Сабақ Күні: Сыныбы: 9 Пәні: қазақ тілі



бет28/32
Дата08.12.2016
өлшемі6,12 Mb.
#3466
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   32

Сұрақтар:

  1. Қазақ бейнелеу өнері деген қандай өнер?

  2. Қазақ бейнелеу өнерінің ежелгі түрі?

  3. Қазақ бейнелеу өнерінің бастауында кім тұрды?

  4. Қазақстанда бейнелеу өнерінің кәсіби шеберлерін даярлайтын сту­дия нешінші жылы ұйымдастырылып, онда кім сабақ берді?

  5. Қазақ бейнелеу өнері шеберлері алғашқы қадамдарын нешінші жылдары жасады?

  6. Қазақстан суретшілерінің кәсіби шеберлікті тез игеруіне кімдер көмектесті?

  7. Қазақ бейнелеу өнері шығармаларының алғашқы көрмесі қашан және қай қалада ұйымдастырылды?

2-тапсырма. Мәтінді тірек-сызбалар негізінде әңгімелеңдер.



3-тапсырма. Берілген сөздерден сөйлемдер құраңдар. Септік және тәуелдік жалғауларын ажыратыңдар.

  1. Комитеті, Суретшілер одағының, ұйымдастыру, құрылды, республика, 1933 жылы.

  2. 1934 жылы, ашылды, Алматыда, галереясы, Қазац мемлекеттік көркемсурет.

  3. Кейінгі жылдарда, 2-дүниежүзілік соғыстан, барлық, түрі, Қазақ, бейнелеу өнерінің, ілгері, дамыды, кескіндеме, мүсіндеме, графика.

  4. Қазақстан, суретшілерінің, еңбектері, үздік, ұлт өнерінің қазынасына, болып қосылды, асыл мұра.

4-тапсырма. Диалогті сұрақтармен толтырып, өзара сөйлесіңдер.

- ...?


  • Айша Ғарифқызы Ғалымбаева - Қазақстанның халық суретшісі.

  • ...?

  • А.Ғалымбаева 1917 жылы Алматы облысының Еңбекшіқазақ ауданындағы Есіл ауылында дүниеге келген.

  • ...?

  • Ол 1943 жылы Алматының көркемсурет училищесінде, 1949 жылы Бүкілодақтық мемлекеттік кинематография институтында оқыған.

  • ...?

  • Республикалық одақтың және халықаралық көптеген көрмелерге қатысқан.

  • ...?

  • Оның туындылары: «Шопан» (1949); «Менің аулам» (1949), «Қазақ халық киімдері» (1958) альбомы, «Қызыл апорт және табақ» (1994) «Жайнаған гүл шоғыры» (1999), т.б.

  • ...?

  • Ол Қазақстан Республикасы Ш.Уәлиханов атындағы Мемлекеттік сыйлықтың лауреаты, «Құрмет белгісі», «Еңбек Қызыл Ту» ордендерінің иегері.

Сабақты бекіту. Сұрақ-жауап әдісі арқылы

Үйге тапсырма. 5-тапсырма. Мәтінді түсініп оқып, сұрақтар құраңдар. Сұрақтарға өзара жауап беріңдер. Мәтінге ат қойыңдар.

Қазақ ұлттық көркемсурет галереясы 1995 жылы құрылғаннан бастап, «Қазақстан бейнелеу өнері» коллекциясын кешендеуге баса көңіл бөлінді. Қазіргі таңда 10 мыңнан астам көркемсурет туынды­лары Қазақстан Республикасы Ә.Қастеев атындағы Мемлекеттік



Бағалау

ІІ-тоқсан. 6-сабақ

Күні:_________

Сыныбы: 9

Пәні: қазақ тілі

V МОДУЛЬ. ҚАЗАҚСТАН СУРЕТШІЛЕРІ

ҚАЛАУ РАЙ

Тақырыбы: Мазмұндама

Мақсаты:

1)білімділік: оқушылардың алған білімдерін, сауаттылығын тексеру.

2) дамытушылық: ой-өрістерін, сөздік қорын дамыту.

3) тәрбиелік: оқушыларды татулыққа, достыққа, ұлтжандылыққа тәрбиелейді.

Түрі: қорыту сабағы

Әдістері: түсіндіру, баяндау, сұрақ-жауап

Пәнаралық байланыс: орыс тілі, қазақ әдебиеті

Сабақтың барысы:

Ұйымдастыру кезеңі

1.Оқушылармен амандасу

2.Оқушыларды түгендеу

3.Сынып тазалығына көңіл бөлу

4.Оқушылардың зейінін сабаққа аудару



Жаңа сабақ

Мазмұндама мәтіні
Қазақ ұлттық көркемсурет галереясы 1995 жылы құрылғаннан бастап, «Қазақстан бейнелеу өнері» коллекциясын кешендеуге баса көңіл бөлінді. Қазіргі таңда 10 мыңнан астам көркемсурет туынды­лары Қазақстан Республикасы Ә.Қастеев атындағы Мемлекеттік мұражайында сақталған.

1933 жылы Республика Суретшілер Одағының ұйымдастыру комитеті құрылды.1934 жылы Алматыда Қазақ мемлекеттік көркемсурет галереясы ашылды.2-дүнижүзілік соғыстан кейінгі жылдарда Қазақ бейнелеу өнерінің кескіндеме, мүсіндеме, графика түрлері ілгері дамыды. Қазақстан суретшілерінің еңбектері ұлт өнерінің қазынасына үздік асыл мұра болып қосылды.


Сөздік жұмыс

Бейнелеу өнері – изобразительное искусство Көрме – выставка

Мүсіндеме – скульптура Қолданбалы – прикладной

Қалыптасу – формировать Шеберлік – мастерство


Мәтін бойынша төменде берілген сұрақтарға жауап жазу.

1.Қазақ бейнелеу өнері қандай өнер?

2.Қазақ бейнелеу өнерінің ежелгі түрі.

3.Қазақ бейнелеу өнерінің бастауында кім тұрды?


Мәтінді тірек-сызба ретінде әңгімелеңдер. Жауап үлгісі:

көркем кескіндеме

мүсіндеме

Қазақ бейнелеу өнері графика салаларын

сәндік өнер қамтиды

қолданбалы өнер


Жоспар

1.Қазақ бейнелеу өнері тарихы

2.Қазақ суретшілерінің туындылары

3.Орыс суретшісі – Хлудов



Сабақты бекіту. Сұрақ-жауап әдісі арқылы

Үйге тапсырма. Қайталау

Бағалау

ІІ-тоқсан. 7-сабақ

Күні:_________

Сыныбы: 9

Пәні: қазақ тілі

V МОДУЛЬ. ҚАЗАҚСТАН СУРЕТШІЛЕРІ

ҚАЛАУ РАЙ

Тақырыбы: Ә.Қастеев

Мақсаты:

1)білімділік: оқушыларға Әбілхан Қастеев туралы мәлімет беру.

2) дамытушылық: ой-өрістерін, сөздік қорын дамыту.

3) тәрбиелік: оқушыларды татулыққа, достыққа, ұлтжандылыққа тәрбиелейді.

Түрі: қорыту сабағы

Әдістері: түсіндіру, баяндау, сұрақ-жауап

Пәнаралық байланыс: орыс тілі, қазақ әдебиеті

Сабақтың барысы:

Ұйымдастыру кезеңі

1.Оқушылармен амандасу

2.Оқушыларды түгендеу

3.Сынып тазалығына көңіл бөлу

4.Оқушылардың зейінін сабаққа аудару



Жаңа сабақ

Әбілхан Қастеев - қазақтың әйгілі кескіндемешісі, график-суретші, қазақ бейнелеу өнерінің негізін салушылардың бірі. Туып-өскен жері - Алматы облысына қарасты Жаркент төңірегі. Топырақ бұйырған жері - Алматы қаласы. Қазақстанның халық суретшісі (1944). Қазақстан Суретшілер одағы басқармасының төрағасы (1945-1956). Еңбек жолын Түрксіб темір жол құрылысында жұмысшы болып бастады. Мәскеудегі көркемсурет студияларында Н. Г. Хлудов пен И. Бродскийден сабақ алды (1929-1936). Халық өмірінің алуан көріністерін шынайы бейнелеген мыңнан астам көркем туындыларды дүниеге келтірген. Әбілхан қолөнерге, одан соң суретшілік өнерге жастайынан бейім болған. Анасы Айғанша кілем, алаша, бау-басқұр тоқуға, сырмақ сыруға, шым ши жасауға шебер адам болыпты. Әбілхан осы халық өнеріне бала кезінен көз қанықтырып, анасына ою-өрнектер салуға көмектесіп, сурет өнеріне қолын үйретіп өседі. Әбілхан Қастеев суретші ретінде өзіндік дара қолтаңбасымен ғана ерекшеленіп қоймайды, сонымен бірге, ол - туған жері мен өскен елін перзенттік махаббатпен жырлай алған біртуар суреткер.

Сөздікпен жұмыс

Даму – развитие , үлес қосу – внести вклад, дүниетаным – познание мира, ерекшеліктері – особенности, назар – внимание

1-тапсырма. Сұрақтарға жауап беріңдер.


  1. Ә.Қастеев қашан, қайда туылған?

  2. Суретші қайда білім алды?

  3. Ол алғаш Мәскеуге қашан барды?

  4. Ол нелерге қатысты?

  5. Қандай атақтарға ие болды?

2-тапсырма. Мәтіннен 10 етістік теріп жазып, қалау райын жасау.

Үлгі: істейді – істегім келеді



Сабақты қорытындылау. 3-тапсырма. Мәтін бойынша хронологиялық кесте



Жылдар

Мәліметтер

1

1904 ж. 1 қаңтарда

Талдықорған облысында дүниеге келген.

Сабақты бекіту. Сұрақ-жауап әдісі арқылы

Үйге тапсырма. Қайталау

Бағалау
ІІ-тоқсан. 8-сабақ

Күні:_________

Сыныбы: 9

Пәні: қазақ тілі

V МОДУЛЬ. ҚАЗАҚСТАН СУРЕТШІЛЕРІ

ҚАЛАУ РАЙ

Тақырыбы: Ә.Қастеев туындылары

Мақсаты:

1)білімділік: оқушыларға Әбілхан Қастеев туындылары туралы мәлімет беру.

2) дамытушылық: ой-өрістерін, сөздік қорын дамыту.

3) тәрбиелік: оқушыларды татулыққа, достыққа, ұлтжандылыққа тәрбиелейді.

Түрі: қорыту сабағы

Әдістері: түсіндіру, баяндау, сұрақ-жауап

Пәнаралық байланыс: орыс тілі, қазақ әдебиеті

Сабақтың барысы:

Ұйымдастыру кезеңі

1.Оқушылармен амандасу

2.Оқушыларды түгендеу

3.Сынып тазалығына көңіл бөлу

4.Оқушылардың зейінін сабаққа аудару



Жаңа сабақ. Әбілхан қолөнерге, суретшілікке жастайынан бейім болған. Анасы айғаншаға кілем, алаша, бау-басқұр тоқуға, сырмақ сыруға, шым ши жасауға ою-өрнектер салып, суретөнеріне қолын үйретіп өседі.

Оның 1930-1931 жылдары салған "Қарындастың портреті", "Автопортрет" атты туындылары түпнұсқаға ұқсастығымен және кейіпкер болмысын ашуға деген талпынысымен ерекшеленеді. Ол бірте-бірте ел өмірінің алуан салалы тіршілік-тынысына ден қойып, тарихи әлеуметтік өзгерістерге суреткер зердесімен қарай бастайды. Оның "Мектепте" (1930), "Түрксіб" (1932), "Жамбылдың портреті" (1937), "Ескі және жаңа тұрмыс" (1937-1941), "Аманкелді сарбаздары" (1970), "Жас Абай" (1945) сияқты туындылары дарынды суретшінің өткен мен бүгінді шыншылдықпен бедерлеген көркем шежіре іспеттес.

Әбілхан - туған жердің әсем табиғатын, оның дидарындағы адам қолының жасампаз өзгерістерін зор шабытпен бедерлей алған суреткер. Оның "Биік таулы мұз айдын" (1954), "Гүл ашқан алма" (1958), "Менің Отаным" (1959), "Жайлаудағы авто-дүкен" (1963), "Қапшағай ГЭС-і" (1972) сияқты полотнолары эпикалық қарымымен, шыншылдығымен назар аударады.

Әбілхан Қастеев суретші ретінде өзіндік дара қолтаңбасымен ғана ерекшеленіп қоймайды, сонымен бірге, ол туған жері мен өскен елін перзенттік махаббатпен жырлай алған біртуар суреткер.

Сөздікпен жұмыс

Жарқын құбылыс – яркое явление

Әкесінен ерте айырылған – оставшись рано без отца

Таңғалдыру – удивить

Көрме – выставка

Шексіз – безгранично



1-тапсырма. Мәтінді түсініп оқып, диалог құрастырыңдар.

  • Ә.Қастеев қайда туылған? - Ол алғаш Мәскеуге қашан барды?

  • ... - ...

  • Суретші қайда білім алды? Қандай атақтарға ие болды?

- ... - ...

3-тапсырма. Мәтін бойынша үш деңгейлі тапсырмаларды орындау.

Сабақты бекіту. Сұрақ-жауап әдісі арқылы

Үйге тапсырма. Қайталау

Бағалау

ІІ-тоқсан. 9-сабақ

Күні:_________

Сыныбы: 9

Пәні: қазақ тілі

Ү модуль. Қазақстан суретшілері

Қалау рай

Тақырыбы: Диктант

Мақсаты:

1) білімділік: оқушылардың сауаттылығын тексеру.

2) дамытушылық: ой-өрістерін, сөздік қорын дамыту.

3) тәрбиелік: оқушыларды жан-жақтылыққа тәрбиелейді.

Түрі: қорыту сабағы

Әдістері: түсіндіру, баяндау, сұрақ-жауап

Пәнаралық байланыс: орыс тілі, қазақ әдебиеті

Сабақтың барысы

Ұйымдастыру кезеңі

1.Оқушылармен амандасу

2.Оқушыларды түгендеу

3.Сынып тазалығына көңіл бөлу

4.Оқушылардың зейінін сабаққа аудару



Жаңа сабақ

Диктант мәтіні

цолданбалы онер салаларын цамтиды, улттьщ дуниетанымга неггзделген керкем енер. К,азак, бейнелеу енершщ буцаралык, ец ежелг1 тур1
хал ьщтыц к,оленер1 болып табылады.

К^азац бейнелеу енершщ кдлыптасу жэне даму жолы ете курдел1 болды. Онын, бастауында этнограф-галым Ш.Уэлиханов турды.

Кейшг1 зерттеулер Шоцан туындыларынан «Потанин», «Тезек торе», т.б. портреттш жумыстарынан оныц кэсгби суретнплерге тэн шеберлМ байцалатынын аньщтады. Шоцан цазак, бейнелеу енершщ графикалыц саласында гана емес, сонымен цоса кескшдеме сала- сында да жогары шеберлшке жеткен.

Кдзацстанда бейнелеу енершщ кес1би шеберлерш дайындай- тын студия 1920 жылы уйымдастырылып, онда Н.Г. Хлудов, Н. Антонов жэне мусшнп А.С. Пономарев сабак, бердь XX гасырдыц 20-30-жылдары кдзак, бейнелеу онер1 шеберлер1 алганщы кддам- дарын жасады. Жас суретнплер кескшдеме мен графиканыц кэсштгк шеберлггш мецгердь Олар: Н.И. Крутильников, Э. Е^ас- теев, Э. Ысмайылов, И.И. Савельев, Б. Сэрсенбаев, К^. Е^ожьщов, т.б. 1928 жылы Семейде бейнелеу енер1 шыгармаларыныц алганщы кврмес1 уйымдастырылды.



Қазақ бейнелеу өнері - көркем кескіндеме, мүсіндеме, графика және қолданбалы өнер салаларын қамтиды, ұлттық дүниетанымға негізделген көркем өнер. Қазақ бейнелеу өнерінің бұқаралық ең ежелгі түрі халықтың қолөнері болып табылады.

Қазақ бейнелеу өнерінің қалыптасу және даму жолы өте күрделі болды. Оның бастауында этнограф-ғалым Ш.Уәлиханов тұрды.

Шоқан қазақ бейнелеу өнерінің графикалық саласында ғана емес, сонымен қоса кескіндеме саласында да жоғары шеберлікке жеткен.

Қазақстанда бейнелеу өнерінің кәсіби шеберлерін дайындайтын студия 1920 жылы ұйымдастырылып, онда Н.Г.Хлудов, Н.Антонов және мүсінші А.С.Пономарев сабақ берді. Жас суретшілер кескіндеме мен графиканың кәсіптік шеберлігін меңгерді.



86 сөз

Үйге тапсырма. Қайталау
Бағалау

ІІ-тоқсан. 10-сабақ

Күні:_________

Сыныбы: 9

Пәні: қазақ тілі

Ү модуль. Қазақстан суретшілері

Қалау рай

Тақырыбы: Ә.Қастеев атындағы Мемлекеттік өнер мұражайы

Мақсаты:

1) білімділік: оқушыларға Ә.Қастеев атындағы Мемлекеттік өнер мұражайы туралы мәлімет беру.

2) дамытушылық: ой-өрістерін, сөздік қорын дамыту.

3) тәрбиелік: оқушыларды жан-жақтылыққа тәрбиелейді.

Түрі: жаңа сабақ

Әдістері: түсіндіру, баяндау, сұрақ-жауап

Пәнаралық байланыс: орыс тілі, қазақ әдебиеті

Сабақтың барысы

Ұйымдастыру кезеңі

1.Оқушылармен амандасу

2.Оқушыларды түгендеу

3.Сынып тазалығына көңіл бөлу

4.Оқушылардың зейінін сабаққа аудару



Жаңа сабақ

1-тапсырма. Мәтінді түсініп оқып, ат қойыңдар.

2-тапсырма. Диалог бойынша өзара сөйлесу. Етістіктің қалау райы бар сөйлемдерді тауып, етістіктердің жасалу жолдарын түсіндіру.

Жауап үлгісі: Менің Мемлекеттік Ә.Қастеев атындағы өнер мұражайына қайта барғым келеді.

Барғым – бар (түбір етістік), -ғы – қалау райының жұрнағы, м – тәуелдік жалғаудың І жағы.

3-тапсырма. Сөйлемдерге синтаксистік талдау жасау.


  1. 70 жылдық тарихы бар мұражай коллекциясы едәуір өсті және әр дәуірдің әр бағыттағы қылқалам шеберлерінің туындыларымен байыды.

  2. Ә.Қастеев атындағы Мемлекеттік өнер мұражайы коллекцияларының сапалы жоғары болуына орай әлемдік деңгейдегі мұражайлар қатарына жатқызуға болады.

  3. Қазақстан Республикасының Орталық Мемлекеттік мұражайының алғашқы коллекциялары Орынбор мұражайы жинақтары негізінде қалыптасты.

  4. Мұражай жұмысы жалпы халыққа танымал болуы үшін 1944ж. ол Қазақ КСР Орталық мемлекеттік мұражай деп аталды.

Сөздікпен жұмыс

Іргелі – фундаментальный



4-тапсырма. Жоғарыдағы тапсырмаларда берілген мәліметтерді пайдалана отырып, «Әбілхан Қастеев атындағы Мемлекеттік өнер мұражайы» тақырыбына әңгіме құраңдар.

Сабақты бекіту. Сұрақ-жауап әдісі арқылы

Үйге тапсырма. 5-тапсырма. Мәтін бойынша сұрақтарға жауап беру.

  1. Қазақстан Республикасындағы үлкен орталықтардың бірі

  • ....

  1. Ә.Қастеев мұражай жинағында қандай экспонаттар бар?

  • ....

  1. Мұражайдың негізгі мақсаты қандай?

  • ....

  1. Өзің қандай мұражайларға барып көрдің?

Бағалау

ІІ-тоқсан. 11-сабақ

Күні:_________

Сыныбы: 9

Пәні: қазақ тілі

Ү модуль. Қазақстан суретшілері

Қалау рай

Тақырыбы: Тіл дамыту

Мақсаты:

1) білімділік: оқушыларды тақырыптар бойынша ауызкі сөйлеуге үйрету.

2) дамытушылық: ой-өрістерін, сөздік қорын дамыту.

3) тәрбиелік: оқушыларды жан-жақтылыққа тәрбиелейді.

Түрі: жаңа сабақ

Әдістері: түсіндіру, баяндау, сұрақ-жауап

Пәнаралық байланыс: орыс тілі, қазақ әдебиеті

Сабақтың барысы

Ұйымдастыру кезеңі

1.Оқушылармен амандасу

2.Оқушыларды түгендеу

3.Сынып тазалығына көңіл бөлу

4.Оқушылардың зейінін сабаққа аудару



Жаңа сабақ. 1-тапсырма. Мәтінді түсініп оқып, сұрақтар құрау.

Қайрамбаев Жұмақын Қожақынұлы 1953 жылы 8 наурызда дүниеге келген.

Ж.Қайрамбаев 1981 жылы Санкт-Петербург қаласындағы И.Е.Репин атындағы кескіндеме, мүсін және сурет өнері институтын бітіргеннен бері Т.Жүргенов атындағы Ұлттық өнер академиясында ұстаздық етіп келеді.

Ж.Қайрамбаев шығармашылығында натюрморттар, портреттер, табиғат көрінісі, сюжетті картиналар кең орын алған.

Абылай хан, Абай, Құрманғазы портреттері Ж.Қайрамбаевтың іргелі жұмыстары болып табылады.

2-тапсырма. Ж.Қайрамбаевтың бір суретіне сипаттама жазыңдар.

3-тапсырма. Мәтінді түсініп оқып, Б.Табылдиев шығармаларының ерекшеліктерін анықтаңдар.

Балтабай Табылдиев 1940 жылдың 6-шы наурызында Қызылорда облысының Тереңөзек ауданында дүниеге келген. Ол – қазақстандық графика мектебінің классигі, республикалық және халықаралық көрмелердің дипломанты.

4-тапсырма. Мәтінді оқып, «Қазақ халық ертегілері» жинағындағы суреттерде қандай кейіпкерлер бейнеленгенін табыңдар.

1978 жылы жарық көрген «Қазақ халық ертегілері» жинағын Б.Табылдиев безендірген. Бұл кітаптағы суреттер балалардың бірнеше буынына рухани азық болып келеді. Мұндағы суреттер ертегі кейіпкерлерінің сыртқы түр-тұрпатымен бірге, ішкі болмысын да дәл бейнелеп береді. Кітапта қазақ ауылының шынайы өмірі мен тұрмыстық тұтыну заттары өзіне ғана тән өзгеше нақышымен көз қызықтырады.



Сабақты бекіту. Сұрақ-жауап әдісі арқылы


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   32




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет