С. В. Кожанова Жалпы иммунология
жүктеу/скачать 19,87 Mb. Pdf көрінісі
|
Жалпы иммунология оқулық
| ЫОО-ТӘРІЗДЕС РЕЦЕПТОРЛАР
Туа біткен иммунитеттің паттерн-танушы жасушаішілік рецептор- ларына көптеген бактериялардын жасушалык кабырғасынын құрамына кіретін бактериялы пептидогликан компоненттерін тануға маманданған N 0 0 тұкымдастығындағы рецепторлар жатады. Оларға N 00 1 , N 002- рецепторлары және криопирин жатады, барлығының кұрамына N 0 0 - домен кіреді. 88 II Бөлім. Туа біткен иммунитет N 0 0 деп белгілену осы рецепторлардын кұрамына кіретін орталык нуклеотид байланыстырушы домен атауынан шыккан, оның көмегімен нуклеотидтер олигомеризацияға ұшырайды ( N 0 0 — писіеоііёе оіщотегііаііоп сіотаіп). N 0 О-домен белгі беруші трансдук- цияны бакылай отырып ^ОО-нәруыздарынын олигомеризациясын шакырады, олар инфламмасома (ағылшын тілінен Іп/Іаттаііоп - кабыну) деп аталатын күрделі жасушаішілік нәруызды кешеннің түзілуін камтамасыз етеді. Оның кұрамына ^ОО-рецепторының амин кышкылды домені, каспаза ферменттері және баска да бірқатар нәруыздар кіреді. Инфламмасоманың көмегімен транскрипциянын ядролык факторы — N Ғ х В белсенеді, ол өз кезегінде кабынуалды цитокиндерінің түзілуін ынталандырады. МООІ-рецепторлар көптеген грамтеріс бактериялардын пептидо- гликандарынын кұрамына кіретін диаминопимелин кышкылынын кұрамындағы дипептидтерді таниды. N002-рецепторлар мен криопирин барлык грамтеріс және грамон бактериялардың пептидогликандарынын кұрамындағы мурамил- дипептидті (МДП) таниды. МЮ-рецепторлар мен крипирин жасушаішілік персистенция- сы тән бактериялардың ПАМК, таниды. Аталған рецепторлардын жасушасыртылык бактериялардың лигандалармен байланысуын келесі механизм камтамасыз етеді: бактерияларды фагоцитозға ұшыраткан жасушалардың цитозолдарына МДП тасымалданады, осы жерде ол ^002-рецепторлармен және криопиринмен танылады. N 0 0 1 мен ^002-рецепторлар кабыну алды цитокиндерінін (ИЛ-1, ИЛ-6, Т ^ Ғ -а ) түзілуін ынталандыратын ^Ғ хВ транскрипция факторының белсенуін шакырады. П002-реңепторлар , бірінші кезекте, макрофагтарда, дендритті жа- сушаларда және ашішектегі Панет жасушаларында экспрессияланған, сонғылары сонымен катар, а-дефенсиндерді түзеді (антимикробты пептидтер). Крон ауруына (ашішектің закымдалуымен жүретін ауто- иммунды ауру) сезімталдыктың жоғарылауы мен МДП танылуынын бұзылуына әкелетін N 0 0 2 - ^ кейбір мутациялар арасында жоғары дәрежеде байланыс бар. А Юйі-реңепторлар көптеген жасушалардың бірінші кезекте, эпи- телиалды жасушалардың цитоплазмасында кездеседі, сондыктан олар эпителиалды тоскауылдардың корғанысында маңызды қызмет атқарады. 6-Тарау. Туа біткен иммунитеттің рецепторлары және олар танытатын молекулалы... 89 Криопирин МДП рецепциясынан кейін ИЛ-1|3 мен ИЛ-18 түзілуіне себепші болады, нәтижесінде II типтегі интерферондардың — ІҒ1Ч-ү түзілуі ынталанады. жүктеу/скачать 19,87 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|