«Шешендік өнер» сабағының мақсаты
жүктеу/скачать 0,7 Mb.
|
шешендік өнер
| III. Негізгі бөлім
«Сөз көркі - мақал» деп тегін айтылмаған. Мақал – мәтелдерді адам баласы өзі айтайын деген оймен орайластырып орынды қолданса, сөзі мірдің оғындай өткір, көңілге қонымды, көркем әрі бейнелі болады. Мақал – мәтелдер аз сөзбен терең мазмұнды ойды бере алады. Мақал мен мәтел қосарланып айтылғанмен, бір – бірінен айырмашылығы бар. Мақал – ой тиянақты болады, алдыңғы ой екінші түйінді пікірдің шарты түрінде келеді. Мақалдарда бір – біріне қарама – қарсы ұғымдар мен нәрселерді салыстыру арқылы ойды айқындай түсу тәсілі басым, дәлелдеу мен қорытынды пікір бірдей жүріп отырады және көбіне екі бөлімнен тұрады. Мәтел – ойды ақырына дейін жеткізбей, топшылап, болжам ретінде түсіндіретін, сөйлем не сөз тіркесі түрінде келетін фразеологиялық бірлік. Енді балалар, түсінген – түсінбегенімізді білу үшін мына тапсырмаға назар аударалық. Мақал мен мәтелдерді ажыратыңдар. Опасызда Отан жоқ. (мәтел) Ел құлағы – елу. (мәтел) Батыр туса – ел ырысы, жаңбыр жауса – жер ырысы.(мақал) Жердің сәні — егін, ердің сәні — білім. .(мақал) Күш атасын танымас. (мәтел) Өз білмегеніңді кісіден сұра, үлкен жоқ болса, кішіден сұра. (мақал) Туған жерге туың тік. (мәтел) Еңбегіне қарай құрмет, жасына қарай ізет.(мақал) Мақал – мәтелдердің тақырыптары сан алуан. Ол халықтың әлеуметтік, шаруашылық, рухани өмірін түгел қамтиды. Тақырыптары: 1.Отан, туған жер 2. Білім, ғылым, оқу 3. Отбасы, ата-ана, бала 4. Ерлік, батылдық 5. Денсаулық және т.б. жүктеу/скачать 0,7 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|