тұлғалық бағдарлы педагогикаға бет
бұрыс. Бұл үдерiстi iзгiлендiрудің басты мақсаты – оқушылардың
оқымауына, өз мүмкіндiктерiнен төмен оқуына, тәрбиелiк
iстердің бейтарап қатысушысы немесе бұрқып тасыған өмiрдің
сырттай бақылаушысы болып қалуына мүмкіндiк бермейтiн
жағдайларды жасау. Гуманистiк педагогика әрдайым мектеп-
тi оқушыға икемдестiру тарапында, балаға қолайлы жағдай
түзiп, оның
“психологиялық қауiпсiздiгiн” қамтамасыз етуге
ұмтылады.
Гуманистiк педагогиканың талаптары: 1) тәрбиеленушiге
адамгершiлiк қатынас; 2) баланың еркiндiгi мен құқына
құрмет; 3) оқушы күшiне сай және түсiнiктi талаптар қою; 4)
тәрбиеленушiнің көзқарас – бағытын, тiптi ол қойылған талап-
тарды орындауға қарсылық бiлдiрген жағдайда да – сыйлай
бiлу; 5) балаға шынайы болмысын танытуға мүмкіндiк жасау;
6) тәрбиеленушiнің санасына тәрбиенің нақты мақсаттарын
жеткiзе бiлу; 7) бала тәрбиесiне қажет болған сапа-қасиеттердi
зорлықсыз қалыптастыру; 8) тұлға намысы мен беделiне нұқсан
келтiрушi әдістердi қолданбау; 9) баланың өз наным-сенiмдерi-
не қайшы келетiн сапа-қасиеттерден бас тарту құқын тану.
Адамдар құқы жалпы декларациясының бірінші бабы:
«Барлық адамдар бедел және құқық тұрғысынан еркін
және тең. Олар ақыл-парасатты және намысты, сондықтан
да өзара туысқандық рухында қатынас жасауы тиіс» – де-
ген тұжырымды алға тартады. Тәрбиеленушілерде, осыдан,
қорыққан, үріккендерді емес – тәуелсіз, еркін тұлғаны танып,
тәрбиеші-педагог оның үстінен ала таяқ ойнатып, күш көрсету
25
ниетінен бас тартады, нәтижеде өз тәрбиеленушісімен бірле-
се өздерінің жарқын болашағы үшін қосылып ат салысады.
Гуманистiк педагогика жүйесiн уағыздап, бүкiл дүниеге
белгiлi болған педагогтар –
