Республикасы

3 – соңғы жылғаның ендірмесі; 4 – ендірмелерге арналған ұялар

14.2 сурет - Құралған тоқпақ қалыбы

1- жиынның төменгі тақтасы; 2 – бағыттаушылар; 3 – ендірмелерді бекітетің сыналы тақтайша; 4,10 – тіреуші тақталар; 5 – жиынның жоғарғы тақтасы; 6,9 – ұстатқыштар; 7,8 – жылғалы ендірмелер

ҰҚЖ мен қалыптар үшін жөндеу қиындықтарының категориясы, оларды жасаудың еңбексиымдылыгын анықтайтын нақты факторларға байланысты тағайындалады; сондай ақ типтік белгілеріне байланысты жөндеу қиындықтарының категориясын тағайындайтын анықтама нормативтер қолданылуы мүмкін: ҰҚЖ түрлері, қалыптар, олардың атқаратын қызметі, тетіктер сапасы, қиындықтар мен габариттер және т.с.с.

Жөндеу циклы мен жөндеу аралығының ұзақтығын жабдықтың өңдеу сағат санымен санайды.

Тозған білік мойындарын (сызаттар, сызықіздер және 0,12 дейінгі цилиндрлік еместік) – ажарлаумен жөндейді. Біршама тозу кезінде жөндеу өлшеміне жонады және ажарлайды. Мойын диаметірін 5...10% төмендетуге болады. Егер мойынның бастапқы өлшемін қалпына келтіру қажет болған жағдайда – оларды діріл доғамен, металдандырумен, хромдаумен және т.б., өсіреді (наращивают), содан кейін жонады, ажарлайды, термиялық өңдейді.

Тұғырлар тозған бағыттаушылармен (қалыпқа келтірілмеген) 5...6 мм диаметрлі және 4...5 мм тереңдікті тесіктерді теседі. Әрбір 2500...3000 мм²-қа бір-бірден бұл тесіктерді барлық бет бойынша бір қалыпты орналастырады. Тұғыр бағыттаушыларының беттерін майсыздандырады және сырғақтың түйісу беттеріне бөлгіш сабын қабатын жағады. Сырғақ+тұғырды жинақтайды. Бағыттаушылардың арасындағы саңылауға акрилопласттар (мысалы, бутакрил) құйылады. Содан кейін майлау үшін бунақтарды орындайды. Пластика қабатының қалыңдығы 1...10 мм (ең көбі 3...4 мм). Бутакрил – тозуға тұрақты, шойынмен, болатпен, қоламен жұпта жақсы жұмыс жасайды. Қолданудың ең жоғары температурасы 80⁰С.

Қалыптарды қалпына келтірудің ен тиімді тәсілі электр доғасымен балқытып қаптастыру. Қалыптың нақышын, қол электр доғасымен балқытып қаптастырумен толық қалпына келтірудің орташа құны жаңа нақыш жасау құнының 25...35% құрайды.

Жаңа қалып тетіктерінің шыдамдылығын арттыру және тозғандарын қалпына келтіру үшін тозуға төзімді балқыманы қолданады. Балқытылған қабаттын әртүрлі қасиеттері әртүрлі электрод маркаларын қолданумен алынуы мүмкін.

ЭН-60М, ОЗШ-1, ЭН-60, ЦИ-4 электродтары – 400⁰С температураға дейін сақталатың тозуға төзімділігі жоғарғы бетті алуға мүмкіндік береді, бұл қалыптау кезінде осы температураға дейін қызатын қалыптар үшін өте қымбат.

УОНИ-13/НЖ, ЭШГ, ЦИ-5, Ш-1 электродтары – 400…500⁰С дейін мартенситті қасиетін сақтап ауада суытқан кезде өздігінен шынығатын қасиетке ие балқытып қаптастыру қабатын алуға мүмкіндік береді.

Ыссы қалыптау қалыптары үшін ОЗИ-4, ОЗИ-5 электродтарын қолданады. ОЗИ-4 жұмыстық беті 700...800⁰С дейін қызатың қалып тетіктері үшін қолданылады. ОЗИ-5 – жұмыстық беті 800…850⁰С дейін қызатың қалып тетіктерін балқытып қаптастыру үшін қолданылады.

Ыссы көлемді қалыптау қалыптарының шыдамдылығының төмен болуы және олардың дайындамаларының біршама құнына байланысты, қалыптың толық құнынан 50...70% дейін, кішігірім жөндеу және қалыптау жылғаларын қалпына келтіру ұсталық-баспалау өндірісі экономикасына үлкен әсер етеді.

Көлемді қалыптауға арналған тұтас қалып шыдамдылығы әртүрлі элементтерден тұрады. Дайындау жылғалары, сағалар және шөгуге аландары қалыптаудың – ондаған мың соққысына шыдамды, алдын ала жылғалар біршама аз, ал соңғы қалыптау жылғалары оданда аз (дайындау жылғасынан 5...7 есе аз).

Жұмсалатың жабдықтарды толық пайдалану мақсатында құрастырылған қалыптарды қолданады. Әмбебап қалып-жиынтығын және қалыптандырылған ендірмелерді қолданумен құрама пішіні мен өлшемдері бойынша ұқсас соғылмаларды қалыптау мүмкіндігі пайда болады.

Тоқпақтардың ауыспалы ендірмелерін қолдану жоғары легірленген қалып болаттарын қолдану есебінде қалыптардың шыдамдылығы 1,5...3,5 есе артады.

Суықтай қаңылтыр қалыптау қалыптарының жұмыстық қабілетінің төмендеу сипаттамасы жұмыстық беттердің тозуы болып табылады. Тозу орындаушы өлшемдердің өзгеруі, беттердің сапасының төмендеуі, кесу қырларының мұқалуы, ұяқалыпта ақау қабаттарының пайда болуымен анықталады.

Қалыптың тозған тетіктері ажарлаумен, әрлеумен немесе балқытып қаптастыру одан әрі өңдеумен, гальваникалық қаптаумен қалпына келтіріледі.

Құйылған қатты қорытпаларды механикалық өңдеу шарықтастармен ажарлау, бабына жеткізу немесе әрлеумен - сәйкесінше ұнтақ немесе май ұнтақпен, жүргізіледі.

Құйылған қатты қорытпалармен балқытып қаптастырылған пішінөзгерту қалыптарының шыдамдылығы 10...15 есе, ал стеллитпен балқытып қаптастырылған ажырамалы қалыптар, асаптық болаттан жасалған қалыптардың шыдамдылығымен салыстырғанда 5...6 есе артады..

1. Өндірістік үрдіс;

А) технологиялық үрдістік аяқталған бөлігі;

В) белгілі кәсіпорында шығарылатын бұйымдарды жасау немесе жөндеуге қажетті өндіріс құралы мен адамдардың әрекеттерінің жиынтығы;

С) операцияларды орындау үрдісіндегі жұмысшы әрекетінің аяқталған жиынтық;

D) қолданылатын құралдар мен беттің тұрақтылығымен сипатталатын, операцияның аяқталған бөлімі;

E) бір жұмыс орнында жүргізілетін, технологиялық үрдістің аяқталған бөлігі.
2. Құрастыру бірлігі

A) бұл кәсіпорында дайындауға жататын, зат немесе заттар жинағы;

В) бұл энергия немесе өндіріс жұмысының қозғалысын мақсатты түрде жүзеге асыратын механизм немесе механизмдер үйлесімі;

С) бұл жеке құралатын және бүтін құрастыру үрдісіне қатысатын, бұйым бөлшегі;

А) әмбебап нақты жабдықтар;

В) жоғарыөнімділікті арнайыландырылған жабдықтар;

С) әмбебап, арнайыландырылған және арнайы. ЧПУ білдектер, өңдеу орталықтары;

D) ЧПУ білдектерінің иілгіш автоматталған жүйелері, ЭЕМ басқарылатын және тасымалданатын құрылғылармен байланысты;

E) әмбебап нақты және жоғарыөнімділікті арнайыландырылған жабдықтар.
5. Жеке өндірістегі жұмысшылар біліктілігі

А) біліктілігі төмен жұмысшы-операторлар және біліктілігі өте жоғары жұмысшылар;

В) өте жоғары;

С) реттелген білдектер мен автоматтарда біліктілігі едәуір (срав­нительно) төмен жұмысшы-операторлар жұмыс істейді. Цехтарда біруақытта жоғарыбілікті білдектерді баптаушылар, электронды техника мен пневмоавтоматика мамандары жұмыс істейді;

А) материалдар маркасының бірыңғайлығы, еңбексиымдылығы;

А) орнықтардың тұрақтылық принципі өңделетін дайындамалардың дәлдігі мен сапасына ешқандай әсер етпейді; өңделетін дайындамалардың дәлдігі мен

В) орнықтардың тұрақтылық принципі өңделетін дайындамалардың дәлдігі мен бетінің кедір-бұдырлығын азайтады;

С) орнықтардың тұрақтылық принципі өңделетін дайындамалар бетінің кедір-бұдырлығын арттырады;

D) орнықтардың тұрақтылық принципі өңделетін дайындамалардың дәлдігін азайтады;

E) орнықтардың тұрақтылық принципі өңделетін дайындамалардың дәлдігі мен бетінің кедір-бұдырлығын жоғарылатуға мүмкіндік береді.
8. Дәлдік қандай көрсеткіштермен сипатталады?

А) өлшемдер дәлдігімен;

В) геометриялық пішінінің дәлдігімен;

С) өлшемдер дәлдігімен, кедір-бұдырлық дәрежесімен;

В) қарастырылатын партияның барлық дайындамалары үшін әрбір өңделетін дайындамадан келесіге өту кезінде заңдылықты өзгеретін қателік;

С) қарастырылатын партияның барлық дайындамалары үшін тұрақты болып қалатын немесе әрбір өңделетін дайындамадан келесіге өту кезінде заңдылықты өзгеретін қателік;

D) қарастырылатын партияның әртүрлі дайындамалар үшін әркелкі мәнге ие, және оның пайда болуы ешқандай заңдылықтарға бағынбайтын қателік;

E) қарастырылатын партияның барлық дайындамалары үшін тұрақты, және оның пайда болуы ешқандай заңдылықтарға бағынбайтын қателік.
10. Өлшемдер дәлдігін бағалау қандай әдістермен жүзеге асырылады?

А) эталонды үлгілермен салыстыру әдісімен;

A) бақыланатын өлшемді, дәлдігі бақыланатын өлшем дәлдігінен жоғары, өлшейтін құралмен бірнеше нүктені өлшеу әдісімен;

С) өңдеу кезіндегі дайындаманы бекіту шарты (консольді немесе ортада) тегіс еместік пішіні мен өлшеміне әсер етпейді;

А) әмбебап нақты және жоғарыөнімділікті арнайыландырылған жабдықтар;

В) ЧПУ білдектерінің иілгіш автоматталған жүйелері;

С) әмбебап, арнайыландырылған және арнайы. ЧПУ білдектер, өңдеу орталықтары;

D) жоғарыөнімділікті арнайыландырылған жабдықтар;

Е) әмбебап нақты жабдықтар.

А) жануыштау, жону, дөңгелектету, бүрлеу;

С) электрұшқындық өңдеу, тартажону, ұңғылау, бұрғылау;

Е) жануыштау, әрлеу, ысқылау, жону, дөңгелектету, бүрлеу .

А) жануыштау, әрлеу, ысқылау, жону, дөңгелектету, бүрлеу;

В) электрұшқындық өңдеу, тартажону, ұңғылау;

С) қаралтым жону, жоңғылау, тегіс ажарлау, электржеліндік өңдеу;

D) бүрлеу, кеңейжаю, тесікті қыртысжажу, тесіктерді шариктермен немесе құралбіліктермен мөлшерлеу, илемділік деформациялау;

E) жануыштау, жону, дөңгелектету.
19. Тетіктерді абразивті құралдармен өңдеудің технологиялық әдістері

А) жануыштау, жону, дөңгелектету, бүрлеу;

С) жануыштау, әрлеу, ысқылау, ажарлау;

Е) бүрлеу, кеңейжаю, тесікті қыртысжазу, тесіктерді шариктермен немесе құралбіліктермен мөлшерлеу.

А) тетіктердің жұмыс сызбасы;

В) тетіктердің жұмыс сызбасы мен техникалық шарттары;

С) шығару көлемі, тетіктердің жұмыс сызбасы мен техникалық шарттары;

D) тетіктердің жұмыс сызбасы, техникалық шарттары, шығару көлемі, бұйым шығарудың жоспарланған уақыт интервалы;

Е) тетіктердің жұмыс сызбасы, техникалық шарттары, шығару көлемі, бұйым шығарудың жоспарланған уақыт интервалы, нақты жабдықтар жайлы мәліметтер, бар жабдықтар мен басқа да жергілікті өндіріс жағдайлары жайлы мәліметтер.

В) дайындаманың үстел устінде орналасуының еш қатасы жоқ;

С) үстел үстінде екі дайындама орнатылады;

D) үстелде қосымша жүктер орнатылады немесе дайындаманың үстелге түсіретін қысымын тарататын арнайы төсемдер қолданылады;

Е) өңдеудің щадящие режімін тағайындау;
22. Қандай тоқпақтардың тұғырлары төсте бекітіледі?

А) тоқпақтар тұғыры төспен байланысты емес;

В) соқпалық тоқпақтардың тұғырлары төсте бекітіледі;

С) қалыптаушы тоқпақтар тұғырлары төсте бекітіледі;

D) біртіреуішті соқпалы тоқпақтардың тұғырлары төсте бекітіледі;

Е) соқпалық тоқпақтардың аркалы тұғырлары төсте бекітіледі.

С) алдымен жоғарғы табаны өңделеді, содан кейін одан төменгісі белгіленеді;

D) өңдеуге бірдей әдіптері бар дайындамларды алумен;

Е) текшеде бір орнатумен екі тіреуіштерді бір уақытта өңдеу.

А) кез-келген құрылымдық болат, дайындама алу әдісінің еш қатысы жоқ;

В) кез-келген құрылымдық болат, дайындаманы центрден тепкіш құю арқылы алу;

С) кез-келген құрылымдық болат,дайындаманы қысыммен құю арқылы алады;

D) қоспаланған болат, дайындаманы шыбықтан кесіп алу арқылы алады;

Е) сапалы болат, дайындаманы ары қарай термоөңдейтіндей соғу арқылы алады.

А) пісіру;

В) бұрандалы қосу;

С) кілтекпен;

D) оймакілтекті қосылыс;

Е) конусқа тұйық қосу.

D) цилиндрдің келесі жөндеу өлшеміне дейін кеулейжонылады, жөндеу өлшемінің поршені мен балдағы жасалады;

Е) цилиндр жаңаына ауыстырылады.
27. Ұсақ қаңылтырқалыпты баспақтардың тұғырын алу әдісі

А) болат құйма;

В) қаңылтыр илем;

С) сортты илем;

D) шойын құйма;

Е) аралас-болат құймалар және пісіріп қосылған қаңылтыр илем.

А) құйылған шойын (СЧ20) дайындамалар;

В) құйылған болат (35Л) дайындамалар;

С) 45 болаттан сортты илем;

D) 40ХН болаттан баспақты соғылма;

Е) 45 болаттан тоқпақты соғылма.

А) диаметрлі өлшемнің дәлдігі және тіреуішті мойнақ пішінінің дәлдігі;

В) диаметрлі өлшемнің дәлдігі және эксцентрик пішінінің дәлдігі;

С) диаметрлі өлшемдерінің дәлдігі және тіреуішті мойнақ пен эксцентрик пішінінің дәлдігі;

D) пішін дәлдігі және тіреуішті монақ бетінің кедір-бұдырлығы;

Е) диаметрлі өлшемдерінің дәлдігі және тіреуішті мойнақ пен эксцентрик пішінінің дәлдігі, осыбеттердің кедір-бұдырлығы, тіреуішті мойнақ пен эксцентрие остерінің параллельдігі.

30. КШМ тегершігіне қойылатын, негізгі техникалық талаптар

А) қонтыру тесігінің дәлдігі, барлық беттердің жоғары центрлестігі;

В) жетек белдігінің астындағы фасонды беттер дәлдігі;

С) қондыру тесігінің дәлдігі, жетек белдігінің астындағы фасонды беттер дәлдігі, барлық беттердің жоғары центрлестігі, айналу остерін сәйкес теңгеру;

D) барлық беттердің жоғары центрлестігі, айналу остерін сәйкес теңгеру;

6. 
   Курс бойынша емтихан сұрақтары
   

2. Механикалық өңдеуге технологиялық талаптар. Технологиялық және технологиялық емес құрылымдарға мысалдар.

3. Соғу, қалыпатау, құю әдістерімен алынған дайындамаларға технологиялық талаптар.

4. Өндіріс түрлері, олардың технологиялық сипаттамасы және жұмыстың ұйымдасқан әдістері.

5. Технологиялық жүйе қатаңдығының өңделетін беттің сапасына әсері.

6. Технологиялық жүйе қатаңдығыны өңдеу дәлдігінің фактор тәрізді.

7. Түзілімдер мен тетіктер құрылымының технологиялылығы. Құрылым технологиялылығын бағалау критериі.

8. Операцияның шоғырлануы мен дифференциациясы жайлы түсінік.

9. Технологиялық үрдіс құрылымы және оның элементтерін анықтау: операция, әрекет, тұрақ.

10. Қазіргі уақыттығы машинажасау технологиясына қойылатын талаптар. Өндірістік және технологиялық үрдіс.

11. Технологиялық үрдістің бірінші және келесі операцияларында негіздік бетті таңдау. Білдектерде тетіктерді орнату әдістері.

12. Пішін, өлшем және беттердің орналасу дәлдігін бақылау әдістері мен құралдары.

13. Беттер жайлы түсінік және олардың. Беттің кедір-бұдырлығы.

14. Беттің сапасына әсер ететін технологиялық факторлар. Беттің сапасын бағалау және өлшеу әдістері.

15. Кедір-бұдырлық параметрлерін тағайындау (Назначение) және олардың дәлдік параметрлерімен өзара байланысы.

16. Әдіп түсініктемесі. әдіптер классификациясы. Әдіптер мен шақтамаларды анықтау әдістері және олардың құрылымы.

17. Жоңқаларды түсіріп металл құралдармен өңдеу. Өңдеу дәлділігі. Қолданылатын білдектер.

18. Жоңқаларды түсірмей өңдеу. Өңдеу дәлділігі. Қолданылатын білдектер.

19. Абразивті құралмен өңдеу. Өңдеу дәлділігі.

20. Өңдеудің электржеліндік, электрохимиялық әдістері. Қолданылу аймағы. Жабдық.

21. Басты біліктерді жасау дәлдігімен бетінің сапасына қойылатын талаптар. Термоөңдеу. Беріктендіруші өңдеу әдістері.

22. Басты біліктерді өңдеудің технологиялық маршруты, оның ерекшеліктері, қолданылатын жабдық.

23. Қосиінді машиналардың басты білігін жасау технологиясы. Дайындама алу әдісі және материал. Беттің сапасына және жасау дәлдігіне қойылатын талаптар.

24. Тісті дөңгелектерді, тегершіктерді жасау технологиясы. Материал. Дайындама алу әдістері.

25. Тұғырлардың құрылымдық әртүрлілігі. Дайындама алу әдісі және материалы. Механикалық өңдеудің типтік технологиялық маршруты.

26. Тоқпақ төсінің құрылымдық әртүрлілігі. Дайындама алу әдісі және материалы. Техникалық талаптар.

27. Тоқпақтар мен гидравликалық баспақтарды құрастыру ерекшеліктері.

28. Түзілімдерге, механизмдерге және бүтіндей машинаға қойылатын талаптар.

29. Гидробаспақтар цилиндрлерін механикалық өңдеудің технологиялық маршруты. Цилиндрлердің тұйық және жанама ішкі тесіктерін өңдеуге арналған жабдықтар.

30. Гидробаспақтар мен тоқпақтар цилиндрлерін жасау технологиясы. Дайындама алу әдістері. Механикалық өңдеудің құрылымдық әртүрлілігі, типтік технологиялық маршруты.

31. Сырғақтар, баба жасау технологиясы. Дайындама алу әдісі және материалы. Өңдеудің типтік технологиялық маршруты.

32. Тұрқылық тетіктерге қойылатын технологиялық талаптар. Механикалық өңдеудің типтік технологиялық маршруты. Қолданылатын жабдық.

33. Қосиінді баспақтардың дәлділігін мөлшерлеу. Құрастырылған түзілімдер мен машиналарды сынақтан өткізу.

34. Басты біліктердің бет сапасы мен жасау дәлділігіне қойылатын талаптар. Термоөңдеу. Беріктендіруші өңдеу әдістері. Бақылау.

35. Басты біліктерді механикалық өңдеудің технологиялық маршруты, оның ерекшеліктері, қолданылатын жабдық.

36. Қосиінді машиналардың басты біліктерін жасау. Дайындама алу әдісі және материалы. Басты біліктерге қойылатын техникалық талаптар.

37. Гидравликалық баспақтар колоннасын жасау технологиясы. Материал. Дайындама алу. Механикалық өңдеудің технологиялық маршруты.

38. Тоқпақ соташығын жасау технологиясы. Материал. Дайындама алу. Механикалық өңдеудің технологиялық маршруты. Термоөңдеу.

39. Қалыптарды жөндеу және қалпына келтіру.

40. Тоқпақтық қалып жасау. Бастапқы материал, дайындама алу әдістері. Жасауға техникалық шарттар.

41. Ұсақ тоқпақтық қалыптарды механикалық және термиялық өңдеу ерекшеліктері.

42. Орташа тоқпақтық қалыптарды механикалық және термиялық өңдеу ерекшеліктері.

43. Ірі тоқпақтық қалыптарды механикалық және термиялық өңдеу ерекшеліктері.

44. Қосиінді ыссықалыптау баспақтарына арналған қалыптар. Десте мен жұмысшы ендірмелерді жасау технологиясының ерекшеліктері.

45. Тоқпақтық қалыптар жасауға арналған жабдықтар. Дайын қалыптарды бақылау.

46. Көлденең соғу машиналары мен гидравликалық баспақтар қалыбын жасау технологиясының ерекшеліктері.

47. Қалыптарды құрау, бабына жеткізу, сынақтан өткізу және амалдау.

48. Қалыптарды жөндеу және қалпына келтіру.

49. Қалыптарды жасау технологиясына әсер ететін факторлар. Сызықты және сызықты емес беттерді өңдеу.

50. Қалыптарды жасау кезінде қолданылатын, технологиялық амалдар. Тетіктердің жұмыстық бетті соңғы өңдеу және бабына жеткізу.

51. Қаңылтырлы қалыптауға арналған қалыптар жиынтығын жасау технологиясы. Дайындама алу әдістері және материалы.

52. Қалыптардың қалыптандырылған тетіктері. Қалыптандырылған тетіктерді жасаудың технологиялық маршруты. Термоөңдеу. Бақылау.

53. Шағылған және тесілген ұяқалып пен сотандарды жасау. Дайындама алу әдісі және материалы.

54. Қалыптардың технологиялық қолданылуына байланысты жұмысшы тетіктерді жасау ерекшеліктері: төмен, қалыпты және жоғары дәлділікті қалыптар.

55. Пластмассадан жасалған сотандар мен ұяқалыптарды жасау ерекшеліктері.

56. Қалыпт тетіктерін өңдеу ерекшеліктері: белгілеу, беттік өңдеу, жұмыстық беттерді соңғы өңдеу және бабына жеткізу.

57. Ұсақ тоқпақ қалыптарын механикалық және термиялық өңдеудің ерекшеліктері.

58. Орташа тоқпақ қалыптарын механикалық және термиялық өңдеудің ерекшеліктері.

59. Ірі тоқпақ қалыптарын механикалық және термиялық өңдеудің ерекшеліктері.

60. Қосиінді ыссы қалыптау баспақтарына арналған қалыптар.

61. ҚЫҚБ қалыптарының жұмыстық ендірмелері мен дестелерін жасау технологиясының ерекшеліктері.

62. Тоқпақ қалыптарын жасауға арналған жабдықтар.

63. Бойлық-соғу машиналарының қалыптарын жасау технологиясының ерекшеліктері.

64. Гидравликалық баспақтардың қалыптарын жасау технологиясының ерекшеліктері.

65. Қалыптарды құрастыру, қалпына келтіру, сынау және қабылдау.

66. Қалыптарды жөндеу және қалпына келтіру.

67. ҰҚЖ негізгі тетіктерін жөндеу және қалпына келтіру.

68. Қалыптарды жасау технологиясына әсеретуші факторлар. Сызықты және сызықты емес беттерді өңдеу.

69. Қалыптарды жасау кезінде қолданылатын технологиялық амалдар. Тетіктердің жұмыстық беттерін соңғы өңдеу мен бабына жеткізу.

70. Қаңылтыр қалыптау үшін қалыптар жиынтығын жасау технологясы.

71. Қаңылтыр қалыптау үшін қалыптар жиынтығы тетіктерінің дайындамасын алу әдістері мен материалы.

72. Қлыптардың қалыптандырылған тетіктері.

73. Қалыптандырылған тетіктерді жасаудың технологиялық маршруты.

74. Қлыптардың қалыптандырылған тетіктерін термиялық өңдеу. Бақылау.

75. Шағу және тесу ұяқалыптары мен сотандарын жасау.

76. Қалыптың технологиялық қолдануына қарай жұмыстық тетіктерді жасаудың ерекшеліктері: дәлдігі төмен қалыптар.

77. Қалыптың технологиялық қолдануына қарай жұмыстық тетіктерді жасаудың ерекшеліктері: дәлдігі орташа қалыптар.

78. Қалыптың технологиялық қолдануына қарай жұмыстық тетіктерді жасаудың ерекшеліктері: дәлдігі жоғары қалыптар.

79. Пластмассадан ұяқалыптар мен сотандарды жасау ерекшеліктері.

80. Қалып тетіктерін өңдеу ерекшеліктері: белгілеу, бетерді өңдеу, жұмыстық беттерді соңғы өңдеу мен бабына жеткізу.

1. Материалдарды қысыммен өңдеу технологиясы технологиясы – бұл қажетті сападағы машиналарды жасау туралы ғылым, өндірістік бағдарлама мен көрсетілген мөлшерде, және де беілген мерзімде аз еңбек шығынымен, яғни төменгі өзіндік құнымен.

2. Бұйым – кәсіпорында жасалынатын өндірістің кез-келген заты.

3. Тетік – құрастыру операцияларын қолданбай, маркасы мен атауы біртекті материалдардан жасалған бұйым.

4. Құрастыру бірлігі – бұл құрама бөліктері құрастырылатын бұйым.

5. Өндірістік үрдіс – өзара байланысқан іс әрекеттердің жиынтығынан тұрады, олардың нәтижесінде бастапқы материалдар мен шалаөнімдер дайын бұйымға айналады.

6. Технологиялық үрдіс өндіріс затын өлшеу мен күйін анықтау әрекеттерінен тұратын өндірістік үрдістің бөлігін айтамыз.

8. Көмекші операциялар – (оларға тасымалдау, бақылау, таңбалау және басқада жұмыстар жатады) өлшемдері, пішіндерін, сыртқы түрін немесес өңделетңн бұйымның қасиетін өзгертпейтін, бірақ технологиялық үрдісті жүргізуге қажетті операция.

9. Жеке өндіріс – жасалатын немесе жөнделетін бұйымның атаутізімінің көптігімен және бұйымды шығарудың аз көлемімен сипатталады.

10. Сериялы өндіріс – периодты қайталанатын партиялармен жасалатын немесе жөнделетін бұйымның шектелген атаутізімімен және бұйымды шығару көлемінің көптігімен сипатталады.

11. Жаппай өндіріс – ұзақ уақыт бойы үздіксіз жасалатын немесе жөнделетін бұйымның атаутізімінің аздығы және бұйымды шығару көлемінің көптігімен сипатталады.

12. Тетіктің дәлдігі деп оның сызба талаптарына сәйкескелуін айтамыз: өлшемі, геометриялық пішіні, өңделетін беттердің өзара дұрыс орналасуы және олардың кедір – бұдырлық дәрежесі.

13. Тетіктің (дайындаманың) бет сапасы деп – ретімен қолданылатын бір немесе бірнеше технологиялық әдістердің әсер ету нәтижесінде оның беткі қабатының күйін айтамыз.

16. Орнықтандыру деп – таңдалған координаттар жүйесіне қатысты дайындама немесе бұйымға қатысты қажетті күйге келтіруді айтамыз.

17. Бірлік технологиялық үрдіс – атауы, типтік өлшемі бір, орындалуы өндіріс түріне тәуелді емес бұйым жасау үрдісі.

18. Типтік технологиялық үрдіс – құрылымдық және технологиялық белгілері ортақ бұйымдар тобын жасаған кезде қолданылады.

19. Маршрутты технологиялық үрдіс – операция мазмұнында әрекеттер мен өңдеу режімін көрсетілмеген, құжаттамалармен орындалады.

20. Операциялық технологиялық үрдіс – операция мазмұнында әрекеттер мен өңдеу режімін көрсетілген, құжаттамалармен орындалады.

21. Маршруттық операциялық технологиялық үрдіс – операцияның бір бөлігіне әрекеттер мен өңдеу режіміне нұсқау беріліп, ал бір бөлігіне нұсқау берілмейтін құжаттамалармен орындалады.

22. Маршруттық карта – бұл технологиялық бірізділіктің барлық операциялары бойынша бұйым жасау мен бақылаудың технологиялық үрдісі жазылған құжат.

23. Операциялық карта – бұл әректтер бойынша жабдықтар, әбзелдер және өңдеу режімдері көрсетілген операциялардың жазбасы бар құжат.

24. Құрастыру – бұл дайындама немесе бұйымның құрамды бөлігінің ажырамалы немесе ажырамайтын қосылысының түзіліуі.

25.Тоқпақтар – соғылмаға соққымен және квази соққымен әсерететін ұсталық–қалыптау машиналары

26. Баспақтар – соғылмаға квазистатикалық әсер ететін ұсталық–қалыптау машиналары.

27. Орнату – өңделетін дайындамалар немесе құралатын құрастыру бірліктерін бекіту кезінде орындалатын технологиялық операцияның бір бөлігі.

28. Қалып сотаны – қалыптау кезінде қалыпталатың материалмен қамтылатын және жылжымалы болып табылатын қалыптың жұмыстық элементі.

29. Қалып сотанының бөлігі – сотанның жұмыстық контуры.

30. Қалыптың сотан-ұяқалыбы –қалып сотаны мен ұяқалыбының белгілері бар, қалыптың жұмысшы элементі.

МАЗМҰНЫ
1. Пәннің оқу бағдарламасы –SYLLABUS ………......................……………………….…..3

2. Негізгі таратылатын материалдар мазмұны ......…...........…………………………….....7

2.1 Курстың тақырыптық жоспары ………………………...........……………………….….7

2.2 Дәріс сабақтарының қысқартылған жазбалары...........………………………………... .8

2.3 Студенттің оқытушы басшылығымен өзіндік жұмысы аясында сабақтың жоспары..63

2.4 Студенттердің өзіндік жұмысы аясында сабақтың жоспары....……………………….64

2.5 Курс бойынша курстық жобалар тақырыбы .......…………............……………………65

2.6 Өзіндік бақылауға тест сұрақтары …...……………………............…………………...66

2.7 Курс бойынша емтихан сұрақтары.......……………………...........……………………71

Шығу туралы мәліметтер

Білдек жасау, материалтану және машина

жасау өндірісінің технологиясы кафедрасының

мәжілісінде мақұлданған

___________________2013 ж № ___хаттамасы

Өнеркәсіптік инженерия институтының ҒМК

ұсынылған ___________ 2013 ж №___ хаттамасы




5В073800 «Материалдарды қысыммен өңдеу технологиясы» мамандығына арналған

«Жабдықтар мен әбзелдерді өндіру технологиясы» пәні бойынша

СТУДЕНТТІҢ ПӘНДІК