Сәлеметсіздерме!
Бүгін, Мәтінді есептерді бөлшек-рационал теңдеулердің көмегімен шешу тақырыптарын қарастырамыз
Бүгінгі сабақта меңгеретініңіз: - мәтінді есептерді бөлшек-рационал теңдеулердің көмегімен шешу
Амандасу.Сыныпты түгендеу. Сабаққа дайындау, оқу құралдарын алу.
Үй тапсырмасын айту.
«Екі жұлдыз, бір тілек»
Оқулық
10мин
Негізгі бөлім
Бөлшек рационал теңдеулерге келтірілетін есептерді қайталаңыз.
Бір шама екінші шамамен бөлшек арқылы өрнектелетін теңдеулерді қарастыру:
Қозғалысқа есептер:
Жұмысқа есептер:
Сұрақтарға жауап береді.
Берілген тапсырмаларды орындайды.
Дескриптор: -Есептің шартымен танысады.
-Бастапқы белгісіз айнымалыны берілген және әріппен белгіленген қосымша шамалар арқылы өрнектейді.
-Теңдеу құрып,бір шаманы беретін екі өрнекті жазып,теңестіреді.
-Құрылған теңдеудің түбірлерін табады.
-Табылған түбірлердің қайсысы теңдеуді қанағаттандыратынын тексереді
Есеп1. Ара қашықтығы 72 км жолды екі велосипедшінің біреуі екіншісіне қарағанда жарты сағат тез жүріп өтті. Біріншісінің жылдамдығы екіншісінен 2 км/сағ артық. Әр велосипедшінің жылдамдығын табыңыз.
Шешуі: х км/сағ – ІI велосипедшінің жылдамдығы.
. Кесте толтырайық:
шама
жағдай
s км
v км/сағ
t сағ
ІI велосипедші
72
х
І велосипедші
72
х+2
Есеп 2. Таңғы сағат 5-те ара қашықтығы 1080 км А станциясынан В станциясына пошталық поезд шықты. Сағат 8-де В станциясынан А станциясына сағатына пошталық поездан 15 км артық жүретін жүрдек поезд жолға шықты. Егер поездардың жолдың ортасында кездескендігі белгілі болса, поездар қашан кездесті?
Шешуі: Айталық, поездар жүрдек поезд шыққаннан кейін х сағатта кездескен болсын.
шама
жағдай
s км
v км/сағ
t сағ
Жүрдек поезд
540
х
Пошта поезды
540
х+3
Есеп 3. Автобус 240 км жолдың жартысын кесте бойынша жүріп келді. Жолдың ортасында 20 минутқа аялдама жасады. Баратын жеріне уақытымен жету үшін қалған жолда жылдамдығын 4 км/ сағ арттырды. Автобустың алғашқы жылдамдығын табыңыз?
Шешуі: х км/сағ – автобустың бастапқы жылдамдығы болсын.
.
шама
жағдай
s км
v км/сағ
t сағ
Кесте бойынша
120
х
Жылд. арттырған
120
х+4
Сергіту сәті. Логикалық тапсырмалар.
Оқулықпен жұмыс. №10.
Шешуі:
, ,
. – 18 , есеп шартын қанағаттандырмайды.
Жауабы: І велосипедшінің жылдамдығы 18 км/сағ,
ІІ велосипедшінің жылдамдығы 16 км/сағ.
Шешуі:
15 –ке.
, ,
есеп шартын қанағаттандырмайды.
Жауабы: Жүрдек поезд шыққаннан кейін 9 сағаттан соң кездесті.
Шешуі:
, болғандықтан:
,
есеп шартын қанағаттандырмайды.
Жауабы: 36 км/сағ.
Өз бетімен жұмыс. №1.Тізбектей алынған екі натурал санның квадраттарының қосындысы 1513-ке тең.Осы екі санның қосындысын тап.
А.55; В.53; С.-55; Д.54.
Дескриптор:
Мәтінді есептің шартын түзеді
Шартына сәйкес теңдеулер жүйесін құрады.
Теңдеулер жүйесін ықшамдап, квадрат теңдеуге келтіреді
«Бас бармақ» әдісі арқылы оқушылар бірін-бірі бағалайды.
Бағалау критерийі:
1. Математикалық модель дұрыс қолданылған.
2.Уақыттың жылдамдық пен ара қашықтықтан тәуелділік формуласы дұрыс қолданылған.
3. Теңдеу дұрыс қоланылған.
4. Бөлшек рационал теңдеу дұрыс шешілген.
5. Есеп шартына сәйкес теңдеу түбірлері дұрыс интерпретацияланған.
Интернет ресурстары.
Жеке жұмыс
.Бөлшектің алымы бөлімінен 1-ге кем.Егер осы бөлшекке оған кері бөлшекті қосса ,онда саны шығады. Бастапқы бөлшекті тап.А. ; В. ; С. ; Д. .
Тапсырманы орындайды
Оқулық
5 минут
Бүгінгі сабақта: - мәтінді есептерді бөлшек-рационал теңдеулердің көмегімен шешу
Рефлексия
Мәтінді есептерді бөлшек - рационал теңдеу арқылы шешу алгоритмін білу;
Квадрат теңдеуге келтірілетін есептерді шығару.
Сабақтың барысы
Уақыты
Кезең дері
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
3 минут
Ұйым дастыру
Сәлеметсіздерме!
Бүгін, Мәтінді есептерді бөлшек-рационал теңдеулердің көмегімен шешу тақырыптарын қарастырамыз
Бүгінгі сабақта меңгеретініңіз: - мәтінді есептерді бөлшек-рационал теңдеулердің көмегімен шешу
Амандасу.Сыныпты түгендеу. Сабаққа дайындау, оқу құралдарын алу.
Үй тапсырмасын айту.
«Екі жұлдыз, бір тілек»
Оқулық
5мин
Негізгі бөлім
Бөлшектің алымы бөлімінен 2 – ге кем. Егер осы бөлшекке оған кері бөлшекті қосса, онда
бөлшегі шығады. Бастапқы бөлшекті табыңдар.
Бөлшектің бөлімі алымынан 7 – ге артық. Егер осы бөлшекке оған кері бөлшекті қосса, онда бөлшегі шығады. Бастапқы бөлшекті табыңдар. Кестені толтырыңдар.
Мәтінді есепті математикалық тілге аудару дегеніміз не?
Мәтінді есепті шешудің алгоритмі қалай құрылады?
Мәтінді есепті теңдеудің қай түріне келтіріп шешуге болады?
Сұрақтарға жауап береді.
Берілген тапсырмаларды орындайды.
Дескриптор: -Есептің шартымен танысады.
-Бастапқы белгісіз айнымалыны берілген және әріппен белгіленген қосымша шамалар арқылы өрнектейді.
-Теңдеу құрып,бір шаманы беретін екі өрнекті жазып,теңестіреді.
-Құрылған теңдеудің түбірлерін табады.
Интернет ресурстары
10 мин
Бекіту тапсырмасы
«А» деңгейі Қосындысы 22-ге, ал квадраттарының қосындысы 250-ге тең екі санның кішісін табыңдар.
Дескриптор: Квадрат теңдеуге келтiрілетін теңдеу құрастырады.
Квадрат теңдеуге келтіреді.
Квадрат теңдеуді шешеді.
«В» деңгейі Тізбектей алынған екі натурал санның квадраттарының қосындысы олардың көбейтіндісініңимәнінен 157 –ге артық. Осы сандарды табыңдар.
Дескриптор: Квадрат теңдеуге келтірілетін теңдеу құрастырады.
Квадрат теңдеуге келтіреді.
Квадрат теңдеуді шешеді.
«С» деңгейі Екі санның арифметикалық ортасы 7-ге, ал квадраттарының айырымы 56-ға тең. Осы екі санның квадраттарының қосындысын табыңдар.
Дескриптор: Квадрат теңдеуге келтірілетін теңдеу құрастырады.
