2. Оқу жылындағы студенттердің жұмыс қабілеттілігінің динамикасы және оны анықтайтын факторлар Өнімділік адамның белгілі бір уақыт шектеулері мен тиімділік параметрлері аясында белгілі бір ақыл-ой әрекетін орындау қабілеті ретінде анықталады. Жұмысқа қабілеттіліктің негізін арнайы білім, дағдылар, сондай – ақ белгілі бір психофизикалық ерекшеліктер құрайды, мысалы, есте сақтау, зейін, ойлау және т.б.; физиологиялық-жүрек – тамыр, тыныс алу, бұлшықет, эндокриндік және басқа жүйелердің жағдайы; физикалық-төзімділіктің, күштің, қозғалыс жылдамдығының және т. б. даму деңгейі: белгілі бір іс-әрекетке қажетті арнайы қасиеттердің жиынтығы. Өнімділік мотивация деңгейіне және мақсатына сәйкес келетін адамның мүмкіндіктеріне байланысты.
Оқу іс-әрекетіндегі жұмыс белгілі бір дәрежеде жеке қасиеттерге, жүйке жүйесінің типологиялық ерекшеліктеріне және темпераментке байланысты. Сонымен қатар, оған орындалатын жұмыстың жаңалығы, оған қызығушылық, белгілі бір нақты тапсырманы орындау, Жұмыс барысында ақпарат пен нәтижелерді бағалау, табандылық, дәлдік және т. б. әсер етеді.
Оқу - еңбек қызметінің әсерінен студенттердің жұмысқа қабілеттілігі күн, апта, жартыжылдық (семестр), оқу жылы ішінде айқын байқалатын өзгерістерге ұшырайды.
2.1 Оқу күні Оқу күнін студенттер, әдетте, оқу жұмысының жоғары өнімділігімен бірден бастамайды. Қоңырау шалғаннан кейін олар бірден назар аудара алмайды және сабаққа белсенді қатыса алмайды. Өнімділік оңтайлы деңгейге жеткенге дейін 10-20, кейде 30 минуттан асады. Бұл жұмыс кезеңі белгілі бір ауытқулармен өнімділіктің біртіндеп артуымен сипатталады.
Оңтайлы (тұрақты) жұмыс істеу кезеңінің ұзақтығы 1,5 – 3 сағатты құрайды, оның барысында студенттердің функционалдық жағдайы орындалатын оқу іс-әрекетіне барабар дене функцияларының өзгеруімен сипатталады.
Үшінші кезең-толық өтемақы кезеңі, шаршаудың бастапқы белгілерінің пайда болуымен сипатталады, олар ерікті күш пен оң мотивациямен өтеледі.
Төртінші кезеңде тұрақсыз өтемақы пайда болады, шаршау күшейеді, ерікті күш-жігердің ауытқуы, сондай-ақ оқу іс-әрекетінің өнімділігінің ауытқуы байқалады.
Бесінші кезеңде өнімділіктің прогрессивті төмендеуі басталады, ол жұмыс аяқталғанға дейін ағзаның резервтерін жұмылдыру (соңғы импульс) арқылы оның қысқа мерзімді өсуімен ауыстырылуы мүмкін.
Жұмысты алтыншы кезеңде одан әрі жалғастырған кезде оның өнімділігі күрт төмендейді. Өнімділіктің төмендеуі және жұмыс доминантының жоғалуы нәтижесінде.
Студенттің оқу күні аудиториялық сабақтардан басқа өзін-өзі дайындауды қамтиды. Еңбекке қабілеттіліктің екінші деңгейінің болуы күнделікті ырғақпен ғана емес, негізінен оқу тапсырмаларын орындауға психологиялық тұрғыдан байланысты.
Жұмысқа қабілеттіліктің жекелеген аспектілерін өзгерту мүмкіндігі студенттердің оқу іс-әрекеті әртүрлі ақыл-ой іс-әрекеттерін (дәрістер, семинарлар, зертханалық сабақтар және басқалар)үнемі ауыстырып отырумен сипатталатындығына байланысты