1.7 Курс саясаты және іс-жосығы
Студенттерге қойылатын талаптар:
Курс бойынша жоғары балл алу үшін әрдайым жұмыстану қажет. Себебі пән бойынша баға жалпы семестр бойы жинақталады. Сабаққа белсенді қатысып, барлық тапсырмаларды нақты, дұрыс, ұқыпты, толық орындаған жағдайда студентке жоғары баға қойылады. Студент әрбір кредит сағат бойынша жинаған балдарын есептеп жүру қажет (жоғарыда көрсетілген пән бойынша білімді бағалау және апталық тақырыптық кесте бойынша)
1. Сабаққа қатысу
Студент сабаққа қатысуға міндетті. Қалдырылған сабақтар пәннің оқу-әдістемелік кешенінде көрсетілгендей толық көлемде орындалу қажет. Пәннің 3/1 себепсіз қалдырса, курстан шығарылады.
2. Аудиториядағы тәртіп
Студент сабаққа кешікпеу, сабақ уақытында сөйлеспеу, газет оқымау, ұялы телефоның сөндіру, оқу үрдісіне белсенді қатысуы қажет.
3. Үй тапсырмасы
Үй тапсырмасы міндетті түреде көрсетілген мерзімде орындалуы қажет. Үй тапсырмалары негізінде қорытынды баға шығарылады.
4. Жеке тапсырмалар
Семестрлік жеке тапсырмалар міндетті болып табылады. Олар реферат (баяндама, хабарлама т.б.) ретінде орындалып, қорғалады. Бұл тапсырмалардың әрқайсысы бағаланып, қорытынды баға шығарылады.
5. Бақылау жұмысы.
Бақылау жұмысы сабақ уақытында орындалып, тапсырылады. Студенттердің білімін бақылау негізінен тест тапсырмаларын орындату арқылы тексеріледі.
6. Пікірлесу.
Пікірлесу әр топта кесте бойынша жүзеге асады. Студенттердің білімін бақылау тест тапсырмаларын орындату арқылы жүргізілуі мүмкін.
1.8 Студенттердің білімін тақырыптар бойынша тексеру және емтихан сұрақтары
1.9 Курс бойынша жазба жұмыстарының тақырыптары
(реферат, баяндама, курстық жұмыс т.б.)
Жазбаша жұмыстардың тақырыптары:
Рефераттардың тақырыбы:
Атмосфералық ауаның ластануы;
Жайық өзенi суының ластануы;
Қаладағы өндiрiстiк қалдықтар;
Қоршаған ортаның мониторингi;
Адамзат алдындағы маңызды мәселе-шөлдену;
Экологиялық құқық;
Аралдың экологиялық мәселелерi;
Батыс Қазақстанның экологиялық мәселерi;
Ерекше қорғалатын территориялардың түрлерi;
Қоршаған орта және адам;
Радиоактивтi ластану;
Ноосфера туралы түсiнiк;
Ғаламдық экологиялық проблемалар;
Табиғи және антропогондек экожүйелер;
Табиғат ресурстарын тиiмдi пайдалану;
Реферат жазу үшiн қойылатын талаптар:
Көлемi 15-16 бет
Шрифт-14
1-шi бетте: аты-жөнi, оқу орны
Жоспары
Кiрiспе
Негiзгi бөлiмi
Қорытынды
Әдебиеттер
2. ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ҚАМТЫЛУ КАРТАСЫ
Пәннің әдебиеттермен қамтамасыз етілу картасы
Кафедра _Биология және экология тьютор _Кажымуратова Ж.С.
(аты-жөні)
Пән Экожүйені сақтау және қорғау
(пән атауы)
Кредит саны_2
№
|
Әдебиет атауы
|
Барлығы
|
Ескерту
|
кітапханада
|
кафедрада
|
Студенттердің қамтылу пайызы (%)
|
Электронды түрі
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
1
|
Сағымбаев Ғ.К. Экология негіздері Алматы, 1995
|
20
|
---
|
4
|
|
|
2
|
Сагинбаев Г.К. Алматы, 1995
|
15
|
---
|
3
|
|
|
3
|
Бейсенова А.С., Шилдебаев Ж.Б., Саутбаева Г.З. Экология Алматы, Ғылым, 2001.
|
25
|
---
|
5
|
|
|
4
|
Саданов А.К., Сванбаева З.С. Экология Агроуниверситет, 1999
|
15
|
---
|
3
|
|
|
5
|
Бейсенова А.С., Шілдебаев Ж.Б. Экология негіздері (оқу құралы) Алматы, 1998
|
15
|
----
|
3
|
|
|
6
|
Торманов Н.Т. Экология және табиғат қорғау, Алматы, 1995.
|
10
|
---
|
2
|
|
|
7
|
Жатқанбаев Ж. Экология терминдерінің түсіндірме сөздігі, Алматы, 2000
|
10
|
---
|
2
|
|
|
8
|
Шілдебаев Ж. Қызықты экология, Алматы, 2000
|
15
|
---
|
3
|
|
|
9
|
Бродский А.К. Жалпы экологияның қысқаша курсы. Оқу құралы, Алматы, Ғылым 1997 қаз. ауд. Көшкімбаев Қ.С.
|
15
|
10
|
3
|
|
|
10
|
Мамабетқазиев Е., Сыбанбеков Қ. Табиғат қорғау. Оқу құралы Алматы Қайнар, 1990
|
25
|
10
|
5
|
|
|
11
|
Жамалбеков Е.Ү., Білдебаев Р.М. Жалпы топырақтану және топырақ географиясымен экологиясы. Алматы, Қазақ университеті, 2000
|
10
|
----
|
2
|
|
|
12
|
Әділов Ж.М. Тұрақты даму және айналадағы орта Алматы, Ғылым, 1998
|
10
|
---
|
2
|
|
|
13
|
ҚР «Атмосфералық ауаны қорғау» туралы Заң (1981 ж)
|
15
|
---
|
3
|
|
|
14
|
ҚР «Жер қорғау» туралы Заң (1997 ж) Жаршы 1997, 13-14 бет
|
10
|
---
|
2
|
|
|
15
|
Родзевич Н.Н., Пашканг К.В. Табиғатты қорғау және көркейту, Алматы, 1984
|
10
|
1
|
2
|
|
|
16
|
Сағымбаев Г.К. Туған табиғатты аялайық Алматы, 1985
|
15
|
----
|
3
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
17
|
Петренко А.З. Природно-ресурсный потенциал и проектируемые объекты заповедного фонда ЗКО Уральск, 1980
|
10
|
10
|
2
|
|
|
19
|
Зеленая книга ЗКО Уральск, 2001.
|
1
|
1
|
0,1
|
|
|
3. ПӘН БОЙЫНША ТАПСЫРМАЛАРДЫ ОРЫНДАУ ЖӘНЕ ТАПСЫРУ КЕСТЕСІ
3. Пән бойынша тапсырмаларды орындау және тапсыру кестесі
№
|
Жұмыс түрі
|
Тапсырманың мақсаты мен мазмұны
|
Ұсынылатын әдебиеттер
|
Орындау мерзімі және тапсыру уақыты (аптасы)
|
Балл
|
Бақылау түрі
|
1
|
Жеке жұмыс
|
Меңгерілген материалдар бойынша тірек конспекттерін даярлау
|
Бейсенова.А.С.
Шiлдебаев.Ж.Б.
Экология,Алматы Ғылым 2001
|
6 апта
14 апта
|
5(10) % (үй тапсырмасы түрінде беріледі)
|
Жазбаша
|
2
|
Үй тапсырмасы
|
Берілген тапсырма бойынша есептесу
|
Бродский.А.К.
Жалпы экологияның қысқаша курсы
|
1 - 15 апта
|
Бір жұмыс
0,2(9) % бағаланады
|
СОСӨЖ баяндау
|
3
|
Бақылау жұмысы
|
Мақсаты: оқыған материалдарын тексеру
|
Бейсенова.А.
Ж. Акбасова.
Сағымбаев.Ғ.
экология
|
6-14 апта
|
Бiр жұмыс 5(6апта), 5,5 (14 апта) % бағаланады
|
Тест түрінде
|
4
|
Реферат
|
Мақсаты: Әдебиеттермен жұмыс жасап үйрену
|
Әдебиеттер
|
5-11 апта
|
3 (6)%
|
Жазбаша
|
5
|
Глоссарий құрау
|
1.Экологиялық факторлар. 2.Табиғат ресурстары.3.ҚР халықаралық ынтымақтастық
|
Бейсенова.А.
Ж.Акбасова.
Сағымбаев.Ғ.
экология
|
7,15 апта
|
2, (4)%
|
Жазбаша
|
6
|
Дәріске қатысу
|
|
Сағымбаев.Ғ.К.
Экология негiздерi
Алматы 1995
|
1-15 апта
|
0.1(3)
|
Жазбаша
|
7
|
Сабақ кезіндегі белсенділігі
|
Студенттердің пәнге деген қызығушылығын арттыру
|
Бейсенова.А.
Ж.Акбасова.
Сағымбаев.Ғ.
экология
|
1-15 апта
|
0.5(7,5)
|
Ауызша
|
8
|
Тест құрастыру
|
Студенттердің пәнге деген қызығушылығын арттыру
|
Бейсенова.А.
Ж.Акбасова.
Сағымбаев.Ғ.
экология
|
3,6,9,12,15 апта
|
2(10)
|
Жазбаша
|
7
|
Емтихан
|
Бiлiмдi тексеру
|
|
15 апта
|
40%
|
Тест
|
4. ГЛОССАРИЙ
_____Экология____ пәні бойынша глоссарий
(пән атауы)
На казахском языке
|
На русском языке
|
На английском языке
|
1
|
2
|
3
|
Экожүйе
|
Ээкосистема
|
Ecosistem
|
Қоршаған орта
|
Окружающая среда
|
Environment
|
Биосфера
|
Биосфера
|
Biosphere
|
Селбесу
|
Симбиоз
|
Simbios
|
Түр
|
Вид
|
Species
|
Түрдің құрылымы
|
Структура вида
|
Structure of species
|
Табиғат
|
Природа
|
Nature
|
Экологиялық қуыс
|
Экологическая ниша
|
Ecologist niche
|
Ғаламдық экология
|
Глобальная экология
|
Global ecologist
|
Ғылым
|
Наука
|
Science
|
Жарық
|
Свет
|
Lighte
|
Жыртқыш
|
Хищник
|
Beast
|
Қоректену
|
Питание
|
Nourishment
|
Паразит
|
Паразит
|
Parasite
|
Сараптау
|
Экспертиза
|
Examination
|
Топырақ
|
Почва
|
Soil, ground
|
Тіршілік
|
Биота
|
Bios
|
Тұтынушылар
|
Консументы
|
Consumo
|
Терең
|
Бентос
|
Benthos
|
Тiршiлiк етушi
|
Биос
|
Bios
|
Тамшы
|
Гуттация
|
Gutta
|
Ұнтақталынған
|
Детрит
|
Detritus
|
Адамдар, халық
|
Популяция
|
Popula
|
Қадағаланушы
|
Мониторинг
|
Monitor
|
Өзгеру
|
Метоболизм
|
Metabolic
|
Жақсарту
|
Мелиорация
|
Melioratio
|
Бұзылу
|
Деструкция
|
Destructio
|
Таралу
|
Диффузия
|
Diffusia
|
Шайып, жуып кететiн
|
Делювий
|
Deluo
|
Орман
|
Фауна
|
Fauna
|
Орын басатын
|
Сукцессия
|
Seccessio
|
Тұман
|
Смог
|
Smog
|
Сақтаймын
|
Резерват
|
Reservo
|
Жүзу
|
Плейстон
|
Pelo
|
Өзен
|
Литораль
|
Litorulis
|
Аймақ, аудан
|
Ареал
|
Area
|
Қосылу
|
Ассоциация
|
Asociatici
|
Тiрiлу
|
Анабиоз
|
Anabiosis
|
5. ПӘН БОЙЫНША ДӘРІСТЕРДІҢ КОНСПЕКТІСІ
№1 дәріс
Пәні , мақсаты
Қазіргі кезде адам мен қоршаған ортаның арасындағы қарым –қатынас күшейе түсуде. Адам санасының артуы, индустриалды (ауыл шаруашылығы, транспорт) даму нәтижесінде табиғи ресурстарды пайдалану артып, адамның табиғатқа әсері өсуде.
Адамның табиғатқа әсері қандай? Оны ғалымдар үш топқа бөледі:
Пайдалы (ресурсты–шаруашылық) қазба қорларының азаюы;
Өсімдік пен жануар түрлерінің жойылуы;
Қоршаған ортаның немесе топырақтың, судың, ауаның ластануы;
Ал қоршаған ортаның ластануы адам денсаулығына әсер етуде. Нәтижесінде адам қоршаған ортаны қорғау және табиғат ресурстарын тиімді пайдалану мәселесіне көп көңіл бөлуде.
Табиғатты тиімді пайдалану пәні жаратылыстану, ғылыми, техникалық пәндермен отырып дамуда. Сонымен қатар билогия, география, экономика, ауыл шаруашылығы, тарих т.б. ғылымдармен байланыса отырып даму үстінде.
Табиғатты пайдалану мәселелеріне мыналар жатады:
Табиғат ресурстарын өңдеу, қалпына келтіру;
Тіршілік үшін қажетті қоршаған ортаны қорғау;
Биосферадағы табиғи жүйенің экологиялық тепе–теңдігін сақтау, қалпына келтіру;
Табиғатты пайдалану адамдардың әр түрлі қажеттіліктерін қанағаттандыруға бағытталған қоғамдық– өндірістік қызмет ретінде қарастырылады. Соңғы ғасырда өмір сүрген адамзат қауымдастығы табиғат қорларын қорғау қажеттігін түсінді. Табиғат қорғау дегеніміз– табиғат ресурстарын пайдалану барысында оның тиімді жолдарын іздестіру, қайта түлету, бүліну, ластауға қарсы бағытталған халықаралық, мемлекеттік, қоғамдық ауқымдағы іс– шаралар жатады. Әр елдің, ұлттың, мемлекеттің ежелден қалыптасқан салт– дәстүрі бар. Мысалы, қазақтарда түз тағысы киікті, киелі, шұрайлы жайылымды дұрыс пайдалану, т.б.
Табиғат қорғаудағы негізгі мақсат – табиғат байлығын тиімді пайдалана отырып, оны болашақ ұрпаққа қалдыру.
Табиғаты тиімді пайдалануда қандай мәселеге көңіл бөлу қажет?
Адамның қажетігі
Адам әрекетінің түрлері (өнеркәсіп, ауыл шаруашылығы, транспорт, урбанлалу)
Қоршаған табиғи ортаның өзгерісі
Адамға тигізетін әсері
Адамның әр түрлі әрекеті нәтижесінде табиғат пайдаланудың түрлерін үш топқа біріктіреді.
Ресурстық
Салалық (отраслевые)
Территориялық
Достарыңызбен бөлісу: |