Мұғалім оқушыларға тақтадан суреттер ұсынып, сұрақ қояды. Әр оқушының ойын тыңдау мақсатында қимақағазға жазуды ұсыну керек.
Саралау: оқушыларға бір тапсырма беріледі, алайда оны орындауда балалар мұғалім тарапынан әртүрлі қолдау алады.
(Т)«Қорытындыла»айдары
– Жақын адамыңа қай құттықтаудытаңдар едің?
Қызықты әңгіме айтып беремін. Жақсы баға алып келемін.
Қолдан ашықхат жасаймын. Ана туралы ән айтып беремін.
Дескрипторы: сұраққа жауап береді, өз ойын айтады.
ҚБ: «Ду қолшапалақ»әдісі
Ақ парақтар
Үй тапсырмасы
Мәтін мазмұнын әңгімелеуге дайындалады.
№74сабақ
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сыныбы: 2-сынып
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы:
Мақал-мәтелдер
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты
2.2.4.1 мақал-мәтел, жұмбақ, ертегі, тұрмыс-салт жырлары, әңгіме, өлеңнің жанрлық ерекшеліктерін анықтау
2.3.3.1 шығармашылық жұмысын мұғалімнің көмегімен сурет, каллиграмма, аппликация, фотосуреттер арқылы ұсыну
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: шығарманың жанрын ажырата алады. Шығармашылық жұмыстарды мұғалімнің көмегімен орындайды. Мақал-мәтелдің мағынасын түсінуге үйренеді.
Дамытушылық: мақал-мәтелдің мағынасын түсіндіріп айта алу біліктілігі жетіледі.
Тәрбиелік: ана тілін ардақтап, бағалай біледі, сөз қадірін терең ұғынуды үйренеді. Мақал-мәтел тіліміздің көркі екенін түсінеді.
Сабақтыңбарысы:
Сабақкезеңі
Педагогтіңіс-әрекеті
Оқушыныңіс-әрекеті
Бағалау
Ресурстар
1. Қызығушылығынояту
Мұғалім тақтаға түрлі суреттер іледі (еңбек туралы, оқу туралы, ерлік туралы т.б.). Оқушылардан осы суреттерге байланысты қандай мақал- мәтел білетінін сұрайды, толықтырады.
Сабақтың тақырыбы мен мақсаты хабарланады.
(Ұ)«Оқуменжазуғадаярлық»әдісі Оқушылар суретті пайдаланып, мақалды толықтырады.
Отпенойнама,күйесің, Суменойнама,батасың.
Дескрипторы: мақал-мәтел айтады.
Суреттер
2.Мағынанытану
Мұғалім оқушыларға кітаптағы екі мәтінді өз бетінше оқуды, мәтіннен мақал-мәтелді табуды ұсынады. Мақал-мәтелдің мағынасын ашуға жетекшілік ете отырып, мақал-мәтелдің анықтамасымен таныстырады.
(Ж)«Түсініпоқы»айдары Оқушылар жұптаса отырып, мәтіндерді оқиды, талқылады. Мақал-мәтелді табады. Мұғалімнің көмегімен мағынасын ашады. Мақал-мәтелдің анықтамасымен таныса отырып, оларды қолдану аясын түсінеді.
Дескрипторы: мұғалімнің қолдауымен мақал-мәтелдің мағынасын ашады.
ҚБ: мұғалімнің қолдау сөздері.
Оқулықта- ғы суреттер
Оқушыларға мақал-мәтелді оқып, не туралы айтылғанын табуына мүмкіндік тудырады.
(Т)«Сәйкестендір»әдісі Оқушылар мақал-мәтелді оқып, не жайында екенін табады.
Жерібайдың –елі бай.(Отан)
Дескрипторы: мақал-мәтелдегі негізгі ойды дәлелмен негіздейді.
Оқулық
Әр мақалдағы негізгі ойды анықтауына қолдау көрсетеді.
Өнерліөргежүзер.(өнер) Ата–балағасыншы.(ата-ана) Кітап–алтынқазына.(білім) Әр мақалдың мағынасын ашуда өмірмен байланыстыра мысал келтіреді.
ҚБ: «Ду қолшапалақ»әдісі
Дәптермен жұмыс
Оқушылардың мақалды дұрыс құрастыруына ықпал жасайды.
Дескрипторы: сөйлемді сауатты, көркем етіп жазады.
Шығармашылық жұмыс
Мұғалім оқушылардың мәтінде кездескен «жұмыла көтеру» деген сөздің мағынасын дұрыс түсінуіне көмектеседі.
жұмылакөтеру–барлығы
бірге әрекет ету
Көп нүктенің орнына тиісті сөзді қойып, мақал-мәтелдерді оқиды.
Еңбектіңнанытәтті, Жалқаудың жаны тәтті.Жұмылакөтергенжүкжеңіл.
Дескрипторы: мақал-мәтелдегі негізгі ойды дәлелмен негіздейді.
ҚБ: «Ду қолшапалақ»әдісі
3.Ойтолғаныс
Мұғалім оқушыларға сұраққа байланысты ойын айтуын ұсынады.
Мақал-мәтел халық даналығы екендігін айтады.
(Т)«Қорытындыла»айдары «Мақал-мәтелдерді қайдан оқимыз?Кімнен үйренеміз?» сұрағына байланысты оқушылар ойын айтады. Мысалы:
«Мақал-мәтелдерді кітаптан, газет- журналдардан оқимыз, радио мен телехабарлардан естиміз. Ата-анамыздан, мұғалімдерден, құрбыларымыздан үйренеміз».
Дескрипторы: сұраққа жауап береді, өз ойын айтады.
2.2.4.1 мақал-мәтел, жұмбақ, ертегі, тұрмыс-салт жырлары, әңгіме, өлеңнің жанрлық ерекшеліктерін анықтау
2.2.7.1 мұғалімнің көмегімен шығармадағы көркемдегіш құралдарды (теңеу, кейіптеу) табу
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: жаңылтпаштың жанрлық ерекшелігін түсінеді. Жаңылтпаштағы теңеу сөздерді табады.
Дамытушылық: оқушылардың логикалық ойлауы мен ой дәлдігі дамиды.
Тәрбиелік: оқушыларды адамгершілікке, ұлтжандылыққа тәрбиелеу.
Сабақтыңбарысы:
Сабақкезеңі
Педагогтіңіс-әрекеті
Оқушыныңіс-әрекеті
Бағалау
Ресурстар
1. Қызығушылығынояту
Мұғалім оқушыларға жаңылтпаш оқудан бастайды. Жаңылтпаштан кейін оқушы жатқа білетін өлеңді оқиды. Содан кейін екі шығарманың айырмасын сұрайды.
Жаңылтпаш оқуда оқушының не байқағанын сұрап, ойын тыңдайды.
Сабақтың тақырыбы мен мақсаты хабарланады.
(Ө)«Оқуменжазуғадаярлық»әдісі Оқушы оқулықта ұсынылған жаңылтпаштарды іштей оқиды.
Үш рет қайталап оқығаннан соң, дауыстап оқуға көшеді.
Оқушы бір жаңылтпашты оқу жылдамдығын әр оқуында арттыра түседі.
Оқушылардың тізбек бойынша, тізбекті үзбей, мәнерлеп, түсініп оқуына қолдау көрсетеді. Сонымен қатар жаңылтпашты оқуда жаңылмау керек екендігін есіне салады.
(Т)«Түсініпоқы»әдісі Балалар мәтінді мұқият оқып, жоғарыдағы сұраққа берілген өзінің жауабымен салыстырады.
Дескрипторы: мәтінді оқиды, өзінің сөзімен айтып жеткізеді.
ҚБ:«Дуқолшапалақ»әдісі
Оқулық
Мұғалім тапсырма бере отырып, оқушының өз ойын еркін жеткізуіне ықпал етеді.
(Ұ)«Ойлан»айдары Оқушы жаңылтпаштарды жаңылмай оқиды. Қай жаңылтпашты айту қиын болғаны
туралы сұраққа ойланып жауап береді.
Керібайланыс: «Дуқолшапалақ»әдісі
Оқулық
Мұғалім оқушылардың жаңылтпашты шапшаң оқуына ықпал етеді.
Оқушының әр сөзді нақты айтуына, сұраққа жауап беруіне ықпал жасайды.
(Т) «Түсіндір» айдары Жаңылтпаштың мазмұнын қимылмен көрсетеді.
Бірбақбақкөрдімшаңырақтай, Бірбақбақкөрдімсаңырауқұлақтай.
Дескрипторы: жаңылтпаш мазмұнын қимыл, ым-ишарамен көрсетеді.
ҚБ:«Смайл» әдісі
Оқулық
Теңеу сөздерді табуына бағыт береді. Теңеу сөзінің анықтамасын еске түсіреді.
Шаңырақтайы үлкен бе?Саңырауқұлақтайыүлкенбе?
– Ақынбақбақтынегеұқсатады?
Жаңылтпаштың сұрағына жауап береді.
Дәптермен жұмыс
2-тапсырмада мұғалім жаңылтпаш құрастырудағы ұйқастың маңызын түсіндіреді.
Оқушыларға бірнеше сөзге ұйқас іздетеді.
1. Оқушы өзіне ұнаған жаңылтпашты көшіріп жазады.
2-тапсырмада мұғалімнің көмегімен, сөздерді пайдаланып, жаңылтпаш құрап жазады.
Талғат,балғатап, Оншақтыжаңғақшақ.
Дескрипторы: мұғалімнің бағыты бойынша теңеу сөздерді таба алады.
ҚБ:«Отшашу»әдісі
Оқулық, дәптер
3.Ойтолғаныс
Оқушыларға жаңылтпаш айтудың алгоритмін құруға көмектеседі.
(Т)«Қорытындыла»айдары Оқушылар жаңылтпашты жаңылмай айтуды қалай үйренгенін айтып, ой бөліседі.
Мысалы: Ең алдымен жаңылтпаш мәтінін мұқият оқы. Сосын мәтінді жатта. Жаттаған мәтінді шапшаң айтуға дағдылан.
