ҚЖТС (І мин) ЖКТС- жүктемеден кейінгі тамыр соғу.
ҚЖТС- қалыпты жағдайдағы тамыр соғуы
Анықталған деректер талданылады: тамыр соғуының 30% артық жиілеуі жүректің өз жұмысының жиырылу санын арттыру нәтижесінде күшейтетіндігін көрсетеді. Бұл шынығуы нашар организмнің реакциясы. Сондықтан бұл адам істейтін жұмыстың мөлшері шамалау қажет. Егер 10 рет отырып- тұрудан кейін тамыр соғуының жиілігі қалыпты мөлшерінен 30 %- тен артық көтерілмесе; жүрек жұмысын қанның систолалық көлемнің есебінен күшейткені болады. Бұл жағдайда 10 рет отырып-тұру жеткіліксіз, сондықтан жұмыстың мөлшерін көбейтуге болады.
4. Ой арқылы жасалатын жұмыстың әсерінен тамыр соғуының өзгеруін анықтау. Тамыр соғу жиілігіне эмоциялық факторлар (әр түрлі сезімдер ойлар) әсер ететіндігін келесі жұмыстың көмегімен дәлелдеуге болады.
Өзіңіздің тамыр соғу жиілігін анықтаңыз: 30 секунд ішінде есептеп, орыныңызда отырған бойда, өзіңіз 20 рет отырып-тұру қимылдарын жасадым деп ойлаңыз. Содан кейін 30 секунтағы тамыр соғуын есептеп, алынған деректерді салыстырыңыз. Бұл жағдайда тамыр соғу жиілігінің өзгеруіне, жүректің жұмысына ми қыртысы әсер ететіндігі анықталады.
Практикалық сабақ № 6 Адамның қанының қысымын анықтау Мақсаты: 1. Артериялық қысымды Коротков тәсiлiмен анықтау әдiсiн үйрену.
2. Қанның систолалық және минуттық көлемiн есептеу әдiсiмен анықтау.
Құралдар:манометр, фонендоскоп, секундомер.
Қан қысымын анықтау үшiн Рива Рочи сфигмонометрi немесе серiппелi манометр қолданылады. Сфигмонометрдiң манжеткасы адамның жалаңаштанған сол қолының бiлегiне шынтақ буынының 2,5-З см жоғарырақ орап байлайды. Манжетканың iшiне резина түтiкшемен жалғасқан грушаның көмегiмен манометр көрсеткiшi 1б0-I80мм сынап бағанасыньң децңгейіне жеткенше ауа үрленеді. Шынтақ иiлiмiне фонендоскоп қойып, манжеткадағы ауаны арнаулы кран арқылы шығара бастайды. Алғашқы үздiк-үздiк дыбыстардың естiлген кезi артериядағы ең жоғары қысымды көрсетедi (максимальды, яғни систолалық қысым). Манжеткадағы ауаны бiртiндеп әрі қарай тыңдалады. Бұл дыбыс жойылған кездегi манометр көрсеткiшi артерия қысымньң ең аз мөлшерiне (минимальды) сәйкес келедi. Максимальды және минимальды қысымның айырмасы-жүректiң систолалық сиымдылығын көрсетедi, оны пульстiк қысым деп атайды.
