ҮІ. "Гармошка" әдісі (оқушылар сұрақ дайындайды,ұнаған бір оқушыға апарып береді сол оқушы сұрағына жауап береді)
ҮІІ. "Елші " Жүсіп Баласағұни, Қожа Ахмет Йасауи, Әбу Насыр әл - Фараби хикметтерін оқушыларға таратып,оқуға тапсырма беріледі.Оқушылар өлеңнің мазмұны бойынша тарихқа енеді.
“Үш от, үш су, үш жел түгел таралды,
Үш топырақ— ғалам солай жаралды,
Бір — біріне жаулар бұлар өлгенше,
Жауды жауға салып қойған сенгенше…
Қатыспас жаулар, іштей тынып жарасқан,
Көріспес жаулар, өшіп бүгін тарасқан.
Жаратушы хақ жаратты апарып,
Жаратты да, жарастырды қатарын”.
Төрт нәрсе бар, аз деп ұғып кейіме,
Дана айтқан сөзді түйгін зейінге,
Бұл төртеудің біреуі жау, бірі—өрт,
Үшіншісі тіршіліктің торы дерт,
Бұлардан басқа біреуі бар, ол—білім,
Осал көрме, төртеуінің ешбірін.
“Жамандық — от, от күйдіріп өтеді,
Жолын бөгер күш жоқ, күл қылдырып кетеді”.
Ж.Баласағұн «Құтты білік»
– Хикметтерім кетті тарап жалғанға,
Кiм естімей өлсе – сол жан арманда.
Өйткені ол дертке дәрмен күш берер,
Ден қоймаған кiсi бармақ тістелер.
Даналығым – дүниеге жыр – дастан,
Дар қандансам, гүлге оранар сырласқан.
Мендік ақыл — өсиет сөз, қалса, Бiлмегеннiң ой — өрiсi аласа.
– Хикметтерім — шəкiрiттердiң ырысы,
Кiрмес миға, болса кiмнiң кір iшi.
Жайған сырым – жалындаған махаббат,
Көздің жасын қылғай құдай пәк, абат.
Хикметiмдi естімес те надандар,
Қабыл алмас көңіл қара жамандар.
Ойсыз пенде о дүниеде оңбайды,
Əдепсiзде əлемде пір болмайды,
Дін иманы жоқ ислам тапталар,
Қиямет таңы атса, отқа қақталар.
Хикметім – iсiм менен сөзім шын,
Еске тұтсам, Алла, есіркер өзiңiз.
Кереметім – сыйынатын бір кемел,
Кім таныса Хақты – жаным бірге дер.
Жайсаңдарға жетсін менің өлеңім,
Дұға, тəкбiр қылып, нұрға бөленiң.
Хикметім – құдiреттi пір, емiренiп,
Естігендер ұйып тыңдар тебiренiп.
Өсиетiмдi кім оқып, нəр жинайды –
Өлгенде оған жолдас болғай иманы.
Хикметiмдi тыңдаса ұйып пенделер,
Иманымен шығар жаны кеудеден.
– Хикметiмдi ардақ тұтса лайым,
Қам – қайғысыз қылғай соны құдайым.
Хикметiмдi шекерменен балдайды,
Әлемде оған сөз теңесе алмайды
Йассауи хикметінен
Қашықтасың туған жер - қалың елім,
Не бір жүйрік болдырып жарау деген.
Шаршадым мен.Қанатым талды менің,
Шаңқыт жолға сарылып қарауменен.
Кері оралмай жылдарым жатыр ағып,
Қасіреттің жасына көз жуынар.
О,жаратқан,көп неткен ақымағың,
Құм сықылды тез ысып,тез суынар.
Зиялы аз бір тұтам тіршілкте,
Әкімдікке күллісі жүгіреді.
Көкірекпен сезініп,күрсініп көп,
Жаным менің түршігіп,түнереді.
Қайтейін мен көкжиек кеңдігімді.
Келер күнге үмітпен жол ашамын.
Қос шөлмекпен өткіздім өмірімді,
Соны медет етеді болашағым.
Бір шөлмекте көк сия толып тұрса,
Екіншіде - шарап бар жайы мәлім.
Даналықты сиямен толықтырсам,
Шарабымен шерімнен айығамын.
Әл-Фараби «Қашықтасың»
Достарыңызбен бөлісу: |