Сабақтың тақырыбы:Химиялық талшықтардан жасалған бейматалар

Мақсаты: а)Оқушыларға хлорсутек, тұз қышқылы және олардың физикалық, химиялық қасиеттері жөнінде мағлұматтар беру.

б)Оқушыларды химия ғылымы талап ететін тазалыққа, жауапкершілікке тәрбиелеу.

в)Оқушылардың химиялық тілде сөйлеу, өз бетімен жұмыс жасау дағдыларын дамыту.

Сабақтың түрі: Жаңа материалды меңгерту

Сабақтың әдісі: түсіндіру, көрнекілік, машықтық әдіс, презентация

Оқыту құралдары: компьютер, проектор, слайд, қарындаш,сызғыш, түрлі түсті қатырма қағаз, қайшы, желім

Сабақтың барысы: Оқытушының қызметі Студенттің қызметі Күтілетін нәтиже

І. Ұйымдастыру бөлімі

Амандасу, түгендеу, жұмыс орындарын тексеру, сабақтың тақырыбын жазу, мақсат-міндеттерін таныстыру, қызығушылықтарын ояту

Психологиялық дайындық:

Амандасу, жұмыс орындарын ұйымдастыру, көңіл-күйі көтеріңкі Жасырынған сөздер: шебер, ине, мата Сабаққа дайын болу

ІІІ. Жаңа материалды меңгертуді ұйымдастыр

Иірімжіпті дайындау үшін табиғи текстиль талшықтарын (мақта, жүн, зығыр талшықтары, табиғи жібек қалдықтары т.б.) штапельді химиялық талшықтар және элементарлы химиялық жіптердің жгуттарын қолданады.

Мақала бастамасы Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз.

Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет

Жүннен жасалған иірімжіп келесілерге бөлінеді [1,2]: Қолданылатын шикізат түріне байланысты:

таза жүнді және химиялық талшықтар қосылған жартылай жүнді (аралас);

жүн талшығының түріне байланысты – қой, ешкі, түйе жүнді;

белгіленуіне байланысты – тоқыма, трикотаж және кілем өндірістеріне арналған;

иіру әдісіне тәуелді – жіңішкетарақты, ірітарақты, жартылайтарақты және аппаратты;

құрылымына тәуелді – біржіпті, ширатылған (екі және одан көп жіптерден ширатылған), фасонды;

өңдеу әдісіне тәуелді – боялмаған, ағартылған, боялған, бастырылған, меланжды, мулине.

Түрлі жіптерден тазажүнді және жартылай жүнді маталар ассортименті өндіріледі. Иіру процессі иіру машиналарында іске асады; оның мәні тегіс таспаны қажетті сызықтық тығыздыққа дейін созу, оны ширатып иірімжіп қалыптастыру, собыққа орау. Сақиналы иіру машиналарында иірімжіп ұршыққа қондырылған собық түрінде паторонға оралады. Соңғы кезде сызықтық тығыздығы бойынша тегістігі жоғары, берік иірімжіп алуға мүмкіндік беретін иірудің ұршықсыз әдісі кеңінен қолдана бастады. Таза жүнді және химиялық талшықтар қосылған жартылай жүнді (аралас) маталар келесі түрлерге бөлінеді

белгіленуі бойынша – көйлектік, костюмдік, пальтолық және т.б;

шикізаттың түріне және сапасына байланысты – 60к және одан жоғары сапалы жүннен өндірілген, 50к-58к жіңішке жүннен өндірілген, 50к-58к жартылай жіңішке жүннен өндірілген, 44к-48к жартылай дөрекі жүннен өндірілген, 36к-40к дөрекі біртекті жүннен өндірілген, жіңішке жүнмен химиялық талшықтардан өндірілген, дөрекі жүнмен химиялық талшықтардан өндірілген,

өндіру әдісіне байланысты – тарақты камволды иірімжіп, аппаратты әдіспен өндірілген шұғалы, аппаратты және тарақты иірімжіптер комбинирленген;

өңдеу әдісіне байланысты – боялмаған, тегіс боялған, фасонды, меланжды, түкті;

қосымша өңделген – қыртыстанбайтын, шуымайтын, су сіңірмейтін және т.б.

айқаспа түріне байланысты – майда өрнекті, ірі өрнекті (жаккардты), күрделі, қарапайым.

Текстильді жаймалар әр түрлі әдіспен және түрлі шикізаттан өндіріледі. Қолдану саласына байланысты оларды киімге арналған тұрмыстық және өндірістің түрлі салаларында қолданылатын техникалық, арнайы белгіленуі бар жаймаларға бөледі. Текстиль жаймалар өндірісінің жалпы көлемі тұрмыстық белгіленудегі жаймалардн тұрады. Текстиль өндірісінде шығарылатын маталар, трикотаж жаймалар, бейматалар ассортименті өте кең,-3500 ден астам, Жаймалардың сапасымен құрылымын, қасиеттерін олардың құрамына химиялық жіптермен жіптердің жаңа түрлерін-фасонды ширатылған, түрлі-түсті жіптерді, комплексті жіптерді енгізу, иірудің жаңа әдістерін қолдану, қосымша өңдеу әдістерін қолдану арқылы өзгертеді. Маталардың ең құндысы болып таза жүннен жасалған маталар табылады. Таза жүнді маталарға құрамында басқа талшықтардың үлесі 50% жоғары емес маталар жатады. Тазажүнді маталар ішінде ең құндысы 60к және одан жоғары жүннен өндірілген маталар жатады. Аталған маталардан басқа жүн өнеркәсібінде белгіленуі әртүрлі техникалық маталар, кілем бұйымдары өндіріледі. Иіру өндірісі дегеніміз – табиғи және химиялық талшықтардан иірімжіптің қалыптасуын қамтамасыз ететін механикалық технологиялық процесстердің жиынтығы. Иірімжіптің геометриялық қасиеттері (сызықтық тығыздығы, орташа тығыздығы, тегістігі, үлпектігі ), оның құрылымы (талшықтардың орналасуы, ширату) және физикалық қасиеттері (үзілу салмағы, созылғыштығы, серпімділігі, жылу өткізгіштігі,гигроскопиялығы) талшықтарды қасиеттеріне ғана емес, сонымен қатар иіру жүйесіне де тәуелді болып келеді. Иіру жүйесі иірімжіп өндірісінде қолданылатын технологиялық процесстердің және машиналардың жиынтығы арқылы анықталады

ҮІ. Үйге тапсырма. “ Маталар. Жіптер ” тақырыбына ақпарат жинақтап келу, жиынтық альбомы Дәптердің беті, ине-жіп, қайшы

№6сабақ 7-сынып