берiп, олардың қылық-әрекетiн iспен байланыстыра, бiлдiрмей әрi әдептiлiкпен түзетiп, рет- теп бару қажет. Тұрмыста, мектеп тәжiрибесiнде бұл тәрбие кезеңi таза күйiнде дербес өтпейдi, ол әрдайым көзқарас, на- ным, сезiмдердi қалыптастыру iстерiмен бiрге орындалып ба- рады. Тәрбие үдерісi құрылымында педагогикалық мақсатқа сай, жоғары деңгейде ұйымдастырылған бала iс-әрекетiне, тәжірибелік жұмыстарына неғұрлым көп мән берiлсе, тәрбие тиiмдiлiгi соғұрлым арта түседi. Сонымен, тәрбие үдерісi барша кезеңдердi өтуi тиiс, сон- да ғана ол тиiмдi. Ал нәтижелiлiкке сүйенiш болар кезеңдер – бiлiм, наным, сенiм – тұрмыстық iс-әрекетпен ажыралмас байланысты болуы заңдылық. 274 Тәрбиенің жалпы заңдылықтары Жалпы заңдылықтардың ықпал аймағы тәрбие үдерiсiнің барша жүйесiне әсер етедi әрi оның аса маңызды бiрлiктерi арасындағы байланыстарды танытады. Бiрақ тәрбие үдерісi, бiз бiлетiндей, педагогикалық үдерiстің құрамды бөлiгi болуы- мен осы үдеріс заңдылықтарына тәуелдi келуi табиғи құбылыс. Бұл үдерiсте даму және қалыптасу заңдылықтары әрекетке түседi. Бұдан шығатын қорытынды – тәрбие ісі аса күрделi де көп түрлі сипатқа ие. Тәрбие нәтижесі үшiн өте қажет нәрсе: тәрбие үдерiсiнің тиiмдiлiгi (өнiмдiлiгi) мен тәрбие са- ласын анықтайтын оның сипаттары және шарт – жағдайлары арасындағы байланыстардың қалай түзiлетiнiн түбегейлi бiлу. жүктеу/скачать 2,01 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|