Сабақ Күні: Сыныбы: 9 Пәні: қазақ тілі

1.Оқушылармен амандасу

2.Оқушыларды түгендеу

3.Сынып тазалығына көңіл бөлу

4.Оқушылардың зейінін сабаққа аудару

Жаңа сабақ. Оқулықпен жұмыс

3-тапсырма. Мына алғыс сөздерді кім айтатынын айтып беріңдер.

Рахмет, досым! Өркенің өссін! Бақытты бол, айналайын! Арманыңа жет! Сау болсын! Көсегең көгерсін! Аман барып, сау қайт!

4-тапсырма. Үш деңгейлі тапсырманы орындаңдар.

ІІІ деңгей

1.Тұрақты сөз тіркестері сөйлемге қандай мән береді?

2.«Балам, білім ізде!» мәтінінде білімді адамды қалай сипаттағанын айтып беріңдер.

3.Көп нүктенің орнына керекті сөздерді қойыңдар.

• 
  , балам! - деп әже алғысын жаудырды.
  
• 
  Кімнің баласы едің? — деді әжей.
  
• 
  Бегім атамның баласымын, - деді Самат.
  
• 
  Ой, бәрекелді ұқсауын өзінің! - деп іліп ала жөнелді.
  

Атасы туралы естіген Самат шаттана түсті ,көзінен нұр төгілген ол шанасын әжейдің үйіне қарай зымырата жөнелді.

ІІ деңгей

1. 
   Алғыс сөзді не үшін айтады? Қандай алғыс сөздерді білесіңдер?
   
2. 
   Отбасыңда алғыс сөзді кім көп айтады?
   
3. 
   Сен алғыс алып көрдің бе?
   

І деңгей

1.Төмендегі ирек сызбаны пайдаланып, алғыс айтыңдар.

ата-анама ата-әжеме




дүниеге әкелгені жақсы тәрбие ертегіңіз көңіл бөлгеніңіз

үшін бергені үшін үшін үшін

2.Досың сен жоқта анаңа көмектесті. Анаң қатты риза болды. Сен досыңа қандай алғыс айтар едің?

Сабақты бекіту. Сұрақ-жауап әдісі арқылы

Үйге тапсырма. 7-тапсырма. Әр топтан тақырыпқа келмейтін сөздерді алып тастап, дәптерлеріңе жазып алыңдар.

1. 
   Ата, әже, аға, қарындас, әке, ұстаз, сіңлі.
   
2. 
   Аман бол, өркенің өссін, жоқ бол, айналайын, құлыным.
   
3. 
   Алғыс айту, ақыл айту, рахметін білдіру, жаман сөз айту, жылы сөз айту.
   

Бағалау
І-тоқсан. 16-сабақ

Күні:_________

Сыныбы: 9

Пәні: қазақ тілі

ІІ модуль. Өмірлік өнеге

ТҰРАҚТЫ ТІРКЕСТЕР. ОЛАРДЫҢ СӨЙЛЕМ ІШІНДЕГІ ЭКСПРЕССИВТІ МӘНІ. КЕЙІНДІ ЫҚПАЛДЫ ҚАЙТАЛАУ.

Тақырыбы: Батаменен ел көгерер

Мақсаты:

1) білімділік: оқушыларды жаңа тақырыппен таныстыра отырып, ауызекі сөйлеуге үйрету.

2) дамытушылық: ой-өрістерін, сөздік қорын дамыту.

3) тәрбиелік: оқушыларды татулыққа, достыққа, жан-жақтылыққа тәрбиелейді.

Түрі: жаңа сабақ

Әдістері: түсіндіру, баяндау, сұрақ-жауап

Пәнаралық байланыс: орыс тілі, қазақ әдебиеті

Сабақтың барысы

Ұйымдастыру кезеңі

1.Оқушылармен амандасу

2.Оқушыларды түгендеу

3.Сынып тазалығына көңіл бөлу

4.Оқушылардың зейінін сабаққа аудару

Жаңа сабақ. Оқулықпен жұмыс

1-тапсырма. «Бата» сөзінің анықтамасын жазып алып, бірнеше сұрақ құраңдар.

Ақ бата — қасиетті тұмар

Сөз — бүкіл адамзат тарихындағы құдіретті күш. Қазақ халқы осы құдіретті ежелден-ақ білді. Сондықтан озінің әрбір іс, әр қимылын бүкіл ниет, тілегін жиынтықтап алып, ақ тілек, ақ батамен бастап отырған. «Бабадан асқан әз болмас, батадан асқан сөз болмас», «Жауынменен жер көгерер, батаменен ел көгерер» деп тіке байлам жасаған.

Ақ бата - әрқайсымыз үшін де теңдесі жоқ асыл сөз. Бата - бастағалы тұрған істің қасиетті тұмары.

Бата берудің өзіндік орны, жолы, жөні болады. Батаны топ ішіндегі жасы үлкен адам беруге тиіс. Болмаса көптің рұқсатымен жастау болса да, жұрттың ойынан шығатын адам беруіе болады.

Батаның мақсаты:

1. 
   Ел-жұрттың бір-біріне деген сүйіспеншілігін айту.
   
2. 
   Достықка, береке-бірлікке, ынтымаққа шақыру.
   
3. 
   Жақсы іске бас болу.
   
4. 
   Үлкен-кішінің жолын ашу.
   
5. 
   Алдағы өмірге мақсаттар белгілеу. (С.Дәуіт)
   

2-тапсырма. Әңгімені түсініп оқыңдар.

Бата алған Әміржан

Аулада екі бала доп ойнап жүр. Күннің ыстығына да қарайтын емес, кезектесіп қақпаға тұрады. Бір кезде қақпада тұрған Әміржан жүгіре жөнелді. Айдар болса ақ-таң.

Әміржан, сен қайда кеттің?

• 
  Қазір, — деді Әміржан.
  

Әміржан жүгірген бойы барып, бір қарт кісінің қолынан ауыр сөмкесін алды. Екеуі бірдеңе деп сөйлесіп барады.


Батаменен ел кегерер

1. 
   тапсырма. «Бата» сөзінің аныдтамасын жазып алып, бірнеше сұрақ құран, дар.
   

Ад бата — қасиетті тұмар

Сөз — бүшл адамзат тарихындағы құдіретті күш. Б^азад халқы осы дудхрета әжелден-ад бшдь Сондыдтан озінің әрбір хс, әр димылын букш ниет, тінегш жиынтыдтап алып, ад тілек, ак бата- мен бастап отырған. «Бабадан асқан әз болмас, батадан асқан сөз болмас», «Жауынменен жер кегерер, батаменен ел кегерер» деп тіке байлам жасаған.

Ак бата - әрдайсымыз үшін де тендес! жоқ асыл сөз. Бата - бастағалы тұрған !стің қасиетт! тұмары.

Бата берудің өзіндік орны, жолы, жеш болады. Батаны топ ішшдегі жасы үлкен адам беруге тінс. Болмаса көптің руксатымен жастау болса да, жұрттың ойынан шығатын адам берүше болады.

Батаның мақсаты:

1. 
   Ел-жұрттың бір-біріне деген сүшспеннйлтн айту.
   
2. 
   Достықка, береке-бірлшке, ынтымакда шақыру.
   
3. 
   Жақсы хеке бас болу.
   
4. 
   Үлкен-шппнің жолын ашу.
   
5. 
   Алдағы өмірге мадсаттар белгшеу. (С.Дәүш)
   

2. 
   тапсырма. Әңгімені түсініп оқыддар.
   

Бата алған Әййржан

Аұлада екі бала доп ойнап жүр. Күннің ыстығына да қарайтын емес, кезектөсіп кадпаға тұрады. Бір кезде қақпада тұрған Әміржан жүйре жөнелді. Айдар болса ац-тан,.

• 
  Вміржан, сен дайда кеттің?
  
• 
  Қазір, — дед! Әміржан.
  

өміржан жүйрген бойы барып, бір қарт КісіШЦ қолынан ауыр семкөсіп алды. Екеуі б!рдеңе деп сейлөсіп барады.

Айдар «Ауылдан келген туыс апасы шығар, себебі, Әміржанның өз әжесі үйінде ғой» деп ойлады. Бір кезде Әміржан жүгіріп келді де, қақпаға тұра қалды.

Әміржан, сендердің үйлеріңе келді ме?

Айдар, ол үлкен кісі ғой, сөмкесі ауыр екен, көмектестім, одан менің ештеңем де кеткен жоқ, керісінше, ол кісі маған «Өркенің өссін, үлкен азамат бол» деп батасын берді.

3-тапсырма. Мәтін бойынша түсініктеріңді тексеріңдер

Сөйлемдер	Дұрыс	Бұрыс
Бір кезде қақпада тұрған Әміржан жүгіре жөнелді.
Бір қарт кісінің қолынан ауыр сөмкесін алмады.
Айдар, ол үлкен кісі ғой, сөмкесі ауыр екен, көмектестім.
Ол кісі маған «Өркенің өссін, үлкен азамат бол» деп батасын берді.
Ол кісі маған батасын бермеді.

4-тапсырма. Дастарқанда берілетін батаны жаттап алыңдар.

Асың, асың, асыңа,

Бақыт қонсын басыңа!

Таң мезгілі болғанда,

Бөденедей жорғалап,

Қырғауылдай қорғалап,

Қызыр келсін қасыңа!

Денсаулығың зор болсын,

Дастарқаның мол болсын!

Қайда барсаң алдыңда,

Жарқыраған жол болсын!

Әумин!

жүктеу/скачать 6,12 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: