жаңартылған білім беру мазмұны
талаптарына
толық жауап бере алатындығын айтуға болады.
4К моделі
бойынша балалардың коммуникативтілік, командамен жұмыс істеу, сын
тұрғысына ойлау, креативтілік дағдылары қалыптасады. Алгоритм бойынша
тапсырмаларды орындау, қажетті құралдарды таңдау кезінде
бала үнін
қолдануға мүмкіндік зор. ҰОҚ-нің негізгі бөлімінде балалар өз беттерінше
жұмыс істеп отырғанда
бақылау, саралап оқыту
жүзеге асырылады.
GIGO конструкторы ойын және эксперимент элементтерін біріктіреді,
онымен жұмыс істеу барысында балалардың әртүрлі бұлшықет топтары, қол
моторикасы, танымдық белсенділіктері, эмоционалды-еріктік қасиеттері,
сонымен қатар шығармашылық қабілеттері де дамиды. Баланың құрастыру іс-
әрекетінің екі негізі бағыттары – білім беру және тәрбие бағыттарына
тоқталатын болсақ, олар төмендегідей:
67
математикалық қабілеттердің дамуы – бала өлшемі, түсі,
конфигурациясы бойынша қажетті бөлшектерді таңдайды, есептейді;
сөйлеу және коммуникациялық дағдылардың дамуы – бала сөздік
қорын жаңа сөздермен толықтырады, құрылыс барысында ересектермен
байланыс құрады, әртүрлі тақырыптар туралы нақты сұрақтар қояды, олардың
қасиеттерін нақтылайды;
түзету жұмыстары – жалпы баланың дамуына оң әсерін береді (ұсақ
моторика, есте сақтау, зейін, логикалық және кеңістіктік ойлау,
шығармашылық қабілеттер және т.б. дамиды);
тәрбие жұмысы – басқа балалармен және ересектермен бірге ойнау
балаға ұйымшыл, тәртіпті, мақсат қоя білетін, эмоционалды тұрақты және
тиімді болуға көмектеседі, осылайша баланы мектепке дайындау процесінде
де оң септігін тигізеді.
GIGO конструктормен жұмыс істеу барысында мектеп жасына дейінгі
баланың жас ерекшеліктері міндетті түрде ескерілуі тиіс. 3-4 жастағы
балаларда үлкен элементтері бар GIGO – жиынтықтары және бөлшектердің
қарапайым қосылыстары қолданылады. 4-5 жастағы балалармен құрастыру
күрделене түседі, орташа өлшемді элементтер қолданылады, бөлшектерді
қосудың күрделі нұсқалары қолданылады. Ересек топта түрлі-түсті
фотосуреттер мен балалар құрылысты аяқтауы керек модельдердің суреттері
бар суреттер қолданылады. Ал 5 жастаға балаларға техникалық
шығармашылық үшін қарапайым элементтері бар үлкен элементтерден бастап
күрделі техникасына дейін болатын миниатюраларға дейін GIGO
конструктордың әртүрлі түрлері ұсынылады.
Ересек жастағы мектеп жасына
дейінгі балалармен жұмыста графикалық сызбалар түрінде тапсырмаларды,
болашақ ғимараттардың күрделі модельдерін, дизайн бойынша жұмысты,
жағдайларды, әртүрлі тақырыптық тапсырмаларды қолдануға болады.
GIGO конструкторлары – бұл ұйымдастырылған оқу қызметінде барлық
бес білім салаларын кіріктіріп өткізуге мүмкіндік берсе, баланың жеке жұмыс
істеуіне де ыңғайлы болып табылады. GIGO конструктормен өткізілетін
балабақшадағы ұйымдастырылған оқу қызметтерінің өзіне тән құрылымы бар.
Ұйымдастыру кезеңінде 5 минут көлемінде ойын түрінде өткізілетін
ынталандырушы бастама болып табылады. Негізгі кезең – ҰОҚ-нің ең
белсенді практикалық бөлігі болып табылады, оған келесі қызмет түрлері
кіреді: үлгіні көрсету, педагогтің қадам бойынша нұсқаулығын түсіндіру,
карта схемасын талдау; үлгі, схема немесе шығармашылық қиял бойынша
балалардың өзіндік жұмысы,
бұл жерде
мектеп жасына дейінгі балалар жеке,
жұптық немесе шағын топ құрамында жұмыс істей алады; баланың тынығып,
демалуына мүмкіндік беретін дене шынықтыру минуттары, ашық ойындар,
саусақ немесе тыныс алу гимнастикасын өткізу қарастырылған.
Қорытынды кезең – бұл рефлексия, яғни баланың жұмыс орындарын
тазалау, балалар жұмыстарының көрмесін ұйымдастыру. Талдау жасау келесі
критерийлерді ескере отырып жүргізіледі: дәлдік, симметрия, тұтастық және
құрылымның тартымды көрінісі; техникалық біліктер мен дағдылар; баланың
өз бетінше орындалған жұмысының дәрежесі; жұмыс істеу барысындағы
68
мақсаттылық, тәртіптілік, еңбексүйгіштік, жолдастық сезімі және эмоциялық
жауапкершілік.
Бірінші кезеңде балаларды GIGO конструкторымен, оның түрлері және
қасиеттерімен таныстырдым. Біз конструкторды егжей-тегжейлі зерттедік:
өлшемі, пішіні, түсін салыстырдық. Балалар бөлшектерді бекіту
технологиясын бірлесіп талқылады: үшбұрыш, тіктөртбұрыш, көпбұрыш
пішіндерін қолдана отырып, жұмыс түрін таңдау мен ауыстыруды негіздеп,
көп еңбекті қажет ететін жұмыстан қарапайым жұмысқа дейін алмастыруды
үйренді. Балалар алғашқы ғимараттарды үлкен конструктордың көрнекі
моделінің көмегімен жасады. Балалар жұмысқа үлкен қызығушылықпен кірісе
отырып орындады. Құрылыс үшін қажетті бөлшектерді пішіні мен түсі
бойынша таңдалды.
Балалар жұмыс орнында жұмысқа арналған
материалдарды өз бетінше орналастыруды үйренді, сызбаны талдауды
меңгерді, өлшемдердің сәйкестігін тексеріп, бөліктердегі түймелерді санады.
Біз өз жұмысымызды қарапайым қоршаулар, үй жануарларының қоршаулары,
мұнаралар, көпірлер, автомобиль жолдары, қуыршақ жиһаздарын жасаудан
бастадық.
Біздің мақсатымыз балаларға бөлшектерді іс жүзінде бекітуге
үйрету болды.
Конструктормен
егжей-тегжейлі
танысқаннан
кейін
және
конструктордың алғашқы бірлескен тәжірибелерінен кейін балалар GIGO
конструкторымен жиі ойнай бастады және оны ойын ретінде ғана емес,
сонымен қатар рөлдік ойындарға қосымша әдіс ретінде де қолдана білді.
Жұмыстың келесі кезеңінде балалармен GIGO конструктормен
айналысып, құрылыс сызбаларын енгізу арқылы жұмысты қиындаттым.
Схемалар бойынша тапсырмалар көп назар аударуды және нақты келісілген
әрекеттерді қажет етеді, әрине, олар балалар үшін визуалды модель бойынша
құрастырудан гөрі күрделі, бірақ олар балалардағы іс-әрекеттің тәуелсіздігін
дамытады. Ынтымақтастық дағдыларын дамытты.
Біз серіктестерді таңдауды,
материалды дайындаудағы жұмысты бір-бірімен бөлуді, құрастырылған
схемаларға сәйкес ғимарат құру кезіндегі әрекеттерді үйлестіруді және
ғимараттың дұрыс орындалуын бірлесіп тексеруді үйрендік.
Егер қателер
табылса, оларды жоюды үйрендік.
Жұмыс әртүрлі тақырыптық блоктар бойынша жүргізілді:
«Көлік» –
«хайуанаттар бағы» – «күлкілі Роботтар»– «ғарыш» және т.б.
Мысалы, «көлік»
тақырыптық блогында жұмыс істей отырып, балалар техниканың әртүрлі
түрлерімен және олардың конструктивтік ерекшеліктерімен танысты.
Олар
көлікті түрлері бойынша жіктеді, әртүрлі көлік түрлеріне мысалдар келтірді,
адамдар өмірінде әртүрлі машиналарды қолдану және қолдану функцияларын
анықтады.
Олар әртүрлі көлік түрлерін үлгі бойынша және өздігінен
модельдеді, бөлшектерді пішіні мен түсі бойынша саналы түрде таңдады,
машиналар жасау кезінде әрекеттерді таңдауды жоспарлады және талқылады,
олардың әрекеттерін талдады, егер олар қателерді тапса, оларды түзетеді.
«Зообақ» блогында жануарларға арналған қоршаулар салынды, оларды
ойындарда қолданды, сурет-сызбаны талдады.
69
Бастапқы техникалық модельдеу оқу қызметтерінде қызығушылықты
сақтау үшін біз ҰОҚ-ін өткізудің әртүрлі формалары мен әдістерін қолдандық:
-балалар модельдеу объектілері туралы ақпаратты ала алатын әңгімелер;
-
балаларға тапсырманы ұсынылған ретпен орындауға мүмкіндік беретін
үлгі бойынша жұмыс (белгілі бір дағдылар мен дағдыларды қолдана отырып,
схема бойынша);
-
теориялық білімді бекіту және өзінің ұмытылмас жаңалықтарын жүзеге
асыру үшін дербес жобалау;
-
ұжымдық жұмыс, онда балалар барлығы бірге топпен, жұппен жұмыс
істей алады.
GIGO конструкторымен жұмысты ұйымдастырған кезде ойын, жұмыс
және оқытуды біріктіру қажет, бұл өз кезегінде, танымдық, практикалық және
ойын міндеттерін шешудің бірлігін қамтамасыз етуге көмектеседі.
Қазіргі уақытта біздің топтың балалары (5-6 жас) енін, ұзындығын,
биіктігін өлшеу мүмкіндігін игерді. Конструктивті есептерді көзбен шеше
алады. Олар объектілерді әртүрлі кеңістіктік позицияларда ұсынуды, олардың
өзара орналасуын ойша өзгерте білуге, осылайша бейнелі ойлауды дамытуды
үйренді. Сонымен қатар, балалардың логикалық ойлауды дамытуға ерекше
назар аударылды.
Біз балаларға конструкцияларды дұрыс жасауды үйрете білдік деген
қорытындыға келдік. Бұл бізге балалардың бойында құрастыру және
инженерияға дейінгі ойлау қабілеттерін дамытуға мүмкіндік берді. Жұмыс
істеу барысында конструкторды қолдана отырып, біз балаларға қарапайым,
түсінікті және қызықты міндеттерді қоя білуді үйреттік.
GIGO конструкторлармен жұмыс істеу балаларға шығармашылық
тұрғыдан ойлауға көмектеседі, әсіресе, 4К моделі бойынша командада жұмыс
істеуді үйретеді. Бұл жүйе балаларға мәселелерді және сол мәселенің өз
шешімін табуға мүмкіндік беретін құралдарды ұсынады. GIGO конструктор-
баланы тәрбиелеу және дамыту мәселесін шешуде педагогтер мен отбасының
күш-жігерін біріктіруге көмектесетін тиімді тәрбиелік құрал, болашағы зор
инновациялық технологиялардың бірі.
GIGO
конструктордың арқасында балалар ойлау процестерін
белсендірді, қойылған міндеттерді шығармашылық шешуге қызығушылық
туды, тапқырлық, тәуелсіздік, бастамашылдық дамыды. Көптеген жағымды
эмоциялар пайда болды, құрдастарымен қарым-қатынас жақсарды. Балалар
қажет болғандықтан емес, қызықты болғандықтан, яғни бала өз нәрсесін
жасағысы келгендіктен құрастыра білді.
Осылайша, GIGO конструкторды мақсатты түрде пайдалану арқылы
баланың логикалық ойлау элементтерінің қарқынды дамуына және
балалардың көрнекі модельдеуге, сонымен бірге «инженерияға дейінгі ойлау»
дағдыларын қалыптастырады деп қорытынды жасауға болады. Баланың
қоғамдағы әлеуметтену шекарасын кеңейту, танымдық қызметін жандандыру,
өзінің жетістіктерін көрсету үшін ғана емес, сонымен бірге, мектеп жасына
дейінгі
балаға
инженерлік-техникалық
бағыттағы
мамандықтарды
насихаттауға бағытталған кәсіби бағдар беру жұмысының негізін қалайды.
70
GIGO конструктор – жаңа технология,
GIGO конструктор – заман талабы.
GIGO конструктор – заманауи технология,
GIGO конструктор - инновация ғасыры!
Достарыңызбен бөлісу: |