Сперматогенез бен овогенездің бұл ерекшеліктері аталық және аналық гаметалардың әртүрлі қызметтеріне байланысты. Овогенез барысында жасушалардың теңдей емес бөлінуі ірі жұмыртқа жасушасының дамуын қамтамасыз етеді және онда көп мөлшерде қоректік заттар жиналады, себебі ұрықтанған жұмыртқадан жаңа ағза дамиды. Сперматогенез бен овогенезді салыстырмалы сипаттауда сперматозоидтар көп дамитынын байқауға болады. Бұл үдерістің өзіндік биологиялық мәні бар, себебі жұмыртқа жасушасына тек бір сперматозоид еніп, өзінің хромосома жиынтығын жеткізеді. Ал қалғандары жұмыртқа жасушасын іздеу барысында тіршілігін жояды. Сперматогенез бен овогенезді салыстыруда сперматозоидтарға қоректік заттар қорының қажет еместігі түсінікті, себебі олардың тіршілігі ұзақ емес, ал қозғалғыштығы жылдам болуы қажет.
Дененің басқа сомалық жасушаларымен салыстырғанда ,атқаратын қызметінде ерекшеліктері бар.
Біріншіден, гамета ядросының генетикалық аппаратты хромосомалардың гаплоидтық, яғни екі есе кем жиынтығынан тұрады. Ұрықтану кезінде жыныс жасушалар зиготаға бірігіп, хромосомалар жиынтығы адамға тән диплоидтық саны қалпына келеді.
Екіншіден, жыныс жасущалар зат алмасу деңгейінің төмендігімен ерекшеленеді, атап айтқанда, ДНҚ синтезделмейді және зиянды заттардың әсеріне резистентті болады. Осы қасиеті арқасында гаметалар генетикалық ақпаратын ұрпақтар қатарында өзгерілмей берілуін қамтамасыз етеді.
Ұрықтану
Ұрықтану – сперматозоид пен жұмыртқа жасушасы қосылуы нәтижесінде, жаңа организмге дамуға қабілетті диплоидты зигота, яғни бір жасушалы ұрықтың пайда болуы.
Бұл кезде 2 құбылыс өтеді: капацитация және дистантты әрекеттесу. 7 сағт бойы өтетін капацитация кезінде аналық жыныс жолдарының бөлінділері әсерінен спермий акросомасының алдындағы плазмалеммасынан гликопротеиндер
мен протеиндер алынып тасталып, ондағы рецептор- гликозилтрансфераза жалаңаштанады. Ал, бұл сперматозиодтардың аналық жыныс жасушасын табуға және қосылуға көмектеседі.
Дистантты әрекеттесу негізінде хемотаксис процесі жатыр.
