ҚҰрылымы пәннің оқу әдістемелік кешені (ПОӘК)

Жүктіліктің физиологиялық даму ағымында ұрық пен бала жолдасының дамуына байланысты әйел ағзасында өмірге маңызды мүшелер мен жүйелердің дамуы байқалады. Бұл өзгерістер ұрықтың дамуы мен өсуінің қолайлы жағдайын туғызуға, айқын адаптациялық-бейімделу сипатына ие. Эндокринді, жүрек қан -тамыр, тыныс алу, ас қорыту, несеп шығару, орталық жүйке және жыныс жүйелерінде физиологиялық өзгерістер туындайды.

Жүктілік кезіндегі көптеген өзгерістер барлық жүйелер мен ағзаларды қамтиды. Әйел ағзасындағы кейбір өзгерістер әйелді алғаш тексере бастағанда-ақ, ал кейбірі арнайы және күрделі тексеруден өткеннен кейін барып байқалады. Мысалы, ішкі секреция бездерінің жұмысы.

Жүктілікке байланысты, барлық физиологиялық құбылыстар тіріліп, жалпы ағза түлейді. Жүйелер мен ағзалардың қызметі өз қорларын пайдалану мүмкіншілігі арқылы жүзеге асады, кейде қалыптан тыс жағдайда өтуі мүмкін.

Жүкті әйел ағзасындағы физиологиялық өзгерістерді шартты түрде екі үлкен топқа бөлуге болады:1. Жалпы өзгерістер.2. Жыныс аймағындағы өзгерістер.

Жүкті әйелдің сырт бейнесі, әсіресе жүктіліктің екінші жартысында қатты өгереді. Көп әйелде бет бейнесі жартысында қатты өзгереді. Көп әйелде бет бейнесі дөрекіленіп, аяқ-қолдары, бет сүйегі, жақтары үлкейеді.Іш үлкейген сайын омыртқа сүйектері түзеліп, иық пен желке артқа қарай шалқаяды. Осының бәрі олардың жүріс-тұрысын өзгертеді. Шекспир айтқандай, “жүктілердің тәкаппар жүрісі” пайда болады. Жүктілік кезінде жамбас сүйек қосылыстарында қашанда қатты өзгерістер, әсіресе шат қосылысының жан-жаққа ажырауы байқалады.Тері қабаттары да өзгереді. Жатырдың өсуіне байланысты құрсақ созылып, іштің ақ жолағы кеңейеді. Іштің төменгі жағында, шат аймағында, жамбаста және сүт бездерінде шамадан тыс май жинала бастайды. Терінің көбірек созылған жерлерінде жүктілерге тән жолақтар, терісіне тән қоңыр түсті дақтар пайда болады. Дақ, әсіресе, бетте айқын көрінеді, сонымен бірге іштің ақ жолақтарында, емшек ұшында, айналасында, қынап қабырғаларында, емшек бездерінде, көктамырдың кеңеюі мүмкін. Әдетте, ол босанғаннан кейін қалпына келеді.

Перинатальді мерзiм деп ұрықтың 22 аптадан бастап құрсақ iшiндегi дамуы ,ұрықтың массасы 500 г жеткенде және өмiрiнiң 7 күнiне дейiн жалғасып жатқан жаңа бастап жүрген мерзiм . Бұл мерзiм адамның өмiрiндегi ең маңызды кезеңi болып табылады. Перинатальді мерзiмiндегi өлiм-жiтiм перинатальді өлiм-жiтiм деп аталады. Бұл көрсеткiш ана мен нәрестенің денсаулық жағдайын, сонымен бiрге жүктiлiк кезінде , босануға дейінгі,босану ,босанудан кейінгі кезеңдерде дәрiгерлiк жәрдемдi көрсету сапасын тууға дейiн мiнездейдi Перинатальді жоғалтулардың негiзгi себептер. Перинатальді өлiм-жiтiмiнiң белгiсi факторлар. Зақымдайын факторлардың ұрыққа ықпалы.

Әйелдер кеңес консультацияларында жүкті әйелдердің диспансерлік бақылауы. Тексеру. Перинаталь өлiм-жiтiмiнiң қатер тобы. Ұрықтың антенатальды қорғауы жүктiлiктiң ағымы мен ұрықтың жағдайы жүйелi түрде бақылауда болады. Ұрықтың антенатальді қорғауындағы әйелдер кеңес консультациясының рөлi. Босануға психопрофилактикалық әзiрлеу.

Медицина-тектiк консультацияның ұрықтың даму ақауларында профилактикалық және диагностикалық рөлi. Медицина-тектiк кеңеске бару үшiн көрсетулер: тұқым қуалайтын аурудың бір жұбайларында болуы немесе , қандас туысқан неке , жас шамасы тұқым қуалаған аурулары бір баланың тууы немесе дамытудың кемiстiктерi, жүктiлiктiң ерте мерзiмдерiнде әр түрлі дәрі-дәрмектерді қабылдау , өздiгiнен түсіктердің көп болуы , айқын емес этиологияның алғашқы бедеулiк, алдыңғы жүктілікте өлi туылулардың болуы, 35 жастан үлкен.