М.Монтессори, Р.Штайнер, С.Френе. Олар түзген тәрбие бағыттары бұл күнде
атаулы педагогика лауазымын алған.
М.Монтессори педагогикасы тәрбиенің
еркiн табиғи сәйкестiк идеясына негiзделген. Мұндағы басты шарт
– баланың өз белсендiлiгi. Тәрбие ең алдымен әртүрлі мiн-
деттердi атқаруға бағытталған дидактикалық материалдарды
тәжірибеде қолдану тәсiлiне сүйенеді. Сонымен бiрге, оқу мен
тәрбиенi жеке даралап жүргізуге, тұлғалық ерекшелiктердi ес-
керуге үлкен мән берiледi.
Р.Штайнер вальфдор педагогикасын дәрiптедi. Бұл
тәрбие ағымы әрбiр баланың даму ерекшелiгiн ажырата оты-
рып, оның даралығын, яғни ойлау, мiнез, ерiк, ес және т.б.
психикалық қасиеттерiн түсiнудi басты қажеттiк деп бiлдi. Осы
негiзде даралап тәрбиелеудің әдістерi мен формалары жоба-
ланады. Баланың iс-әрекетi оның көңiл-күйi және ой-өрiсiмен
ажыралмас тұтастыққа келтiрiледi.
Батыс елдерде
С.Френе педагогикалық тұжырымдамасы
кең тараған. Оның басты белгiлерi: 1) балалардың жастық
психологиясындағы,
қабiлеттерi
мен
қызығуларындағы
әртүрлілiктi мiндеттi түрде ескеру; 2) олардың интеллектуал
және көңіл-күй белсендiлiгiн мақсатты түрде ынталандырып
бару; 3) барша оқу кезеңдерiн қоғамдық пайдалы еңбекпен бай-
ланыстыру; 4) мектептің өзiндiк басқару жүйесiнің тиiмдiлiгiн
көтеру; 5) жоғары моральдық және азаматтық мұраттар рухын-
да тәрбиелеу.
Сонымен,
әлемде кең дамыған педагогикалық ойдың екi бағыты танылған – үлкендердің бедел-абыройына және балалардың бағыныштылығына негiзделген автори- тарлы ағым, шәкiрт құқығы мен еркiндiгiн құрметтеушi – гуманистiк ағым. Олардың арасында – сан қилы
