Психология
Г. Уоллес шығармашыл еңбектің 4
жүктеу/скачать 10,53 Mb. Pdf көрінісі
|
| Г. Уоллес
шығармашыл еңбектің 4 кезеңін бөліп, ұсынады: 1. дайындық — идеяның пайда болуы; 2. ой жетілуі — қойылған мәселеге орай білімдердің жинақталуы, жетіспеген деректерді іздеу, топтау; 3. аян болу (озарение) — діттелген нэтижені сезіммен (интуитив) тауып түсу; 4. тексеру. Г. С. Альтшулер шығармашылық еңбектің біртұтас теория- сын нақтылап, бүл үдерістің бес деңгейін айырады: 1. Нақты нысанға байланысты бір сұрақ төңірегіндегі мәселені шешу; 2. Сұрақ бір мәселе төңірегінде, бірақ нысан өзгертілген, шешімі көп нүсқалы; 3. Нысан күрделі өзгеріске түседі, осыған бай ланысты дүрыс шешім жүздеген қателіктердің арасынан табы- луы қажет, қосымша білімдерді қажет етеді; 4. Нысан түгелдей өзгереді. Мэселе шешімі терең ғылымдық дайындықты талап етеді, эрі сирек кездесетін қүбылыстар арасынан іздестіріледі; 5. Нысанды қамтыған бүкіл жүйе өзгеріске түседі. Шешім із деу барысындағы тәуекел мен қателіктер саны шексіз. Мэсе- лені шешу жолдары бүгінгі ғылым аймағынан тыс болуы мүм- кін. Сондықтан, бүгінгі қол жеткен білімдер негізіңде жаңа- лықтар аша отырып, қойылған мәселеге ақырын жақындай түсу қажет. Шығармашылық мәселелердің шешімін табудың ең маңызды тәсілдерінің бірі — мәселе қандай күрделі қиындықта бол- масын, оны қарапайым түрге келтіру, яғни 4,5 деңгейдегі мә- селелерді арнайы әдістермен 1,2-деңгейге түсіру керек. Ең бастысы, іздену аймағын мүмкін болғанша тарылта отырып, «киын» мәселенің «оңай» жолын жылдам таба білу. Сонымен, бейнелердің үстірт көзге оңай, еркін, тосыннан пайда болатындай көрінгенімен, болмысты қияли өзгеріске келтіру өз зандарына бағынып, белгілі әдістер мен тәсілдерге орай жүзеге асады. Жаңа пайымдар талдау (анализ) жэне бі- ріктіру әрекеттерінің арқасында пайда болады. Қиял үдерістері, ақырында, бастапқы тұжырымдардың ойда бөлшектеніп (ана лиз), кейін олардың жаңа тізбектерге бірігуінен (сингез) кура- лады, яғни жүктеу/скачать 10,53 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|