Саясаттану пәнінен дәрістердің тезистері

Басқару және реттеу

Ортақ іс-әрекеттке жұмылдыру және тиімділікті қамтамасыз ету

Рационализациялау

Басқарудың қажеттілігі, адамдардың бірлесіп еңбек етуінің нәтижесінде пайда болатын қоғамның өзіндік табиғатынан туындап жатады.

• 
  күрделі дифференцияландырылған әлеуметтік жүйе ретіндегі қоғамның тұтастығын қолдау және нығайту, қоғамдық тәртіп пен ұйымдасушылықты қамтамасыз ету;
  
• 
  қоғам және оны құрайтын субъектілердің ортақ мақсаттарын қалыптастыру, оларды жарыққа шығару үшін халықты ұйымдастыру және ресурстарды жұмылдыру;
  
• 
  авторитарлық, құндылықтар мен игліктердің тапшылығын баршаға міндетті үлестіру;
  
• 
  топтық дау-жанжалдардың алдын алу және реттеу;
  
• 
  күрделі әлеуметтік субъектілерді құрастыру (коммуникациялық функциясы).
  

• 
  таптық және әлеуметтік үстемдікті қамтамасыз ету;
  
• 
  азаматтарды мемлекеттік және қоғамдық істерді басқаруға тарту;
  
• 
  әлеуметтік әділеттілік пен ортақ игіліктерді қамтамасыз ету және т.б.
  

• 
  адамзаттық және таптық мүдделердің үйлесімді сәйкестендірілуі;
  
• 
  демократияның үстемдігі;
  
• 
  технократизмді әлсірету және зорлық-зомбылық пен қылмыстың жойылуына бағытталған гуманистік бағытта болу;
  
• 
  адамгершілік қасиеттердің өркендеуі;
  
• 
  өз Отаныңа деген азаматтық махаббаттың болуы;
  
• 
  саясат нақты-тарихи жағдайлардан туындап, гуманитарлық және жаратылыстану ғылымдарының деректеріне негізделген терең ғылыми сараптаудан өткен болуы;
  
• 
  саясатты түрлі әлеуметтік таптар, топтар, ұлттар мен мемлекеттер арасындағы, өздерінің мүдделерін және қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін жасалатын қарым-қатынастар және іс-әрекеттер деп ұғыну;
  
• 
  саясат экономиканың шоғырланған көрінісі болып табылады. Саяси реформалаудың басты бағыты – адамдарды өз өмірлеріне қожа, жауапты ету ғана емес, сондай-ақ өз туған туыстарына, өзінің Отанының өсіп-өркендеуіне жауапты екендігін сезіндіру;
  
• 
  саясат дегеніміз мемлекеттік істерге, оның қай бағытта, қандай формада, қандай міндеттерді шешу арқылы дамуын айқындауына қатысу;
  
• 
  саясат бұл шын мәнінде миллиондаған адамдардың тағдыры, сондықтан да ол ең алдымен адамның, үлкен әлеуметтік топтардың әлеуметтік мүдделерін қанағаттандыруға негізделуі тиіс;
  
• 
  саясат адамгершілікті болуы шарт, яғни оның идеялық құндылықтар жүйесі, адамның табиғи және әлеуметтік мәніне негізделіп, гуманистік принциптер мен әлеуметік-әділеттілік аясында жасалуы тиіс;
  
• 
  теория саясаттың өзара тығыз байланысты ірі екі – ішкі және сырты саласы болатындығын көрсетеді. Алайда нақты өмірдің алуан қырлы, сан салалы ерекшеліктері саясатты да соған тән болуға итермелейді.
  

• 
  олардың екеуі де жеке адамның өзіндік ұстанымы мен қоғамдық рөлінен туындайды;
  
• 
  олардың екеуі де, ортақ игіліктер мен әлеуметтік әділеттілікті қамтамасыз етуге қызмет етеді.
  

• 
  саясат тек қана сендіруге ғана емес, мәжбүрлеуге де сүйенеді, ал мораль тек қана сендіруге сенім артады;
  
• 
  саясат қарсыластары мен жазықтыларды ғана жазалап қоймайды, кейде өзгелерге сабақ болсын деп, өзінің жақтастарын да, жазықсыздарды да құрбандыққа шалып жібере алады. Ал, мораль мұндай қадамға бара алмайды;
  
• 
  саясаттың негізінде экономикалық, рухани және т.б. мүдделер жатса, моральдың негізінде жалпыдамзаттық құндылықтар жатады;
  
• 
  саясат нақты ахуалдан туындайды, жеңіске жету үшін нақты жағдайға қарап іс тұтады. Ал, мораль мәңгілік, өзінің талаптарында әмбебаптылыққа негізделіп, нақты қалыптасқан ахуалға тәуелсіз.;
  
• 
  моральдың талаптары идеалдық ұстаным болып, өзіңнің іс-әрекеттеріңді онымен сәйкестендіріп ұстауды талап етеді, нақты өмірде ондай дәрежеге көтерілу кез-келгеннің қолынан келе бермейді. Ал, саясаттың талабы нақты, белгілі бір қисынға, ереже-қағидаларға және т.б. келтірілген, оны бұзу немесе орындамау жазалануға жеткізуі мүмкін.
  

• 
  террордың саяси, ақпараттық және т.б. түрлерін қолданудың мүмкін еместігі;
  
• 
  халыққа қарсы саяси режимдерді биліктен тайдыруда бейбіт тәсілдердің үстемдігі, бейбіт тәсілдердің барлық түрлерінің ешбір нәтиже бермеуі және азамат соғысына себеп болмайтындығы анықталғанда ғана қарулы әрекетке көшу;
  
• 
  халықаралық деңгейде талас тудыратын мәселелерді шешуде ядролық және жаппай қырып жоятын қаруларды қолдануға тиым салу.