Жіктік жалғауы тек адамға қатысты, оның мамандығын, кәсібін білдіретін сөздерге ғана жалғанады.
Жіктік жалғауы есім сөзге және етістікке жалғанады.
І жақ -мын, -мін, -бын, -бін, -пын, -пін І жақ - мыз, -міз, -быз, -біз, -пыз, -піз.
Оқушымын Оқушымыз
ІІ жақ -сың, -сің ІІ жақ -сыңдар, -сіңдер
Оқушысың Оқушысыңдар
ІІ жақ -сыз, -сіз ІІ жақ -сіздер, -сыздар
Оқушысыз Оқушысыздар
ІІІ жақ – Оқушы. ІІІ жақ-Оқушылар.
2.Сөздік жұмысы. (сөздікпен таныстыру 85-бет)
3.1-тапсырма. Мәтінді оқу, мазмұнын әңгімелеу.
2-тапсырма. Сөз тіркестерін дұрыс құру.
Еуразия құрлығы, табиғаты әр алуан, шөлді аймақтар, ғасырларды қамтиды, тарихи ескерткіштер, көркем қорықтар, көптеп кездеседі, тұңғыш Президент.
4-тапсырма. Сөздерге жақша ішіндегі жіктік жалғауын жалғаңдар. Үш жақта ауызша жіктеңдер.
Мен баламын. Мен үйге барамын. Мен дәрігермін. Мені дәріханадан дәрі сатып аламын. Мен сабаққа бармаймын. Мен 6-сынып оқушысымын. Мен мектепте оқимын. Мен тақтаны сүртемін.
7-тапсырма. Өлеңді мәнерлеп оқу.
Ү. Бекіту бөлімі: Сұрақ қою арқылы сабақты бекіту.
ІХ. Күтілетін нәтиже: Зат есімнің жіктік жалғауын ажырата алу, меңгерту. Тапсырмаларды орындай алу. Отан туралы өлеңін мәнерлеп оқу, жаттай алу.
Сынып: 6
Сабақтың тақырыбы: Қазақстан жері. Жіктік жалғау.
Сабақтың мақсаты: А) Оқушыларды берілген тақырыппен таныстыру, жаңа сөздерді меңгерту. Жіктік жалғауын меңгерту.
Ә) Оқушылардың тілдерін дамыту, сөздік қорларын байыту, ауызекі сөйлеу қабілеттерін арттыру.
Б) Өз Отанын сыйлап құрметтеуге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: жаңа сабақ.
Сабақтың әдісі: баяндау, сұрақ- жауап,
Сабақтың көрнекілігі: кесте, оқулық, тақта.
Пәнаралық байланыс: орыс тілі.
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру бөлімі:
1. Оқушылармен амандасу.
2. Кезекшінің мәліметі.
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.
1-тапсырма. Өлеңді жаттап келу.
ІІІ. Дәптермен жұмыс.
Күннің жадын және сабақтың тақырыбын жазу.
ІҮ. Жаңа сабақ.
1.Грамматикалық тақырыпты еске түсіру.
2.Сөздік жұмысы.
Шаршы-квадрат
Бедері-рельеф
Өсімдік-растение
Топырақ-почва
Аймақ-территория
Алуан-множество
Түрлері-виды
1-тапсырма. Сөздіктегі сөздерден қазақ тіліне тән дыбыстары бар сөздерді тауып, оларға фонетикалық талдау жасау.
Бедері, і-дауысты, жіңішке, езулік, қысаң.
Өсімдік, ө-дауысты, жіңішке, еріндік, ашық.
Топырақ, қ-дауыссыз, қатаң.
Түрлері, ү-дауысты, жіңішке, еріндік, қысаң.
2-тапсырма. Диалог бойынша өзара сөйлесу.
«Қазақстан жері» туралы түсінік беру.
Қазақстан жері кең-байтақ. Батыстан шығысқа қарай 3000 шақырым, солтүстіктен оңтүстікке қарай 1700 шақырым жерді алып жатыр. Жалпы жер көлемі 2700 мың шаршы шақырымнан асады.
Жерінің ауа райы әр түрлі. Республикамыздың жерінде ірі, ұсақ 7,5 мыңдай өзен, 40 мыңға жуық көл, мыңдаған бұлақтар бар.
Ү. Бекіту бөлімі: Сұрақ қою арқылы сабақты бекіту.
ҮІ. Үйге тапсырма. 5-тапсырма, 91 бет. Сөздерді жаттау.
ҮІІ. Бағалау бөлімі:
Сабаққа қатысқан оқушыларды бағалау.
ҮІІІ. Сабақты қорытындылау.
ІХ. Күтілетін нәтиже: Зат есімнің жіктік жалғауын ажырата алу, меңгерту. Тапсырмаларды орындай алу. Қазақстан жері туралы өз ойларын жеткізе алу.
Сынып: 6
Сабақтың тақырыбы: Диктант «Мерекелер»
Сабақтың мақсаты: А) Жіктік жалғауы бойынша алған білімдерін пысықтау, таза, сауатты жазуға үйрету.
Жаңа жылды біздің елімізде екі рет тойлайды. Біріншісі қыс ортасында тойланады. Бұл кезде үйлер, ағаштар, жер ақ қар жамылады. Көшелерге, алаңдарға, үйлерге шыршалар орнатылады. Оларға түрлі – түсті ойыншықтар ілінеді. Жаңа жылда адамдар бір-біріне жұмыста табыс, өмірде бақыт және денсаулық тілейді.
Екіншісі наурыздың жиырма екісінде тойланады. Бұл күнді дүниежүзіндегі мұсылмандар: «Жыл басы, Ұлыстың ұлы күні,»-деп атайды. Наурыз тойында жақсы киініп, жақын адамдар бірін-бірі құттықтайды. (66 сөз)
Тапсырма. «Адам», «тілеймін сөздерін жіктеу.
ІV. Бекіту бөлімі.
Сұрақтар қою арқылы бекіту.
Ү. Үйге тапсырма.
Ережені қайталау.
ҮІ. Бағалау бөлімі.
Оқушылардың дәптерлерін жинап алу бағалау.
ҮІІ. Сабақты қорытындылау.
Сынып: 6
Сабақтың тақырыбы: Қазақстан Республикасының мемлекеттік Елтаңбасы. Қатемен жұмыс. Жіктік жалғау.
Сабақтың мақсаты: А) Оқушыларды берілген тақырыппен таныстыру, жаңа сөздерді меңгерту. Жіктік жалғауын меңгерту.
Ә) Оқушылардың тілдерін дамыту, сөздік қорларын байыту, ауызекі сөйлеу қабілеттерін арттыру.
Б) Өз Отанын, мемлекеттік рәміздерін құрметтеуге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: жаңа сабақ.
Сабақтың әдісі: баяндау, сұрақ- жауап,
Сабақтың көрнекілігі: оқулық, тақта, ҚР-ның мемлекеттік рәміздері.
Пәнаралық байланыс: орыс тілі.
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру бөлімі:
1. Оқушылармен амандасу.
2. Кезекшінің мәліметі.
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.
Ережені жаттап келу, сөздерді жіктеу.
ІІІ. Дәптермен жұмыс.
Күннің жадын және сабақтың тақырыбын жазу.
ІҮ. Жаңа сабақ.
Кіріспе сөз. Қ. Р. –ның Мемлекеттік Елтаңбасы туралы түсінік беру.
3-тапсырма. Мәтінді түсініп оқу. Диалог құру.
4-тапсырма. Жақша ішіндегі сөз тіркестерін аудару.
Қазір қазақ мемлекетін бүкіл дүние жүзі біледі. Оның көгілдір туы Нью-Йорктегі әлем елінің туының арасында желбіреп тұр. Мемлекеттік Әнұранымыз барлық дүние жүзінде әр қиырында қазақ тілінде шырқалады.
6-тапсырма. Сурет бойынша әңгіме құрастыру.
Қазақстанда таулар, көлдер, өзендер көп.
Қазақстаннның жері бай. Егісте бидай, жүгері өседі.