Сабақтың тақырыбы: § 5 ХҮііі ғ Ресей. Сабақ түрі: «ас-№2» Сабақ әдісі: ббд қалыптастыру

ІІ.КС (14 сөз)

ІІІ.КС бойынша ҚҚС (ООМ бойынша)

ІV. Тест сұрақ (ООМ бойынша)

V. Т.С.Қ. (5 мин)

Жылдамдық:1 қозғалыс

2. билік

4. үкімет

5. әскер

6. жүз

(Оқушылар өз бетімен кілттік сөздерді есте сақтап,іріктейді)

1.қозғалыс

2.сұлтан

3. Е.Пугачев

4. Орта жүз

5. бекініс

6. патша

7. жасақ

9. рубасы

10.Кіші жүз

11. көтерліс

12.гусар

13.хуторлар

14.шекаралық экспедиция (1 мин 30 сек)

Жаттайды,есіне сақтауға 1 мин. беріледі,қайта жаңғыртып,дәптерге жазуға

1 мин.ООМ бойынша тексеріледі.

ІІІ.КС бойынша ҚҚС қою.(ООМ бойынша сұрау)

1.Қай жылы,қай жерде ірі шаруалар соғысы болды? ( 1773-1775ж.ж Ресейде)

2.Кім басқарды,өзін кім деп таныстырды? ( Е.Пугачев.өзін ІІІ Петрмін деді)

3.Қозғаушы күштері кімдер,өзіндік ерекшеліктері қандай? (Орал казактары,әртүрлі халықтардың қатысуы)

4.Не себептен Орта және Кіші жүз қазақтары бұл қозғалысқа қатысты? ( жайылым жетіспеді,бекініс салуға қарсы болды)

5. Е.Пугачев қазақтарға не таратты? ( үндеу,жерлерін қайтарып берем)

6. Кіші жүзге кім,қашан келді? ( 1773ж Пугачев)

7. Кіші жүзге ертіп келген Пугачев жасағының құрамы қанша,кімдер болды? ( 400 адам,

Орыс,чуваш,башқұрт т.б)

8. Қазақ жасақтары Пугачев әскерінің қандай бөліміне қабылданды? ( атты әскер полкіне)

9. Қазақтардан құрылған жасақтың командирі кім болды? ( Андрей Овчинников)

10.Нұралы хан не істеді? ( 1000 сарбазымен келіп,Пугачевпен бірге соғысуға әзір екенің білдірді)

11.Не себептен Нұралы қандай екітүрлі саясат ұстады? ( патшаға көмектеспек болды,көшіп қашып кетті)

12.Қай жылдары қазақ көтерлісшілері Орынборды шабулдауға қатысты? ( 1773-1774ж наурыз айы)

13. Орынборға шабул жасауда кім көзге түсті? ( Досалы сұлтан,200 сарбазымен)

14. Қандай қазақ рубасылары көтерлісті жақтады? ( Ералы,Досалы,Айшуақ,Сейдалы)

15.Қазақ көтерлісшілері қандай ірі бекіністерге шабул жасады? ( Жайық қалашығы,Гурьевке,Орскі,Саратов)

16. Ағаш бекіністерді қазақтар қалай өртеп жіберді? ( жебенің басына от жағып)

17. Қазақтар зеңбірек доптарын қалай жарылмау әдісін тапты? ( суға малынған кигізбен жауып тастады)

18.Е.Пугачевке кім хат жазды? ( Абылай хан)

20. Көтерлісті басуға патша үкіметі қай жердегі әскерлерін әкелді? (Сібірдегі және Орынбор губерниясындағы әскерін)

21.1774ж Орта жүз қазақтары қай бекіністі толық талқандады? ( Ала бұға дала бекінісін)

22.Ресей бұл кезеңде қандай мемлекетпен соғысып болған еді? ( Түркиямен)

23. Е.Пугачев қай жерде талқандалды? (1774ж тамызда,Царицин түбінде)

24. Е.Пугачевты қалай жазалады? ( Мәскеуде басын алды)

25. Пугачев көтерлісі басылғанымен Кіші жүзде көтерлісті кім бастады? ( Сырым)

26. Көктемір кім,ол не деді,неге оның көтерлісін «көзге көрінбейтін қозғалыс»деп аталды? ( Көктемір деген адам Пугачев тірі деп айтты)

27. Жеңілу себебі не? ( жоспар болмады,ұйымдаспаған,)

28. Не себептен 1775ж патша Жайықтың атын өзгертті? ( Пугачевты ұмыттыру үшін,Орал деп атады)

29. Тарихи маңызы қандай? (отаршылдыққа қарсы әр ұлт өкілдерінің бірлестігі болды,1782ж Еділ мен Жайық жағасына қазақтардың қыстап шығуына рұқсат берді)

30. Қандай ұлт-азаттық көтерлістің шығуына сабақ болды? ( 1783ж Сырым Датұлы көтерлісіне)

ІV. Тест сұрақ (ООМ бойынша)

(Оқушылар ООМ бойынша бір-біріне сұрақ қояды)

ІІ.КС (14 сөз)

ІІІ.КС бойынша ҚҚС (ООМ бойынша)

ІV. Тест сұрақ (ООМ бойынша)

V. Т.С.Қ. (5 мин)

Жылдамдық:1 хан

2. билік

4. ұран

6. мемлекет

7. бірлік

І.МЖ((1 бетке 1,5 мин тақырып 7 бет- 10 мин)

(Оқушылар өз бетімен кілттік сөздерді есте сақтап,іріктейді)

1.хандық

3. сабалақ

4.шежіре

5.Абылай хан

6.Шарыш

7.Түркістан

9.алауыздық

10.Ресей

11. император

12.боғдыхан

13.манап

Жаттайды,есіне сақтауға 1 мин. беріледі,қайта жаңғыртып,дәптерге жазуға

1 мин.ООМ бойынша тексеріледі.

ІІІ.КС бойынша ҚҚС қою.(ООМ бойынша сұрау)

1.Абылай қай жылы,қайда дүниеге келді? (Түркістанда 1711ж)

2.Оның азан шақырып қойған есімі кім,неге «сабалақ» атанды? ( Әбілмансұр. Төле бидің ауылында қозы баққан кезі)

3.Ол қандай адам? ( 7 тіл білді,домбырада ойнады,20 дан аса күйі бар,мұсылманша білімі бар)

4.Ол қандай жағынан ерекшеленді? ( ежелден келе жатқан әдет заңдарын және шежірені жақсы біліді)

5.Оны қалай «Абылай» деп атап кетті? ( Ұрандап жауға жекпе-жекке шықты)

6.Шарыш кім? ( Жоңғардың батыры)

7.Абылайдың бейбіт қарым-қатынас орнатуда нені мақсат етті? ( құданалық саясат)

8. «Абылай рубасылары мен сұлтандардың өркөкірек үстемдігіне тыйым салды» деп кім жазды? ( Шоқан)

9.Қай жылы ол хан болды? (1771ж)

10.Абылай билігін қалай жүргізді? (үш жүздің әрқайсысына өз туыстарын билеуші етіп тағайындады)

11.Абылайдың кеңесшісі кім? ( Бұқар жырау)

12.Қандай жағдайларға тыйым салды? (барымтаға,алауыздыққа)

13. Қандай шаруашылықтың дамуына жағдай жасады? ( егіншіліктің дамуы)

14. Патша үкіметі Абылай ханды тек қай жүздің ханы деп таныды? ( Орта жүздің)

15.Не себептен Абылай патша алдында ант қабылдаудан бас тартты? ( мені халық сайлады)

16.Қай жылы Абылай Жоңғарлардың тұтқынында болды?( 1741ж)

17. Жоңғар хандығы қандай жағдайдан кейін әлсіреді? ( Галдан-Цереннің өлімінен кейін)

18.1755ж Цин императоры не істеді? (Жоңғарияға әскер кіргізді)

20.Қай жылы Абылай Қытаймен байланыс орнатты? ( 1756ж)

21.1761ж Қытай боғдыханы қандай жарлық шығарды? ( Аягоз өзенінің оңтүстік жағына көшіп-қонуға тыйым салу)

22.Қай жылы Қытайлар Тарбағатай мен Іле өзені бойындағы жайлымды қайтарды? ( 1767ж)

23. Қазақ –қырғыз байланысы қандай болды? (жаугершілік)

24. Қай жылдары Абылай қырғыздарға жорық жасады? ( 1765ж,1770ж,1779ж)

25. Жорықтар немен аяқталды? ( келісім жасаумен,Абылай аманатқа қырғыз манабының баласын алды)

26.Қай жылы қайтыс болды? (1781ж)

27. Қай жерде жерленген? ( Қожа Ахмет Яссауи мазарында)

28. «Абылай ешкімгеде бас иген жоқ» деп орыстың ғалымы кім айтты? ( И.Краф)

29. «қазақ даласына ұлы істер тындыру үшін жіберілген құдіретті билеуші болды» деп кім айтты? ( Шоқан)

30. Стелла қай қалада орнатылған? ( Көкшетауда алып ескерткіш стелла орнатылған)

(Оқушылар ООМ бойынша бір-біріне сұрақ қояды)

ІІ. ҚҚС. (ООМ бойынша)

ІІІ.ИС (ООМ бойынша)

ІV. Т.С.Қ.(5 мин)

1. азаматтық

2. әскери

3. сот

5. би

7. «бидің билігі»

8. куәлар

9. ант

11. жаза

13. айып

15.дүре

17.қылмыс

18. «дат тақсыр»

19. барымта

20.патша

21.отар.( 2 мин)

Жаттайды,есіне сақтауға 2 мин. беріледі,қайта жаңғыртып,дәптерге жазуға

1 мин.ООМ бойынша тексеріледі.

ІІ.КС. (14 сөз.ООМ бойынша)

ІІІ. ҚҚС. (ООМ бойынша)

ІV.СТС (ООМ бойынша)

V. Т.С.Қ.(5 мин)

І.ҚҚС ( үй тапсырмасы)

1.Қай жылы,қай жерде Сырым батыр бастаған көтерліс болды? ( 1783-1797ж.Кіші жүзде)

2. Көтерлістің шығу себебі не? ( жайлым жер азайды,казак әскерлерінің әрекеті,Нұралының патша қолшоқпары болуы.)

3.Қозғаушы күштері кімдер,кім басқарды? (кіші жүз халқы, Сырым)

4. Сырым кім? ( Байбақты руының старшыны)

5. Бала кезіңде қандай атқа ие болған,өз замандастары арасынан қалай ерекшеленеді? ( «Бала би» ақылды,шабандоз)

6. « Сырым батыр-жігерлі,терең ойлы,қайратты,батыл,айлалы ерекше тұлға » деп кім айтты? ( Д.Ч.Бульжер)

7. Көтерлісшілердің басты талабы не? ( патшаның қазақ жерлерін тартып алуын тоқтату)

8. 1782 ж қандай жарлық шықты? (Жайық жағасына уақытша мал бағуға рұқсат етті)

9. 1783ж қай жерге қазақтар шабул жасады? (Гирьял бекінісіне)

10. Не себептен Орта Азия хандықтарымен жасаған Ресей патшасының сауда қатынасы әлсіреп кетті? ( сауда керуендерге қазақтардың шабул жасауы)

11.Нұралы хан Кіші жүзден қашан қуылды? ( 1786ж)

12.Патша үкіметі алдында қандай міндет түрды? ( Кіші жүзде басқарудың жаңа түрін енгізу)

13. 1784ж Орынбор губерниясының бастығы болып кім келді? ( О.А.Игельстром)

14. О.А.Игельстром реформасының мәні не болды? ( хан билігін жою)

15. Оның ұсынысын кім қолдады? ( ІІ Екатерина)

16. Реформа бойынша қандай жаңа әкімшілік орган құрылды? ( расправалар)

17. Расправалардың құрылуы кімдерді биліктен шектетті? ( сұлтандарды)

18.Сырым кімдермен келіссөз жүргізе бастады? ( Хиуа хандығымен)

20. 1791ж Кіші жүзге кім хан болды? ( Ералы)

21. Қай жылы Сырым Елек қорғанына шабул жасады? ( 1792ж 1000 сарбазымен)

22. 1797ж Сырым қайда шабул жасады? ( Хан ордасына,Есім ханды өлтірді)

23. Кіші жүзге хан етіп кімнің кандидатурасын ұсынды? ( қартайған Айшуақтың)

24. Не себептен Сырым Хиуа хандығына көшіп кетті? ( көтерлісті жалғастыруға мүмкіндіктері болмады)

25. Жеңіліп қалу себебі не? (екі жақты соғысуы,бір жағы патшамен,екінші жағы сұлтандар мен хан төңірегіне топтасқандармен)

26. Екінші жеңіліп қалу себебі? ( ұйымдаспаған,стихиялы)

27. Ең басты жнңілу себебін ата? ( рулар арасындағы алауыздық)

28. Тарихи маңызы қандай? ( отаршылдыққа қарсы көтерліс болды)

29. Патша көтерлісті басып тастағанымен қандай жеңілдік жасауға мәжбүр болды? ( жайлым жерге жеңілдіктер берді)

30. Ішкі Орда қай жерде , қашан құрылды? (1801ж Жайық өзенінің оң жағалауында)

(Оқушылар өз бетімен мәтінмен жұмыс жасайды)

1. сауда

2. тауар

3. базар

4. ақша

5. «Ақ базар»

6. саудагер

7. сұлтан

8. қамба-қойма

9. жәрмеңке

10. дүкен

11. «шаңды жорық»

12. керуен-сарай

13. құл

Жаттайды,есіне сақтауға 1 мин. беріледі,қайта жаңғыртып,дәптерге жазуға

1 мин.ООМ бойынша тексеріледі.

ІІІ. ҚҚС қою.(ООМ бойынша сұрау)

1. «Олар өздерінің тұрмысына қажетті нәрселердің барлығын да Ресеймен,Бұхармен сауда жасау арқылы алып тұрды» деп кім айтты? ( зерттеуші ғалым Георги)

2. Қазақтар Ресеймен сауданы қандай бекіністерде жасады? ( Орынбор,Петропавл,Омбы)

3. Қазақ халқы базарға қандай тауарлар әкелді? ( мал,мал шаруашылығы шикізаты,аң терісі)

4. Ресейден қандай тауарлар әкелінді? ( фабрика –зауыт өнімдері)

5. Қазақ-Ресей саудасының ерекшеліктері қандай? ( айырбас сауда,баға баламасы болмады,сапасы төмен тауарлар әкелді)

6. Сауда бірлігі не болды? (ісек қой)

7. Бағасы 75 тиын тұратын 18 метр кенепті неге айырбастады? ( жылқы мен өгізге)

8. «Қырғыздардың (қазақ) саудаға ебі жоқ.....» деп кім жазды? ( П.Паллас)

9. Айырбас сарайы қашан,қайда салынды? ( 1743ж Орынбор түбінде )

10. Жергілікті қазақтар Айырбас сарайын қалай атады? ( «Ақ базар»)

11. Оның құрлысы,қабырғасының ұзындығы қанша? ( 4 бұрышты,ұзындығы- 430м)

12. Айырбас сарайының ішкі жағында нелер салынған? ( дүкендер мен қамба-қоймалар)

13. Орта Азиядан нелер әкеліп сатты? ( жібек,мата-мақта,шапан,кілем,)

14. Сауда кезіңде тәртіпті кімдер қадағалап отырды?( аға офицер басқаратын 1 рота солдаттар)

15. Орта жүз қазақтарына қай жерде сауда жасауға рұқсат берді?( 1743ж Үй шекара бекінісіне,1745ж Орск бекінісіне )

16. Қай жылы Абылай сұлтан Жәмішев бекінісінде сауда жасауға кімнен рұқсат сұрады?

( Сібір өкімет билігінен,1745ж)

17. Өтініш жасаудың себебі не? (астық,шұға,пышақ,балта жеткіліксіз еді)

18. Кім Семей мен Жәмішев бекіністеріне сауда жасауға рұқсат берді? ( ген.Киндерман)

19. Не себептен бұл бекіністерде сауда тоқтап қалды? ( жоңғар шапқыншылығынан)

20. 1750ж қазақтар қай жерде сауда жасай бастады? ( Троицкіде)

21. Қандай қалалардан көпестер келді? ( Мәскеу,Қазан,Тула....)

22. Қай жылы,кімнің өтініші бойынша Петропавл бекінісіне қысқы сауда жасауға рұқсат етілді(1759ж,Абылай сұлтанның)

23. Малмен қатар қазақтар саудаға тағы не шығарды? ( тұз)

24. Шекара шебіндегі бекіністерде қазақ және Орта Азия саудагерлеріне арнап нелер салынды? ( мешіттер мен керуен-сарайлар)

25. Қандай бекіністер ірі сауда орталықтарына айналды? ( Петропавл мен Семей)

26. ХҮІІІ ғ.қазақтар арасында қандай сауда кенінен тараған жоқ,оларды тек неге пайдаланды? ( құл саудасы,үй қызметіне пайдаланды)

27. Құлдарға неге сенбеді? ( малдарын да, ауылды а оларға тастап кетпеген,олар соғыс кезінде тұтқынға түскен жаулар)

28. «Шаңды жорық» қай жылы болды? ( 1771ж)

29. Ресейде қай жәрмеңкеде құл саудасы болды? ( Ірбіт жәрмеңкесінде)

30. Қай жылы,кім орта жүз қазақтарынан алынған 400 құлды бостандыққа жіберді?

( 1822ж,Батыс-Сібір ген.губ. Г.Х. Гасфорт)

ІV. СТС (ООМ бойынша)

1. «Олар өздерінің тұрмысына қажетті нәрселердің барлығын да Ресеймен,Бұхармен сауда жасау арқылы алып тұрды» деп Паллас айтты? ( зерттеуші ғалым Георги)

2. Қазақтар Ресеймен сауданы Жетісу,Верный бекіністерде жасады?

( Орынбор,Петропавл,Омбы)

3. Қазақ халқы базарға қазан,соқа,самавар әкелді? ( мал,мал шаруашылығы шикізаты,аң терісі)

4. Ресейден мал,тұз тауарлар әкелінді? ( фабрика –зауыт өнімдері)

5. Қазақ-Ресей саудасының ерекшеліктері жоқ? ( айырбас сауда,баға баламасы болмады,сапасы төмен тауарлар әкелді)

6. Сауда бірлігі теңге болды? (ісек қой)

7. Бағасы 75 тиын тұратын 18 метр кенепті алтынға айырбастады? ( жылқы мен өгізге)

8. «Қырғыздардың (қазақ) саудаға ебі жоқ.....» деп Георги жазды? ( П.Паллас)

9. Айырбас сарайы 1744ж,қайда салынды? ( 1743ж Орынбор түбінде )

10. Жергілікті қазақтар Айырбас сарайын «Қара базар» атады? ( «Ақ базар»)

11. Оның құрлысы,қабырғасының ұзындығы 530м? ( 4 бұрышты,ұзындығы- 430м)

12. Айырбас сарайының ішкі жағында монша салынған? ( дүкендер мен қамба-қоймалар)

13. Орта Азиядан қазан,соқа әкеліп сатты? ( жібек,мата-мақта,шапан,кілем,)

14. Сауда кезіңде тәртіпті сұлтандар қадағалап отырды?( аға офицер басқаратын 1 рота солдаттар)

15. Орта жүз қазақтарына Баспана шекара бекінісінде сауда жасауға рұқсат берді?

( 1743ж Үй шекара бекінісіне,1745ж Орск бекінісіне )

16. 1746 жылы Абылай сұлтан Жәмішев бекінісінде сауда жасауға кімнен рұқсат сұрады?

( Сібір өкімет билігінен,1745ж)

17. Өтініш жасаудың себебі астық мол болды? (астық,шұға,пышақ,балта жеткіліксіз еді)

18. Семей мен Жәмішев бекіністеріне сауда жасауға рұқсат берген жоқ? ( ген.Киндерман)

19. Ақшаның болмауы бұл бекіністерде сауданың тоқтап қалуына себеп болды? ( жоңғар шапқыншылығынан)

20. 1750ж қазақтар Мәскеуде сауда жасай бастады? ( Троицкіде)

21. Алматы,Семейден көпестер келді? ( Мәскеу,Қазан,Тула....)

22. 1760 жылы Петропавл бекінісіне қысқы сауда жасауға рұқсат етілді(1759ж,Абылай сұлтанның)

23. Малмен қатар қазақтар саудаға астық шығарды? ( тұз)

24. Шекара шебіндегі бекіністерде қазақ және Орта Азия саудагерлеріне арнап монша салынды? ( мешіттер мен керуен-сарайлар)

25. Мәскеу бекіністер ірі сауда орталықтарына айналды? ( Петропавл мен Семей)

26. ХҮІІІ ғ.қазақтар арасында құл саудасы кенінен тарады,оларды тек неге пайдаланды?

( құл саудасы,үй қызметіне пайдаланды)

27. Құлдарға сенді? ( малдарын да, ауылды а оларға тастап кетпеген,олар соғыс кезінде тұтқынға түскен жаулар)

28. «Шаңды жорық» 1781 жылы болды? ( 1771ж)

29. Ресейде жәрмеңкеде құл саудасы болған жоқ? ( Ірбіт жәрмеңкесінде)

30. 1833 жылы орта жүз қазақтарынан алынған 400 құлды бостандыққа жіберді?

( 1822ж,Батыс-Сібір ген.губ. Г.Х. Гасфорт)

ІІ.КС. (14 сөз.ООМ бойынша)

ІІІ. ҚҚС. (ООМ бойынша)

ІV.СТС (ООМ бойынша)

V. Т.С.Қ.(5 мин)

І.МЖ ( 6бет-10 мин)

ІІ.КС (14 сөз тақтаға жазылған,салыстырады)

1. керуен

2. үкімет

3. хан билігі

4. бастық

5. округ

7. округтық приказ

8. заседатель

9. баж салығы

10. дистанциялар

11. империя

12. «түтін салығы»

13. І Александр

14. реформа

Жаттайды,есіне сақтауға 1 мин. беріледі,қайта жаңғыртып,дәптерге жазуға

1 мин.ООМ бойынша тексеріледі.

ІІІ. ҚҚС қою.(ООМ бойынша сұрау)

1. ХІХ ғ. 20 шы жылдары патша үкіметі қандай шешімге келді? ( қазақ жерінде хандық билікті жою)

2. Хандық биліктің жою себебін ата? ( хан беделі түсті,сұлтандар арасында алауыздық,патшаға қарсы көтерлістердің көбеюі)

3. 1822ж « Сібір қырғыздары туралы Жарғаның» авторы кім? ( М.М.Сперанский)

4. Бұл Жарлықты кім бегітті? ( І Александр патша)

5. Қазақстанда жүргізіліп жатқан реформалардың мақсаты не? (Орта жүзде хандық биліктің жойылуы)

6. Қандай өзгерістер жүргізілді? ( әкімшілік,сот,аумақтық басқару)

7. «Қазақстанға жаңа құрылымды қабылдату үшін агенттерді,татар молдаларын жібере бастады» деп кім айтты? ( Н.Коншин)

8. Басқарудың қандай жүйесі енгізле бастады? ( округтік жүйе)

9. Округтер неге бөлінді? ( округ-болысқа-болыс-ауылғы)

10. Әр округте неше болыс,әр болыста неше ауылдан болды? ( 15-20 болыс,10-12 ауыл)

11.Округті,болыстарды,ауылдарды кімдер басқарды? ( округ-аға сұлтан,болыс- болыстар,ауылдауыл старшындары)

12. Әр округте қандай мекеме құрылды? ( округтік приказдар)

13. Округтік приказдар құрамында кімдер тағайындап қойылатын болды? ( ресейлік 2 заседатель)

14. Ішкі күзет кімдерден іріктелді? ( Сібір казактарынан)

15. Сайлау неше жылда бір рет жүргізілді, ауыл старшындары қалай сайланды? ( 3 жылда бір рет,өздері сайлады,округтік мекеме бегітетін)

16. Патша биліктен кімдерді шеттете бастады? ( Шыңғыс тұқымдарын)

17. Округтік приказдардың міндеттерін ата? ( қауіпсіздік,білім беру,барымта тыйым салу,діни мәселені шешу,көпестерді бақылау)

18. «приказдардың сот жүргізу ісі ұзақ уақытқа созылып,еш нәтижесіз аяқталды» деп кім айтты?

( А. Гейнс)

19. Жасақ төлеу деген не,қандай малға салынған жоқ? ( 100 бастан бір бас, түйеге салынған жоқ)

20. Жатақтар кімдер? ( көшуге жағдайы келмеген кедейлер)

21. Сауда керуендерінен қандай салық алынды? ( баж салығы)

22. Миссанерлер кімдер,олардың мақсаты не? ( хрстиан дінін уағыздаушылар,мұсылмандарды өз діндеріне күштемей кіргізу)

23. 1824ж,1831ж қандай округтер ашылды? ( Қарқаралы және Көкшетау,Аягөз)

24. 1856ж Жетісу жерінде қандай округ ашылды? ( Алатау ерекше округі)

25. Орта жүзді басқаруды кім қолына алды? ( Батыс Сібір ген-губер.Омбы обылыстық басқармасы)

26. Кіші жүздің соңғы ханы кім? ( Шернияз)

27. 1824ж қандай Жарғы шықты,оның авторы кім,не мақсатпен қабылданды? ( « Орынбор қазақтары жөніндегі Жарғы»,Эссен, Кіші Жүзде хандық билік жойылды)

28. Дистанция дегеніміз не? ( Кіші жүз территориясына шекара шебіне жақын тұратын қазақтарды басқару үшін құрылған әкімшілік бірлік)

29. «қамқоршы» қызметі қашан пайда болды? (1844ж .Кіші жүзде)

30. «Округ басшылары параны кім көп берсе,соны басшы еткен» деп кім айтты? ( Ф.фон Шварц)