Интерпретация
«Адамды оның туған ортасы емес, тәртібі не төменгі кастаның мүшесіне, немесе брахманға айналдырады» деп Будда айтқан
Саралау:
Жоғары деңгейдегі оқушылар бұл тапсырманы жеке орындап, Будданың бұл пікірі индуизмның қандай басты белгісіне қарама қайшы болып табылады сұрағына талдау қорытынды жасайды
|
Сабақтың соңы
|
Сабақтың аяғындағы кері байланыс:
- не білдің, не үйрендің?
- түсініксіз болған тұстар бар ма?
- тағы не үйренер едің?
|
|
Саралау – Сіз оқушыларға қандай тәсілмен көмектесесіз? Сіз басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға қандай тапсырмалар бересіз?
|
Бағалау – Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз?
|
Пәнаралық байланыстар.
Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау. Ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолдану
|
|
|
|
Сабақ бойынша рефлексия
Сабақ мақсаттары немесе оқу мақсаттары шынайы және қолжетімді болды ма?
Барлық оқушылар оқу мақсатына қол жеткізді ме? Егер оқушылар оқу мақсатына жетпеген болса, неліктен деп ойлайсыз? Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?
Сабақ кезеңдерінде уақытты тиімді пайдаландыңыз ба? Сабақ жоспарынан ауытқулар болды ма және неліктен?
|
Бұл тарауды сабақ туралы рефлексия жасау үшін пайдаланыңыз. Сол бағандағы өзіңіз маңызды деп санайтын сұрақтарға жауап беріңіз.
|
Қорытынды бағалау
Сабақта ең жақсы өткен екі нәрсе (оқыту мен оқуға қатысты)?
1:
2:
Сабақтың бұдан да жақсы өтуіне не оң ықпал етер еді (оқыту мен оқуға қатысты)?
1:
2:
Осы сабақтың барысында мен сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/ қиындықтары туралы нені анықтадым, келесі сабақтарда не нәрсеге назар аудару қажет?
|
Ұзақ мерзімді жоспардың тарауы: 2 В бөлімі – Ежелгі Үндістан: буддизмнің гүлденуі мен индуизмнің триумфі Мектеп:
Күні: Мұғалімнің аты-жөні:
Сынып: 5 Қатысқандар: Қатыспағандар:
|
Сабақтың тақырыбы: Үндістанның Тынық мұхит пен Жерорта теңізі аралығындағы сауда орталығы ретіндегі рөлі қаншалықты маңызды болды
|
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сәйкес)
|
5.4.1.3 – ежелгі өркениеттердің шаруашылық жүйесін сипаттау;
5.2.4.2 – ғылымдардың (арифметика, геометрия, астрономия, медицина) пайда болып, дамуына шаруашылық іс-әрекет пен әлеуметтік өзгерістердің ықпалын сипаттау
|
Сабақтың мақсаты:
|
Ежелгі Үнділердің шаруашылық туралы білу
Ежелгі Үнділердің саудасы мен керуен жолдарының бағдарларына сипаттама беру
Ғылымдардың дамуына шаруашылық пен сауданың ықпалын анықтау
Барлық оқушылар: Үндістанның ежелгі өркениеттерінің ерекшелігін айтады
Оқушылардың басым бөлігі: Тарихи деректердің мазмұнын түсінеді
Кейбір оқушылар: тәжірибелік тапсырмалар жасау барысында тарихи деректермен және мәтінмен жұмыс
|
Бағалау критерийі
|
Суретті түсіндіріп, маңызды ақпаратты анықтау
Картада 2 кем емес сауда бағдарын анықтай алады
Сауда жолдарының бойында 3 кем емес географиялық аймақтарды атай алады
|
Тілдік
мақсаттар
|
Оқушылар орындай алады: Ежелгі Үнділердің саудасы мен керуен жолдарының даму себебін түсіндіреді
Пәндік лексика және терминдер
Зебу, каботаж саудасы, эталон, дәмдеуіш
Диалогқа/ жазылымға қажетті сөз тіркестер
Мемлекеттің өзгеруі/жетістіктері .......
Мемлекеттің әлеуметтік/экономикалық/саяси/мәдени саласындағы жетістіктер ..........
Ең маңызды өзгерістер/жетістіктер.....
|
Құндылықтарға баулу
|
Үндістандағы өркениет ерекшеліктерін ажырату арқылы басқа мәдениет пен көзқарасқа құрметтеуге баулу
|
Пәнаралық
байланыс
|
География – картадан сауда керуен жолдарын белгілеу
Әдебиет – тарихи деректерден үзінділер танысу және зерттеу;
Қазақ тілі – тапсырмалар орындау барысында тіл құзыреттіліктері(тілдік, сөйлеу,тыңдау,жазу) көрініс табады
|
Алдыңғы білім
|
ежелгі мемлекеттердің саяси құрылымының ерекшеліктерін біледі
|
Жоспар
|
Сабақтың жоспарланған кезеңдері
|
Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері
|
Дереккөздер, ресурстар
|
Сабақтың басы
|
Тақырыпқа шығу мақсатында оқушыларға үнді сауда керуеннің суреті көрсетіледі.
Өздеріңді көпес ретінде елестетіңіздер. Жұпта келесі сұрақтарды талқылаңыздар:
Басқа елдерде сату үшін қандай тауарды апаратын едіңіздер?
Үнді тауарларын сатуға қай мемлекеттерге бағыт аласыз? Неліктен?
Талқылау
Сабақ тақырыбы мен мақсаттары анықталады
|
|
Сабақтың ортасы
|
Қысқаша шолу ретінде үнділер қандай шаруашылықпен айналысқаны туралы және қандай өндіріс көздері болғаны туралы айтылады
Ж Практикалық тапсырманы ұйымдастырып орындау. Оқушылар тарихи деректен мәтінді қарастырып келесі тапсырмаларды орындайды:
Үнді тауарларының басқа елдерге тасымалдануының қандай тиімді бағдары болды?
Бұл бағдар қандай географиялық аймақтар арқылы өтті?
Ежелгі үнді көпесі сауда тауарларының сатылуын сәтті жүргізгісі келсе, онда ол қандай ғылыми білімдерге ие болуы тиіс?
Қалыптастырушы бағалау. Дескрипторлар.
Оқушылар:
Картаға тауарларды тасымалдауға тиімді бағдарларды дұрыс салады
Географиялық аймақтарды дұрыс анықтайды
Үнді көпестерінің дағдыларын анықтап түсіндіреді.
Ж Екінші практикалық тапсырманы ұйымдастырып орындау. Ежелгі Үндістанда саудагерлер салмақты және ара қашықтықты өлшеу үшін жеке өлшеу бірліктерін пайдаланған. Біз метрлік жүйені қолданамыз. Ал, енді өздеріңіз мөлшер мен қашықтықты өлшеудің жеке жүйесін құрастырып көріңіз. Эталон ретінде кез келген мөлшерді алуға болады. Бірақ ескертіңіз, сіздердің эталондарынды қолданысқа енгізу үшін ол қарапайым әрі түсінікті болуы қажет
Қалыптастырушы бағалау. Дескрипторлар.
Оқушы:
Интерпретация
Синх саудагерінің алыс саяхаттан үйіне оралғандағын көз алдыңызға елестетіңіз. Ол өз туыстары мен достарына не деп хабарлады
Саралау:
Жоғары деңгейдегі оқушылар бұл тапсырманы жеке орындап, өз саяхаттары туралы әңгіме құрастырады.
|
|
Сабақтың соңы
|
Сабақтың аяғындағы кері байланыс:
- не білдің, не үйрендің?
- түсініксіз болған тұстар бар ма?
- тағы не үйренер едің?
|
|
Саралау – Сіз оқушыларға қандай тәсілмен көмектесесіз? Сіз басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға қандай тапсырмалар бересіз?
|
Бағалау – Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз?
|
Пәнаралық байланыстар.
Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау. Ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолдану
|
|
|
|
Сабақ бойынша рефлексия
Сабақ мақсаттары немесе оқу мақсаттары шынайы және қолжетімді болды ма?
Барлық оқушылар оқу мақсатына қол жеткізді ме? Егер оқушылар оқу мақсатына жетпеген болса, неліктен деп ойлайсыз? Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?
Сабақ кезеңдерінде уақытты тиімді пайдаландыңыз ба? Сабақ жоспарынан ауытқулар болды ма және неліктен?
|
Бұл тарауды сабақ туралы рефлексия жасау үшін пайдаланыңыз. Сол бағандағы өзіңіз маңызды деп санайтын сұрақтарға жауап беріңіз.
|
Қорытынды бағалау
Сабақта ең жақсы өткен екі нәрсе (оқыту мен оқуға қатысты)?
1:
2:
Сабақтың бұдан да жақсы өтуіне не оң ықпал етер еді (оқыту мен оқуға қатысты)?
1:
2:
Осы сабақтың барысында мен сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/ қиындықтары туралы нені анықтадым, келесі сабақтарда не нәрсеге назар аудару қажет?
|
Ұзақ мерзімді жоспардың тарауы: 2 В бөлімі – Ежелгі Үндістан: буддизмнің гүлденуі мен индуизмнің триумфі Мектеп:
Күні: Мұғалімнің аты-жөні:
Сынып: 5 Қатысқандар: Қатыспағандар:
|
Сабақтың тақырыбы: Ежелгі Үндістанда ғылыми білімдер қаншалықты дамыды
|
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сәйкес)
|
5.2.4.2 – ғылымдардың (арифметика, геометрия, астрономия, медицина) пайда болып, дамуына шаруашылық іс-әрекет пен әлеуметтік өзгерістердің ықпалын анықтау
|
Сабақтың мақсаты:
|
Ғылыми білімдердің Ежелгі Үндістан мен барлық адамзат өміріне тигізген әсерін сипаттау
Барлық оқушылар: Үндістанның ғылыми білімдердің даму ерекшелігін айтады
Оқушылардың басым бөлігі: Тарихи деректердің мазмұнын түсінеді
Кейбір оқушылар: Үндістанның ғылыми білімдерінің қазіргі ғылымның дамуына әсерін мазмұндап, негіздейді
|
Бағалау критерийі
|
Гупта дәуірінде Үндістанның даму ерекшеліктерін біледі
Ғылыми-танымал журналға қысқаша мақала жазады
Ежелгі Үндістанның ғылыми білімдері жайында портфолио құрастырады
|
Тілдік
мақсаттар
|
Оқушылар орындай алады: Үндістанның ғылыми білімдердің даму ерекшелігін айтады
Пәндік лексика және терминдер
Билеуші, Нысандар (зерттеу), Дін, Буддизм, индуизм, Ашока, Будда, Каста (брахмандар, вайшьи, кшатрилер, шудралар, парилер), Мохенджо-Даро, Ригведа, Калинги
Диалогқа/ жазылымға қажетті сөз тіркестер
Император Ашока ұлы император болды, себебі…
Алайда, басқа жағынан алғанда
Индуизм басым болып қала берді, себебі …
|
Құндылықтарға баулу
|
Еңбексүйгіштік пен шығармашылық, азаматтық жауапкершілік, отансүйгіштік, академиялық адалдық, көптілділік, топта жұмыс жасай алу, толеранттылық
|
Пәнаралық
байланыс
|
География – картадан өзге елдермен қатынас жолдарын белгілеу
Әдебиет – тарихи деректерден үзінділер танысу және зерттеу;
Қазақ тілі – тапсырмалар орындау барысында тіл құзыреттіліктері(тілдік, сөйлеу,тыңдау,жазу) көрініс табады
|
Алдыңғы білім
|
Үнді өзенінің алқабындағы өркениет тақырыбына негізделіп, археологиялық мәліметтердің маңыздылығы мен өткенді талдауға арналады
|
Жоспар
|
Сабақтың жоспарланған кезеңдері
|
Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері
|
Дереккөздер, ресурстар
|
Сабақтың басы
|
Тарихи концепт (фокус): маңыздылық
Оқушылармен сәлемдесу және сыныпты топқа бөлу (дүние бөліктері: оңтүстік, солтүстік, батыс, шығыс)
№1. Ғылыми білімдер жайында суреттер. Оқушылар сабақтың тақырыбын анықтау керек.
Оқу мақсатымен және бағалау критерийлерімен таныстыру.
№ 2. (БЫМ) Гупта дәуірінде пайда болған үнді ғалымдарының өнертабыстары бейнеленген пазлдарды құрастыруды ұсыныңыз. Оқушылардың болжамын тыңдаңыз.
|
|
Сабақтың ортасы
|
. Оқушыларға Гупта (III—VI ғғ. Магадхада, Солтүстік Үндістанда билеген патша әулеттері) дәуіріндегі Үндістан картасының суретін көрсетіңіз.
Келесі сұрақтарды талқылаңыздар:
Бұл империя туралы қандай сұрақтар туындады?
Қай билеушісінің атын білесіздер?
Өнертабыстар мен картадағы суреттер арасында қандай өзара байланыс бар?
(Т) Оқушылар Гупта дәуірі кезеңінде ғылымның дамуы жайында портфолио құрастырады
(С) Оқушылармен бірге олардың құрастырған портфолиосын талқылаңыз. Бір-бірінің жұмысына баға беруді ұсыныңыз. (Топтық жұмысты өзара бағалау критерийлері)
(Ж) Оқушылар Гупта кезеңіндегі ең маңызды ғылыми және технологиялық жетістіктер туралы шағын мақала жазып, онда ежелгі өркениеттердің бірінің (оқушылардың таңдауы бойынша) ғылым мен техникасының дамуымен салыстыруы керек. Таңдау жасағанда оқушылар осы жетістіктердің тәжірибеде қолданылуын фактілерімен дәлелдейді.
Әр түрлі өркениеттерде ғылыми білімнің даму мысалдары:
1. Үндістан мен Мысыр арифметикасы
2. Үндістан мен Мысыр медицинасы
3. Үндістан, Грекия немесе Рим архитектурсы
4. Үндістан, Мысыр немесе Ежелгі Грекия астрономиясы
(И) Қосымша тапсырма. Оқушылардың құрастырған қысқаша әңгімесін қай жерден оқуға болатындығы жайында 30-секундтық коммерциялық жарнама құрастыру.
(ЗН) Оқушылар ежелгі дәуірде ғылыми білімдердің түрлі өркениеттерде дамығаны және олардың әрқайсысы әлемдік ғылым мен мәдениетке елеулі үлес қосқаны жайында қорытындыға келеді.
|
|
Сабақтың соңы
|
Рефлексия:
- мен бәрін түсіндім және тапсырмаларды қиындықсыз орындадым
- мен бәрін түсіндім, алайда тапсырманы орындау қиын болды
- мен барлығын орындай алмадым
|
|
Саралау – Сіз оқушыларға қандай тәсілмен көмектесесіз? Сіз басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға қандай тапсырмалар бересіз?
|
Бағалау – Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз?
|
Пәнаралық байланыстар.
Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау. Ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолдану
|
|
|
|
Сабақ бойынша рефлексия
Сабақ мақсаттары немесе оқу мақсаттары шынайы және қолжетімді болды ма?
Барлық оқушылар оқу мақсатына қол жеткізді ме? Егер оқушылар оқу мақсатына жетпеген болса, неліктен деп ойлайсыз? Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?
Сабақ кезеңдерінде уақытты тиімді пайдаландыңыз ба? Сабақ жоспарынан ауытқулар болды ма және неліктен?
|
Бұл тарауды сабақ туралы рефлексия жасау үшін пайдаланыңыз. Сол бағандағы өзіңіз маңызды деп санайтын сұрақтарға жауап беріңіз.
|
Қорытынды бағалау
Сабақта ең жақсы өткен екі нәрсе (оқыту мен оқуға қатысты)?
1:
2:
Сабақтың бұдан да жақсы өтуіне не оң ықпал етер еді (оқыту мен оқуға қатысты)?
1:
2:
Осы сабақтың барысында мен сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/ қиындықтары туралы нені анықтадым, келесі сабақтарда не нәрсеге назар аудару қажет?
|
Ұзақ мерзімді жоспардың тарауы: 3 А бөлімі – Ежелгі Қытай Мектеп:
Күні: Мұғалімнің аты-жөні:
Сынып: 5 Қатысқандар: Қатыспағандар:
|
Сабақтың тақырыбы: Ежелгі Қытайдың ойшылдары нені үйретті
|
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сәйкес)
|
5.2.3.1 – ежелгі философтардың көзқарастарына қарапайым түсіндірме беру
|
Сабақтың мақсаты:
|
Ежелгі Қытай философтарының қоғамды және әлемді ұғынудағы әртүрлі діни көзқарастарын сипаттайды
Барлық оқушылар: Ежелгі Қытай философтарының көзқарастарына әсер еткен факторларды түсіндіреді
Оқушылардың басым бөлігі: Тарихи деректердің мазмұнын түсінеді
Кейбір оқушылар: тәжірибелік тапсырмалар жасау барысында тарихи деректермен және мәтінмен жұмыс
|
Бағалау критерийі
|
Қытай императорының қызметіне баға береді.
Тарихи деректерде талдау жасайды.
Тарихи оқиғаның себебін анықтайды.
Сұрау есімдіктерін қолданып,сұрақтар құрастыра алады.
|
Тілдік
мақсаттар
|
Оқушылар орындай алады: Оқушылар суретті пайдаланып,терракот әскері туралы зерттей алады.
Цинь Шихуанди императордың қызметіне баға бере алады.
Оқушылар Цинь империясының маңыздылығын түсінеді.
Пәндік лексика және терминдер
Терракота, император, билеушінің өкілі. «соғысушы жеті патшалық», «тұңғыш Цинь императоры», «терракота әскері», «Ұлы Қытай қорғаны»
Диалогқа/ жазылымға қажетті сөз тіркестер
Ежелгі Қытай философтары келесілер туралы айтқан
Менің ойымша…
Ең маңызды өзгерістер/жетістіктер.....
|
Құндылықтарға баулу
|
Ежелгі Қытай өркениетінің ерекшеліктерін ажырату арқылы басқа мәдениет пен көзқарасқа құрметтеуге баулу
|
Пәнаралық
байланыс
|
География – картадан сауда керуен жолдарын белгілеу
Әдебиет – тарихи деректерден үзінділер танысу және зерттеу;
Қазақ тілі – тапсырмалар орындау барысында тіл құзыреттіліктері(тілдік, сөйлеу,тыңдау,жазу) көрініс табады
|
Алдыңғы білім
|
ежелгі мемлекеттердің саяси құрылымының ерекшеліктерін біледі
|
Жоспар
|
Сабақтың жоспарланған кезеңдері
|
Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері
|
Дереккөздер, ресурстар
|
Сабақтың басы
|
Сабаққа ынталандыру
Қазақтың танымал мақалын көрсету
Отанды сүю – отбасынан басталады
Берілген мақал-мәтел шынайылылықты көрсете ме?
(Отанға деген сүйіспеншілік шынымен де отбасынан басталады ма?
-Неліктен солай айтады?
- Осыны нақты мәліметтермен келтіруге бола ма?
- Бұл мақалдың даналығы қай жерде?
- Ол шынайылық па әлде тек жақсы ақыл-кеңес пе?
Конфуции бейнесін көрсете отырып, оқушылардан оны жеке тұлға ретінде сипаттап беруін және оның дәйексөзін түсіндіріп беріуін сұрау.
- Егер олар осыған сәйкес өмір сүрсе олардың өмірі үшін қалай әсер етер еді?
Сабақтың тақырыбы мен оқу мақсаттарын құру
Оқушыларға осы сабақта екі қытай философтарының идеялары қарастырылатынын және сабақтың аяғында олар осы екі философтың әрқайсысының айтқысы келген ойларын талдай алатындықтарын айту.
|
|
Сабақтың ортасы
|
Топтарға бөлу
Деление на группы
Конфуциидың айтқан дәйексөздерін бірнеше бөліктерге бөліп оқушыларға таратыңыз. Оларға осы бөліктерді біріктірулерін сұраңыз.
Оқушылар өзінің жұптарын тапқандығы туралы мәлімдесе осы құрастырылған дәйексөзді сынып алдынды оқуын сұраңыз.
Осы дәйексөздердің мағынасын түсіну үшін талқылау жүргізу және сол дәйексөздерде келтірілген конфуцийшілдіктің идеяларын анықтау
- Осы пікірлерде конфуцийшілдіктің қандай идеясы жатыр?
- Осы оқытуға сәйкес қоғамдағы үйлесімділік немен анықталады?
- Осы оқытуға сәйкес қоғам мен адам арасында қандай өзара қарым-қатынастар болуы керек?
- Осы оқытуға сәйкес мемлекет қалай басқарылуы керек?
Тапсырмалараға арналған дескрипторлар
Кем дегенде 3 сұраққа жауап береді
|
Адамның қоғамдағы және отбасының мемлекеттегі рөлі туралы қысқаша анықтама береді.
|
Қоғамдағы үйлесімділік немен анықталатындығына түсініктеме береді
|
Конфуцийшіліктің негізгі идеяларын айтып шығады
|
Мемлекетті басқарудың әдістерін айтып шығады
|
Оқушыларға алдыңғы бөлімдерде өткен Аккададағы Саргон, Вавилон билеушілері, Персиядағы Дарии және император Ашок сияқты ел басшылары туралы еске салу. Оқушыларға Конфуцийдың суреті бейнеленген парақша және билеушілердің аттары жазылған карточкалар таратау . Оқушыларға осы карточкаларды Конфуцидың оқуына қаншалықты жақын болағандығына қарай орналастыру. Өз шешімдерін ұсыну
Дифференциация: Жоғары деңгейдегі оқушылар өз позицияларын таңдауда бірнеше аргументтер ұсынады
Терминдермен жұмыс үшін ойжұмбақ беру
Қандай сөздер жасырылған?
Оның сабақтың тақырыбымен қалай байланысқанын болжаңыз?
Оқушылар Конфуцийдың философиялық көзқарастары жаңа философиялық оқыту яғни, Конфуцишілдікті болжайтындығын анықтайды.
|
